Belirme: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Rei-bot (mesaj | katkılar)
k robot Adding: nl:Emergentie, nn:Emergens
k Unicodifying & general fixes
1. satır:
'''Belirme''' [[Karmaşık sistem| karmaşık bir sistem'de]] yeni ve uyumlu yapılar, desenler ve özelliklerin ortaya çıkması sürecidir. Belirmiş fenomen, sistemin elemanları arasında etkileşim dinamikleri sonucunda oluşur. Belirmiş fenomen çoğunlukla görece basit parçaların görece basit etkileşimlerinden çıkan beklenmedik, sıradan olmayan sonuçlardır. Karmaşık bir sistemi daha az karmaşık olandan ayıran şey, karmaşık sistemde bazı davranımların ve desenlerin, elemanların arasındaki ilişkilerin dokusu gereği ortaya çıkamalarıdır.
 
Belirme'nin İngilizce karşılığı emergence'dir. Bu makalede 'belirmiş olan şey veya özellik' manasındaki İngilizce emergent karşılığı olarak belirmiş kullanılmıştır.
40. satır:
 
Belirmiş fenomen, bütün maddeyi onu oluşturan parçalarla açıklamaya çalışan indirgemeci fizik teorisinin neden yaşayan varlıklar gibi kompleks nesneleri açıklamayı umduğunu gösterir. Bunun yanında, belirmiş fenomen aşırı indirgemeciliğe bir uyarıdır çünkü belirmiş fenomenin mikroskopik açıklaması çok karmaşık veya pratik kullanım için çok alt seviyede kalabilir. Örneğin, eğer [[kimya]], [[parçacık fiziği]]ndeki etkileşimlerden belirmiş olarak, [[hücre biyolojisi]] kimyadaki etkileşimlerin belirmiş olarak, [[insan]]lar hücre biyolojisindeki etkileşimlerden belirmiş olarak, medeniyet insanların etkileşimlerdinden belirmiş olarak ve insanlık tarihi medeniyetlerin etkileşimden belirmiş olarak açıklanabilir olsa da, bu tek başına bunun kolay olduğunu veya insanlık tarihinin parçacık fiziği kanunları ile açıklanmasının istenilirliğini göstermez. (Ama yine de bu, bazılarının belirmiş karmaşık fenomenlerin (insanlık tarihi gibi) daha temel teoriler ile ilişkili basit yasalarla açıklanması ile ilgili hipotezler ortaya atmasını engellememiştir. Örneğin [[Kodratiev dalgası]] veya bilimkurgu olan [[psikotarih (kurgusal)|psikotarih]]'e bakınız.
 
 
 
==Bibliyografya==
Satır 51 ⟶ 49:
* [[Mario Augusto Bunge]], "Emergence and Convergence" (2001)
* Jochen Fromm, [http://www.upress.uni-kassel.de/abstracts/3-89958-069-9.html The emergence of complexity] (2004) Kassel University Press, ISBN 3899580699
* [[Douglas Hofstadter|Douglas R Hofstadter]], "[[G%F6delGdel,_Escher Escher,_Bach Bach|Gödel, Escher, Bach: An eternal Golden Braid]]" (1979) Harvester Press
* [[Korotayev]] A., Malkov A., Khaltourina D. ''Introduction to Social Macrodynamics: Compact Macromodels of the World System Growth.'' Moscow: URSS, 2006. ISBN 5-484-00414-4 [http://urss.ru/cgi-bin/db.pl?cp=&lang=en&blang=en&list=14&page=Book&id=34250].
* Thomas C. Schelling, "Micromotives and Macrobehavior" (1978) W. W. Norton and Company
Satır 59 ⟶ 57:
* [http://www.oreillynet.com/pub/a/network/2002/02/22/johnson.html An interview with Stephen Johnson]
* [http://ceh.kitoba.com/mechanism/escience.html The principles of Emergent Design]
 
[[Kategori:Sistem teorisi]]
[[Kategori:Evrim]]
Satır 66 ⟶ 63:
 
[[ar:انبثاق (ظاهرة)]]
[[zh-min-nan:Thé-hiān]]
[[ca:Propietats emergents]]
[[de:Emergenz]]
[[en:Emergence]]
[[es:Emergencia (filosofía)]]
[[fi:Emergenssi]]
[[fr:Émergence]]
[[it:Emergenza]]
[[ja:創発]]
[[nl:Emergentie]]
[[ja:創発]]
[[nn:Emergens]]
[[pl:Emergencja]]
[[pt:Emergência]]
[[fi:Emergenssi]]
[[sv:Emergens]]
[[zh-min-nan:Thé-hiān]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Belirme" sayfasından alınmıştır