Kırkkilise Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kudelski (mesaj | katkılar)
Düzeltme.
102. satır:
[[Dosya:Lozengrad battle.jpg|thumb|right|200px|Kırkkilisse'ye Bulgar Ordusunun hücumunu tasvir eden gazetelerde yayınlanan bir çizim (Bulgar vikipedisinden alınmıştır)]]
[[Dosya:Bulgarlarca Kırkkilise Muharebesinde Ele Geçirilen Osmanlı Ordusuna ait Krupp Marka Top.jpg|thumb|left|200px|Bulgarlarca Kırkkilise Muharebesinde Ele Geçirilen Osmanlı Ordusuna ait Krupp Marka Top]]
22 Ekimi-23 Ekime bağlayan gece boyunca Bulgar tümenleri Osmanlı Ordusunun ilerlediği bölgelerdeki tümenlere gece saldırılarında bulunurlar. Yedek kuvvetlerinde yanına alarak yapılan bu bulgar saıldırıları redif askerler başta olmak üzere organize olamamış Osmanlı askerleri üzerinde büyük bir moral bozukluğuna sebep olur.Dahası bu saldırılarda subay kayıpları da yaşandığı gibi Bulgarlar bir kısım Osmanlı birliklerinin geri çekilmelerinden faydalanıp,çeşitli Osmanlı toplarını ele geçirirler. Bütün gece boyunca tümenlerin bütün unsurlarını öne sürerek cephe saldırısına hazırlanan Bulgar kuvvetlerinin yaklaşan 2. Orduya ait 2 tümenle saldırıya hazırladığı tümen sayısı sekize çıkar. Dahası 3.Kolorduya bağlı Afyonkarahisar Redif tümeninin yakınına kadar türkçe konuşan askerlerini subay kılığında yanlarına sokarak yaklaşan Bulgar 3.ordu tümenleri saat 5.30'da bu tümen üzerine saldırıya geçerek tümene ağır kayıplar verdirip çökme noktasına kadar getirir.{{ref label|kitap1|A|}} Osmanlı 3.piyade tümenini paniğe düşürtüp geriletirler.
Bu sıralardan Osmanlı'nın 43'ü Edirne kalesine konuşlu eksik askerli 130 taburuna karşı Bulgarlar kalabalık,tam teçhizatlı 168 kalabalık taburla cephededir.Uçaklarıyla özellikle III.kolordunun bulunduğu yerlerde Bulgar Ordusu keşif yapmaktadır. Bulgarlar 3.kolordunun tamamına karşı saldırıya geçerler ve etkili topçu desteği ve süngü hücumları ile ağır kayıplar verdirirler.Üstelik sabahın erken saatlerinde yapılan bu taaruz esnasında bir kısım Bulgar taburları baskın şeklinde,sis ve yağmurdan yararlanıp gizlenenerek III.Kolordunun hiç beklemediği bir zamanda Istranca dağlık ve ormanlıklarının yol vermez kesimlerinden, yani hiç beklenmeyen yerlerinden cephe gerisinden taaruza geçer, bu beklenmedik baskın birliklerde kargaşalara,gerilemelere neden olur.<ref name=Orhansuat >http://orhansuat-orhansuat.blogspot.com/2012/03/balkan-savasinda-luleburgaz.html</ref> 3.kolordu çöküşün eşiğine kadar gelir ancak Bulgarlar bu durumu tam olarak anlayamadıklarından saldırılarına devam etmezler.3.kolordunun savunmayı toplama çabaları bir sonuç vermeyince cephenin hemen çökebileceğini ve cephede Eskipolos yakınındaki 9.piyade tümeninin sarılma tehditi altında olduğunu,Afyon redif tümeninin dağılabilieceğini anlayan 3.kolordu komutanı saat 14.00 sıralarında bu tümeninin Eskipolosdaki mevziilerinden geri çekilmesini ardından diğer tümenlerinin düzenli olarak tamamen geri çekilmesi emrini verir.
I. ve IV.kolordularda aralıksız şekilde 23 ekimde Bulgar saldırılarına maruz kalmaya ve ağır kayıplar vermeye devam eder.2.3. piyade tümenleri Bulgar süngü,keskin nişancı ve bitmek bilmeyen topçu saldırıları ile büyük kayıplara uğrar.İzmit Redif Tümeniise kayıplara karşın bir karşı saldırı başlatıp geçici süreliğinede olsa 1.Sofya tümeninin 1 .tugayını ele geçirdiği yerlerden atmayı başarır. Bu arada 2. kolordu diğer kolordulara göre daha az büyük saldırıya maruz kalmıştı.II.kolordu komutanı bunun nedenini çözmek için yaptırdığı keşifte birden bire Bulgar 1.ve 3.orduları arasında zayıf bir süvari birliğinin olduğunu,buranın savunmasız olduğunu fark etmiştir. Bunun üzerine II.kolordu buradaki zayıf Bulgar hatlarına büyük bir saldırı başlatır. Osmanlı 4.ve 5.piyade tümenleri ile II.kolordu büyük bir başarı kazanır, Geredeli'nin 2&nbsp;km ötesine kadar ilerleyen Osmanlı birlikleri hareketı sürdürüp Kiremitli'ye kadar ilerleyip Bulgarların 1.nci ve 3.nci ordularını bölünmeye zorlar.Fakat sonrasında,Osmanlı birlikleri yetişen 1nci Sofya ve 2nci Preslav tugaylarınca durdurulur.Yine de 23 Ekimdeki muharebelerde Osmanlı ordusunun en çok başarı kazandığı yer buradadır. I.kolordunun hatlarının çözülmeye başlaması, 4.kolordunun ağır kayıplara uğraması ve 3.kolordunun geri çekilmek zorunda kalması neticesi,Ferik Abdullah Paşa, II.kolordunun ve bütün kolorduların geri çekilmesini emretmek zorunda kalır.
 
Edirne müstahkem mevkiinden yapılan Osmanlı saldırılarında ise yine Osmanlı Ordusu bulgar tümenlerinin ağır direnişleri ile karşılaşır,saat 17.00 sıralarında Edirne geçici 1.tümen ve 11.piyade tümeni kayıplarına karşın önemli başarılar kazanıp kısmen bir ilerleme yapıp taktik durumu burada Osmanlılar lehine çevirir.Ancak doğu ordusu kolordularının geri çekilme haberleri üzerine,bu başarıların bir anlamı kalmadığından ve ek Bulgar saldırıları geleceğindne, bu tümenler ve Edirne müstahkem mevkii birlikleri kaleye doğru geri çekilmek zorunda kalırlar.Yine de geri çekilmelerinde tümenler ağır kayba uğramamıştır.
132. satır:
[[Dosya:Commission turco-bulgare pour la délimitation de frontière.jpg|thumb|left|200px|Kırk Kilise, Osmanlı-Bulgar Tahdid-i Hudud Komisyonu, 1913]]
 
Bu muharebe [[Kumanova Muharebesi]] ve [[Lüleburgaz Muharebesi]] ile birlikte Osmanlıların Balkan Savaşını kaybetmesine neden en önemli muharebelerden biridir. Bulgar Ordusu bu muharebenin hemen sonrası Lüleburgaz Muharebesi ile doğu ordusunu bir daha bozguna uğratmış ve İstanbul önlerine kadar gelmiş [[Birinci Çatalca Muharebesi]]nde ancak durdurulabilmiştir. Doğru trakya bulgarların eline geçmiş,karadan rumelideki birliklerle bağlantı kopmuş, Osmanlı Ordusunun Rumeli'deki birliklere Vardar Ordusuna yardım göndermesi imkansız hale gelmiştir. Takviyesiz ve desteksiz kalan Osmanlı'nın, Makedonya, [[Arnavutluk]],[[Yanya]] ve [[Batı Trakya]]'daki birlikleriyle Bulgar-Yunan-Karadağ-Sırp ordularını yenmesi iyice zorlaşmıştır. Edirne'de kalan doğu ordusunun 43 Osmanlı taburu, Bulgarlarca kuşatma altına alınmış ve aylarca kuşatma altında kaldıktan sonra Edirne'nin düşmesi ile Bulgarlara teslim olmuştur. 1.Balkan Savaşı Sonrası Osmanlı İmparatorluğu ağır toprak kayıpları içeren Londra antlaşmasını imzalamak zorunda kalmış ve Rumeli'den silinme noktasına gelmiştir.Bu tarihten 50 yıl önce zamanlar kendi halkları olan milletlerin ordularınca yenilgiye uğratılan Osmanlı İmparatorluğunun askeri zayıflığı ve çökme noktasına imparatorluğun geldiği bu muharebeyle bir kez daha ortaya çıkmıştır. 1.Balkan savaşı sonrası Londra Antlaşması ile Kırkkilise (Kırklareli) Bulgaristan Krallığı'na bırakılır ancak kısa süre sonra başlayan [[2.İkinci Balkan Savaşı]] sonrası Osmanlı İmparatorluğu Kırkkilise'yi geri almayı başarır.
== Notlar ==
:A.&nbsp;{{note|kitap1}}O sırada Osmanlı ordusunu eğitmeye çalışan alman subaylarda gözlemci olarak Osmanlı ordusu kurmay heyeti ile birlikteydiler.Mahmut Muhtar Paşa'nın karargahında görevli Alman Binbaşı Hochwaechter, anılarında Afyon redif tümeninin saldırıdaki halini ve Osmanlı ordusunun durumunu,lojistiğinin ne kadar bozuk olduğu şöyle anlatmaktadır:<ref name=Orhansuat />