Çerkesler: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Tarih: Yazım hatası düzeltildi Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Güvenilir olmayan kaynak. |
||
475. satır:
[[Evliya Çelebi]] 1660’lı yıllarda gezip gördüğü Çerkes topraklarında konuşulan [[Çerkesçe]]yi "yüz kırk yedi lisanın hepsini gayet güzel yazdım ama bu Çerkes lisanı gibi [[saksağan]] sadalı lisanı yazamadım" demiştir.<ref name="Mustafaoral2008">Oral, Mustafa (2008). [http://web.deu.edu.tr/ataturkilkeleri/ai/uploaded_files/file/dergi%2016-17/5_mustafa_oral.pdf Sultan II. Abdülhamit döneminde b,r "Çerkes Tarihi" yazılması girişimi]</ref>
Rusya'da 1920 sonrasında üç lehçede ([[Doğu Çerkesçesi]]nden Kabardey ile [[Batı Çerkesçesi]]nden Çemguy ve Şapsığ) yazılan dört bölgesel edebiyat (Kabardey, Şerces, Adigey ve Şapsığ) doğmuştur. Bu dört edebiyattan ikisi, yani Kabardey ve Şerces bölgesel edebiyatları (bazı önemsiz kelimeler dışında) Kabardey edebî dilini benimsemiştir. Bu dört edebiyat 1945 yılına değin sürmüş, aynı yıl Şapsığların özerkliğine son verilmesi ile birlikte, Şapsığ edebiyatı ve yazılı yaşamı da son bulmuş, geriye sadece iki edebiyat dili (Kabardey ve Adigey) ve üç bölgesel edebiyat kalmıştır: Kabardey, Şerces (Çerkes) ve Adigey.<ref name="refHapicevdetyılmaz"/> Adığe edebiyatının sözlü ürünleri Abhaz ve Abaza dili ürünlerinden daha süslü ve duygulu olan anlatımlarıyla farklılaşır.<ref name="Bizçerkesler"/
14 Mart 1853 tarihinde Abzehlerden Vımar/Wumar Bırsey (''Бырсэй Умар, Бэрсей Умар'', Rusça: ''[[:ru:Умар Хапхалович Берсей]]'' 1807—1870) tarafından [[Tiflis]]'te ilk Adığe alfabesinin ve Adığece Sözlüğün (''Адыгэбзэ псэлъалъэр'') yayımlandığı günün anısına her yıl Çerkesler tarafından 14 Mart [[Çerkes Dili Günü]] ya da Adığe Dili Günü/ Adığece Günü olarak kutlanmaktadır.<ref name="refHapicevdetyılmaz"/><ref>Marite Jılase (yazan), HAPİ Cevdet Yıldız (çeviren). [http://www.circassiancenter.com/cc-turkiye/edebiyat/siirler/sairlerimiz/006_vimarbirsey.htm Vımar Bırsey: ilk yazar ve yayıncımız] & [http://www.circassiancenter.com/cc-turkiye/edebiyat/siirler/sairlerimiz/008_wumar-birsey.htm Wumar Bırsey: ilk yazar ve yayıncımız] Адыгэ псалъэ/Adge Psatle, 13 Mart 2008</ref><ref>[http://www.ajanskafkas.com/haber,28891,tifliste_cerkes_kilavuzunun_tanitimi_yapildi.htm Tiflis'te 'Çerkes Kılavuzu'nun tanıtımı yapıldı]</ref>
| |||