Liberteryenizm: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok |
|||
6. satır:
İngilizcede yaygın kullanımıyla serbest piyasa kapitalizmi ve minimal devleti savunanları, ansiklopedik kullanımdaysa bir dizi siyasi ideolojiyi ifade eden ''libertarian'' sözcüğü Fransızca ''libertaire'''nin ingilizceye uyarlamasıdır. Ancak daha sonra İnglizcedeki bu uyarlama tekrar Fransızcaya uyarlanarak ''Libertarien'' şeklini almıştır. Fransızcada ''libertaire'' kelimesi günümüzde de anarşizm ile eşanlamlı kullanılırken,<ref>[http://fr.wikipedia.org/wiki/Libertaire Libertaire]</ref> İnglizceden uyarlanan ''Libertarien'' kavramıysa serbest piyasa kapitalizmini destekleyen ideolojik grupları tanımlamada kullanılır.<ref>[http://fr.wikipedia.org/wiki/Libertarianisme Libertarianisme]</ref> İki terim de Türkçeye ''liberter'' ve ''liberteryen'' olarak uyarlanmıştır. Özellikle anarşistler tarafından liberter kavramının Fransızcadaki anlamıyla kullanıldığı görülmektedir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Nietzsche ve Liberter İşçi Hareketi | url = http://anarsi.info/metinler/35-post-anarsizm/223-nietzsche-ve-liberter-isci-hareketi | erişimtarihi = 13 Ağustos 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150810084502/http://anarsi.info/metinler/35-post-anarsizm/223-nietzsche-ve-liberter-isci-hareketi | arşivtarihi = 10 Ağustos 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = Proudhon ve Anarşizm: Proudhon’un Liberter Düşüncesi ve Anarşist Hareket – 1996 – L. Gambone | url = http://anarsihaber.org/makale/proudhon-ve-anarsizm-proudhonun-liberter-dusuncesi-ve-anarsist-hareket-1996-l-gambone/ | erişimtarihi = 13 Ağustos 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140814052407/http://anarsihaber.org/makale/proudhon-ve-anarsizm-proudhonun-liberter-dusuncesi-ve-anarsist-hareket-1996-l-gambone/ | arşivtarihi = 14 Ağustos 2014}}</ref> Fakat bazen "liberter" kavramının, liberteryenin kısaltması şeklinde, onun yerine kullanıldığına da rastlanır.<ref>{{citation | url=http://www.radikal.com.tr/hayat/liberaller_ulke_kuruyor-1161199 |title=Liberterler ülke kuruyor! | quote=Başörtülüler Arabistan’a, komünistler Moskova’ya… Peki, hem sağcıların hem de solcuların hışmına uğrayan liberterler nereye gitsin? Demek ki şu koca dünyada herkese yetecek kadar mutluluk var ama herkese yetecek kadar yer yokmuş. Ama neyse ki bu ‘büyük’ belirsizlik yakın bir tarihte son bulacak. Artık liberteryenlerin de bir ülkesi olacak! | accessdate=13 Ağustos 2014}}</ref>
Klasik liberalizmin sınırlı bir türevi biçiminde tanımlanabilen modern liberteryenizm,<ref>{{citation | url=http://www.enfal.de/sosyalbilimler/k/017.htm | title= Republican Party Begins Long March to Liberalism: Amity Shlaes| quote=.Modern libertarianism is a derivative of classical liberalism, though a limited one. | accessdate=23 Eylül 2014}}</ref> [[liberalizm]]in yirminci yüzyılda geçirmiş olduğu anlam değişikliklerinden dolayı ‘sol’ düşünceleri savunanlara ABD'de "liberal" denilmeye başlanmasından beri [[klasik liberal]] geleneğin takipçisi olanların kendilerini ve düşüncelerini ‘liberaller’den ayırma amacıyla liberteryen kelimesini kullanmasıyla ortaya çıkar.<ref>Atilla Yayla, Liberalizm, Turhan Kitabevi, Ankara, 1992, s. XIV</ref> Bu yeniden canlanma, serbest piyasa liberteryenizminin düşünce kuruluşları ve siyasi partilerin aracılığı ile Kuzey Amerika dışında yayılmasıyla sonuçlanır.<ref name="teles2008diffusion">Steven Teles and Daniel A. Kenney, chapter "Spreading the Word: The diffusion of American Conservativsm in Europe and beyond," (pp. 136–169) in [http://books.google.com/books?id=Mfy3k0BWBNAC Growing apart?: America and Europe in the twenty-first century] by Sven Steinmo, [[Cambridge University Press]], 2008, The chapter discusses how libertarian ideas have been more successful at spreading worldwide than social conservative ideas.</ref><ref name="lewrockwell.com">Anthony Gregory, [http://www.lewrockwell.com/gregory/gregory136.html Real World Politics and Radical Libertarianism], [[LewRockwell.com]], April 24, 2007.
== Liberteryen hareket ==
| |||