Vikipedi

Vikipedi:Türkçede sık yapılan hatalar: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
242. satır:
|{{kelimeara|düz_yazı|düz yazı}}
|düzyazı
|-
|{{kelimeara|ebatlar}}
|ebat (zaten çoğul, tekili 'ölçü')
|-
|{{kelimeara|eksoz}}, {{kelimeara|ekzoz}}, {{kelimeara|eksos}}, {{kelimeara|egzost}}, {{kelimeara|egsos}}, {{kelimeara|egzos}}, {{kelimeara|egsoz}}
Satır 318 ⟶ 315:
|Hakkâri
|-
 
|{{kelimeara|hal}}
|hâl<ref group=Not>''Hal'' "[http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=hal meyve, sebze vb. satılan yer]" demektir. [http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=hâl Durum, vaziyet] anlamına gelen sözcük ''hâl''dir.</ref>
Satır 399 ⟶ 395:
|{{kelimeara|inkilap}}
|inkılap
|-
|}
{{col-2}}
{| border="1px" cellspacing="0" cellpadding="2px"
|- style="background-color: #D5D2DD;"
!<font color="red">Hatalı yazım</font>!!<font color="green">Doğru yazım</font>
|-
|{{kelimeara|insiyatif}}
Satır 415 ⟶ 405:
|itibarıyla
|-
|}
|{{kelimeara|kahkül}}, {{kelimeara|kâhkül}}, {{kelimeara|kakül}}
{{col-2}}
|kâkül
{| border="1px" cellspacing="0" cellpadding="2px"
|- style="background-color: #D5D2DD;"
!<font color="red">Hatalı yazım</font>!!<font color="green">Doğru yazım</font>
|-
|{{kelimeara|karkalemşör}}
|kalemşor
|kâr<ref group=Not>"Kazanç" anlamında ise ''kâr'' şeklinde, "bir yağış türü" anlamında ise ''kar'' şeklinde yazılır.</ref>
|-
|{{kelimeara|karma_karışık|karma karışık}}
Satır 432 ⟶ 425:
|{{kelimeara|kat_sayı|kat sayı}}
|katsayı
|-
|{{kelimeara|gavat}}
|kavat
|-
|{{kelimeara|kahkül}}, {{kelimeara|kâhkül}}, {{kelimeara|kakül}}
|kâkül
|-
|{{kelimeara|kar}}
|kâr<ref group=Not>"Kazanç" anlamında ise ''kâr'' şeklinde, "bir yağış türü" anlamında ise ''kar'' şeklinde yazılır.</ref>
|-
|{{kelimeara|klavuz}}
Satır 438 ⟶ 440:
|{{kelimeara|kareografi}}
|koreografi
|-
|{{kelimeara|kıravat}}
|kravat
|-
|{{kelimeara|kırk_ikindi|kırk ikindi}}
Satır 462 ⟶ 461:
|{{kelimeara|kontür}}
|kontör
|-
|{{kelimeara|kıravat}}
|kravat
|-
|{{kelimeara|küpür}}
Satır 654 ⟶ 656:
|{{kelimeara|sezaryan}}, {{kelimeara|sezeryan}}
|sezaryen
|-
|{{kelimeara|silahşör}}
|silahşor
|-
|{{kelimeara|soğuk_kanlı|soğuk kanlı}}
Satır 687 ⟶ 692:
|{{kelimeara|tabi}}
|tabii<ref group=Not>''Bağımlı, bağlı'' anlamlarında kullanıldığında sözcüğün imlâsı ''[http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=tabi tabi]'' şeklindedir. ''Doğal, olağan; elbette, kuşkusuz" anlamındaki sözcük ''[http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=tabii tabii]'' biçiminde yazılır.</ref>
|-
|{{kelimeara|tahtarevalli}}
|tahterevalli
|-
|{{kelimeara|taktir}}
Satır 846 ⟶ 854:
|-
|öge<ref>[http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=öge "öge."] ''Güncel Türkçe Sözlük.'' [[Türk Dil Kurumu]]. Erişim: 23 Şubat 2015.</ref>||öğe
|-
|ön söz||önsöz
|-
|ön yargı || önyargı
Satır 864 ⟶ 874:
== Kesme işaretinin (') hatalı kullanımı ==
{{Ana|Kesme işareti}}
Türkçede genel bir kural olarak [[özel isim]]lere getirilen [[çekim ekleri]] [[kesme işareti]] (') ile ayrılır: ''Ankara'nın, Türkiye'de, Mehmet'in'' vb. gibi. Bununla birlikte bu kuralın sıklıkla hatalı uygulanan bazı istisnaları vardır:
 
'''1.''' Kurum, kuruluş, kurul ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz:<ref name=TDK Noktalama"">[http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=187:Noktalama-Isaretleri-&catid=50:yazm-kurallar&Itemid=132 Noktalama İşaretleri] TDK.gov.tr. Erişim: 15 Eylül 2011 </ref> ''Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanlığına, Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğüne, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun, Danışma Kurulundan, Yürütme Kuruluna; Mavi Köşe Bakkaliyesinden, İş Bankasında.''
 
*Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanlığına, Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğüne, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun, Danışma Kurulundan, Yürütme Kuruluna; Mavi Köşe Bakkaliyesinden, İş Bankasında
'''2.''' Akım, çağ ve dönem adlarından sonra gelen ekler kesmeyle ayrılır:<ref name=TDK Noktalama""/> ''Eski Çağ'da, Yükselme Dönemi'nin, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'na''.
 
'''2.''' Akım, çağ ve dönem adlarından sonra gelen ekler kesmeyle ayrılır:<ref name=TDK Noktalama""/>
'''3.''' Özel adlardan yapım ekleri ile türetilmiş kelimelerden sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz:<ref name=TDK Noktalama""/> ''Türkçede, Türkçenin, Türkleşmek, Konyalı, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan''. Bunlar arasında en sık hatalı kullanılanlar; ''Türkçede, İngilizcenin'' gibi dillerin sonuna gelen ekler ve ''Ankaralı, Suriyeli'' gibi yerleşim birimlerinin sonuna gelen -lı ekleridir.
 
*Eski Çağ'da, Yükselme Dönemi'nin, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'na
* ''Atatürkçülük, Müslümanlık, Hristiyanlık'' gibi özel isimlerden yapım ekleri ile türetilmiş kelimelerin sonuna gelen ekler süreksiz sert sessizlerle (p, ç, t, k) bitiyorlarsa, söylenildiği gibi (yumuşatarak) ve kesmesiz yazılır:<ref name=TDK Noktalama""/> ''Atatürkçülüğün, Müslümanlığın, Hristiyanlığa''.
 
'''43.''' TekilÖzel özeladlardan isimlereyapım gelenekleri çoğulile ekleritüretilmiş ve bunlardankelimelerden sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz:<ref name=TDK Noktalama""/> ''Ahmetler, Yakup Kadriler, Türklerde, İngilizlerin''.
 
*Türkçede, Türkçenin, Türkleşmek, Konyalı, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan
'''5.''' Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz: ''Boğaz Köprümüzün güzelliği, Amik Ovamızın bitki örtüsü, Kuşadamızdaki liman.''
 
:Bunlar arasında en sık hatalı kullanılanlar; ''Türkçede, İngilizcenin'' gibi dillerin sonuna gelen ekler ve ''Ankaralı, Suriyeli'' gibi yerleşim birimlerinin sonuna gelen -lı ekleridir.
 
:''Atatürkçülük, Müslümanlık, Hristiyanlık'' gibi özel isimlerden yapım ekleri ile türetilmiş kelimelerin sonuna gelen ekler süreksiz sert sessizlerle (p, ç, t, k) bitiyorlarsa söylenildiği gibi (yumuşatarak) ve kesmesiz yazılır:<ref name=TDK Noktalama""/>
 
*Atatürkçülüğün, Müslümanlığın, Hristiyanlığa
 
'''4.''' Tekil özel isimlere gelen çoğul ekleri ve bunlardan sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmaz:<ref name=TDK Noktalama""/>
 
*Ahmetler, Yakup Kadriler, Türklerde, İngilizlerin
 
'''5.''' Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz:
 
*Boğaz Köprümüzün güzelliği, Amik Ovamızın bitki örtüsü, Kuşadamızdaki liman
 
'''6.''' Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan önce kullanılır:
 
*Yunus Emre’nin (1240?-1320), Yakup Kadri’nin (Karaosmanoğlu)
 
== "de" bağlacının ve "-de" ekinin yazılışları ==
Satır 902 ⟶ 930:
== Sayıların yazımında yapılan bazı hatalar ==
 
'''1.''' Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır:<ref name="TDK Sayılar">[http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=182:Sayilarin-Yazilisi-&catid=50:yazm-kurallar&Itemid=132 Sayıların Yazılışı] TDK.gov.tr. Erişim: 15 Eylül 2011</ref> ''iki yüz, üç yüz altmış beş.''
* Bununla birlikte, sayılardan oluşan oyun adları birleşik yazılır: ''[[Yirmibir]], [[altmışaltı]].''
* Para miktarı bildiren sayılar, senet ve benzeri ticari belgelerin üzerine yazılırken yazıyla ve birleşik yazılır: '' DörtyüzelliTL''
 
*iki yüz, üç yüz altmış beş
'''2.''' Sayılarda kesirler nokta ile değil, virgül ile ayrılır:<ref name="TDK Sayılar"/><ref group=Not>Bazı Batılı dillerde aynı görevde nokta kullanılır. Yani "15.2, 28.25" olarak yazılır.</ref> ''15,2''
 
:Bununla birlikte, sayılardan oluşan oyun adları birleşik yazılır: ''[[Yirmibir]], [[altmışaltı]].''
'''3.''' Dört ve dörtten çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta konur:<ref name="TDK Sayılar"/><ref group=Not>Bazı Batılı dillerde aynı görevde virgül kullanılır. Yani "''6,197 ve 49,750,812.''" olarak yazılır.</ref> ''49.750.812''
: Para miktarı bildiren sayılar, senet ve benzeri ticari belgelerin üzerine yazılırken yazıyla ve birleşik yazılır:
 
*DörtyüzelliTL
'''4.''' Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla belirtilir: ''2’şer değil ikişer, 9’ar değil dokuzar, 100’er değil yüzer''
 
'''2.''' Sayılarda kesirler nokta ile değil, virgül ile ayrılır:<ref name="TDK Sayılar"/><ref group=Not>Bazı Batılı dillerde aynı görevde nokta kullanılır. Yani "15.2, 28.25" olarak yazılır.</ref>
'''5.''' Para birimi uluslararası standartlara göre miktardan önce ve bitişik yazılır: TL50,00 veya [[GBP]]100.
 
*15,2
 
'''3.''' Dört ve dörtten çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta konur:<ref name="TDK Sayılar"/><ref group=Not>Bazı Batılı dillerde aynı görevde virgül kullanılır. Yani "''6,197 ve 49,750,812.''" olarak yazılır.</ref>
 
*49.750.812
 
'''4.''' Üleştirme sayıları rakamla değil yazıyla belirtilir:
 
*''2’şer'' değil ''ikişer'', ''9’ar değil dokuzar'', ''100’er'' değil ''yüzer''
 
'''5.''' Para birimi uluslararası standartlara göre miktardan önce ve bitişik yazılır:
 
*TL50,00 veya [[GBP]]100.
 
== Diğer bazı yaygın hatalar ==
Satır 953 ⟶ 994:
 
*ağız ağıza, burun buruna, koyun koyuna (yatmak), omuz omuza, devirden devire, nesilden nesile, oğuldan oğula, şehirden şehire
 
'''11.''' Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran ''şehir, il, ilçe, belde, köy'' vb. sözler küçük harfle başlar:
 
*Konya ili, Etimesgut ilçesi, Uzungöl beldesi, Taflan köyü
 
'''12.''' Para birimleri büyük harfle başlamaz:
 
*avro, dinar, dolar, lira, kuruş, liret
 
== Notlar ==
Satır 973 ⟶ 1.022:
*[http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_karistirilan&view=karistirilan TDK ''Sıkça Karıştırılan Sözler'']
*[http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_karsilik&view=karsilik TDK ''Yabancı Sözlere Karşılıklar Kılavuzu'']
*[http://www.dildernegi.org.tr/TR,274/turkce-sozluk-ara-bul.html Dil Derneği ana''Türkçe sayfaSözlük''].
*[http://www.dildernegi.org.tr/TR,276/yazim-kilavuzu-ara-bul.html Dil Derneği ''Yazım Kılavuzu'']
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Vikipedi:Türkçede_sık_yapılan_hatalar" sayfasından alınmıştır