Ermeni Kırımı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k (GR) File renamed: File:Armenians marched by Turkish soldiers, 1915.png → File:Armenians marched by Ottoman soldiers, 1915.png File renaming criterion #3: To correct obvious errors in file names, inc... |
SeyitA tarafından yapılan 17148567 sayılı değişiklik geri alınıyor. Açıklama tartışma sayfasında yapıldı. |
||
14. satır:
[[Türkiye]]'de “Sözde Ermeni Soykırımı”<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.mfa.gov.tr/fransa-cumhurbaskani_nin-sozde-ermeni-soykirimina-iliskin-yasayi-onaylamasi-konusunda-hukumet-aciklamasi-30-ocak-2001.tr.mfa | başlık = Fransa Cumhurbaşkanı'nın Sözde Ermeni Soykırımına İlişkin Yasayı Onaylaması Konusunda Hükümet Açıklaması-30 Ocak 2001 | erişimtarihi = 21 Aralık 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20111111105353/http://www.mfa.gov.tr/fransa-cumhurbaskani_nin-sozde-ermeni-soykirimina-iliskin-yasayi-onaylamasi-konusunda-hukumet-aciklamasi-30-ocak-2001.tr.mfa | arşivtarihi = 11 Kasım 2011}}</ref> ve “Ermeni Soykırım İddiaları”<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.trakya.edu.tr/Haberler/2005/ermeni_soyk_iddia_tartisildi.htm | başlık = Ermeni Soykırımı İddiaları ve tarihteki Gerçekler Tartışıldı | erişimtarihi = | yayımcı = Trakya Üniversitesi | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120630200713/http://www.trakya.edu.tr:80/Haberler/2005/ermeni_soyk_iddia_tartisildi.htm | arşivtarihi = 30 Haziran 2012}}</ref> başlıklarıyla akademik ve tarihsel anlamda tartışmalar mevcuttur. Kimi tarihçiler tarafından bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Ermenilerin devlet yönetimi tarafından kasıtlı ve emirler dahilinde öldürüldüğü ve bu sebeple olayların ilk modern soykırımlardan biri ve bir [[etnik temizlik]] olduğu tezi savunulmuştur.<ref>[http://www.salon.com/opinion/kamiya/2007/10/16/armenian_genocide/ www.salon.com]</ref><ref name="24.04.1998">[http://www.armenian-genocide.org/Affirmation.153/current_category.7/affirmation_detail.html Council of Europe Parliamentary Assembly Resolution, 24 Nisan 1998].</ref><ref>[[Niall Ferguson|Ferguson, Niall]]. ''The War of the World: Twentieth-Century Conflict and the Descent of the West''. New York: Penguin Press, 2006, ISBN 1-59420-100-5, s. 177.</ref><ref name="IAGS">[http://www.genocidewatch.org/images/Turkey-_13Jun05ErdoganletterAmericanHistoricalAssociation.pdf A Letter from The International Association of Genocide Scholars on 13/06/05].</ref> Bir kısım tarihçiler ise olayları [[I. Dünya Savaşı]]'nda dağılmakta olan Osmanlı İmparatorluğu'nun cephe gerisini güvene almak için uyguladığı tehcir sonucunda [[Millet (Osmanlı)|milletler]] arasında gerçekleşen bir iç çatışma olarak değerlendirmekte ve devlet duruşunun bu yönde olmadığını savunmaktadır.<ref>[http://w3.balikesir.edu.tr/~metinay/ermeni.htm Prof.Dr. Metin Ayışığı, ERMENİ TEHCİRİ KONUSUNDA YENİ PERSPEKTİFLER, Balıkesir Üniversitesi]</ref>
Katliamlar ve çatışmalar nedeniyle ölen Ermenilerin toplam sayısı üzerine çok farklı rakamlar öne sürülmüş ve en yaygın akademik araştırmalarca 600.000 ile 1,5 milyon kişi arasında can kaybı olduğu öngörülmektedir.<ref>Totten, Samuel, Paul Robert Bartrop, Steven L. Jacobs (düz.) ''Dictionary of Genocide'', Greenwood Publishing Group, 2008, ISBN 0-313-34642-9, s. 19.</ref><ref>Noël, Lise, ''Intolerance: A General Survey''. Arnold Bennett, 1994, ISBN 0-7735-1187-3, s. 101.</ref><ref>Schaefer, T (haz.). ''Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Society''. Los Angeles: SAGE Publications, 2008, s. 90.</ref><ref>The criminal law of genocide: international, comparative and contextual aspects, by Ralph J. Henham, Paul Behrens, 2007, s. 17</ref> Buna karşın [[1914 Osmanlı İmparatorluğu nüfus sayımı|1914 nüfus sayımına]] göre 1 milyon ve daha üstü ölü sayısının gerçeği yansıtmadığı görüşü de muhtemeldir.
== Arka plan ==
189. satır:
; {{Quote|''Ermeni sorunu denilen ve Ermeni milletinin gerçek olmayan isteklerinden çok dünya kapitalistlerinin ekonomik yararlarına göre çözülmek istenilen sorun, Kars antlaşması ile en doğru şekilde çözüme ulaştırılmış oldu. Yüzyıllardan beri dostluk içinde yaşayan iki çalışkan halkın iyi ilişkileri memnuniyetle yeniden kuruldu.''|M.Kemal Atatürk}}
==
: ilgili madde : ''{{lang|en|Talat Pasha's Abandoned Documents}}'' <small>([[:en:Talat Pasha's Abandoned Documents|en]])</small>
I. Dünya Savaşı öncesi Osmanlı Devleti sınırları içinde Ermenilerin dağılımı değişik kaynakları listelenmekte:
[[Osmanlı 1914 nüfus sayımı istatistikleri]]ne göre imparatorluk topraklarında yaşayan Ermeni sayısı [[Suriye]], [[Halep]] ve [[Beyrut]] vilayetleri dahil ve Rus idaresinde bulunan [[Kars]], [[Ardahan]] ve [[Artvin]] hariç 1.295.000'dir. Suriye ve Beyrut vilayetlerindeki toplam 7.500 Ermeni ile, Halep vilayetindeki 49.000 Ermeninin 10.000 kadarı bu toplamdan çıkarılmalıdır.<ref>''Memâlik-i Osmaniye'nin 1330 [1914] Senesi Nüfus İstatistiki,'' Dahiliye Nezareti Sicil İdare-i Umumiyesi, Hilal Mat. 1336 [1920]. Bu rakamın ayrıntılı analizi için [[Ahmet Esat Uras]], ''Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi,'' Belge Y. 1987, s. 142 vd.</ref>
Talat Paşa’nın Evrak-ı Metrûkesi adlı kitabında Murat Bardakçı, tehcir öncesi ve sonrasındaki osmanlı topraklarında bulunmaya devam eden ermeni sayısındaki farkın vilayet vilayet, 972.246 olduğunu Paşa'nın evraklarından hesap etmiştir. Ermeni nüfusu resmi olarak 1.295.000 olarak görülsede, Talat Paşa'nın elyazmalarında aslında gerçek nüfuslarının 1.500.000 kadar olabileceği tahmini üzerinden hesap edildiğini okumaktayız bu tehcir sonrasındaki nüfuslarının eksilmesi sayımlarında<ref>Murat Bardakçı, ''Talat Paşa'nın Evrak-ı Metrukesi'', Everest Yayınları (2008). 272 sayfa, ISBN 978-975-289-560-7 ; OCLC 318327565.</ref>. Askerlik mecburiyetinden muaf tutulmak için kayıtları yaptırmayan Ermenilerin yerleri ve nüfusları bilinmemekteydi nitekim.
[[Ermeni Kilisesi]]nin vergi kayıtlarına dayalı 1912-1913 istatistiğine göre, tehcir öncesi Ermeni nüfusu 1.914.000'dir.<ref>Raymond H. Kevorkian and Paul B. Paboudjian, ''Les Arméniens dans l'Empire Ottoman à la vielle du génocide,'' Ed. ARHIS, Paris, 1992.</ref>
Encyclopedia Britannica'ya göre sayı 1.750.000'dir.<ref>Britannica</ref>
{| class="wikitable collapsible collapsed" style="font-size:85%;width:100%"
|- height=20 valign=bottom style='height:15.0pt'
! Colspan=22 | Değişik kaynaklara göre nüfus verileri
|-
! Yerleşim Birimleri
! Ermeni Kilisesi<ref>[http://www.armenian-history.com/books/Arm-pop-Ottoman-Emp.pdf THE POPULATION OF THE OTTOMAN ARMENIANS by Justin McCarthy]</ref>
! 1914 Osmanlı
|-
| Bitlis
| align="right" | 218.404
| align="right" | 119.132
|-
| Sivas
| align="right" | 204.472
| align="right" | 151.674
|-
| Erzurum
| align="right" | 202.391
| align="right" | 136.618
|-
| Mamuret-ül-Aziz
| align="right" | 124.289
| align="right" | 87.862
|-
| Hüdavendigâr
| align="right" | 118.992
| align="right" | 61.191
|-
| Van
| align="right" | 110.897
| align="right" | 67792
|-
| Trabzon
| align="right" | 73.395
| align="right" | 40.237
|-
| Haleb
| align="right" | 189.565
| align="right" | 86.085
|-
| Istanbul
| align="right" | 163.670
| align="right" | 84.093
|-
| Ankara
| align="right" | 135.869
| align="right" | 58.254
|-
| Adana
| align="right" | 119.414
| align="right" | 58.027
|-
| İzmit
| align="right" | 61.675
| align="right" | 57.786
|-
| Edirne
| align="right" | 30.316
| align="right" | 19.883
|-
| Aydın
| align="right" | 21.145
| align="right" | 20.766
|-
| Konya
| align="right" | 20.738
| align="right" | 13.225
|-
| Kastamonu
| align="right" | 13.461
| align="right" | 8.959
|-
| Diyarbakır<br />(1914 alt birimlere ayırmış)
| align="right" | 106.867
|
|-
|Antalya
|
| align="right" | 630
|-
|Bolu
|
| align="right" | 2972
|-
|Çatalca (ve Terkos)
|
| align="right" | 842
|-
|Canik
|
| align="right" | 28576
|-
|Kütahya ve Eskişehir
|
| align="right" | 9058
|-
|Kaleisultaniye
|
| align="right" | 2541
|-
|Karahisarısahib
|
| align="right" | 7448
|-
|Karesi
|
| align="right" | 8604
|-
|Kayseri
|
| align="right" | 52192
|-
|Kudüs-i Şerif
|
| align="right" | 3043
|-
|Menteşe
|
| align="right" | 12
|-
|Niğde
|
| align="right" | 5705
|-
|Suriye
|
| align="right" | 3245
|-
|Urfa
|
| align="right" | 17352
|-
|Zor
|
| align="right" | 283
|-
| '''Toplam:'''
| align="right" | '''1.914.620'''
| align="right" | '''1.219.323'''
|}
Cumhuriyet döneminin ilk nüfus sayımı olan 1927 nüfus sayımında Türkiye'nin Ermeni nüfusu 100.000 civarında gösterilmiştir<ref>''Umumî Nüfus Tahriri'' (Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü 28 Teşrinievvel 1927), Ankara, 1929. Sayımda Ermenice konuşanların sayısı 64.745 olarak gösterilmiştir. Ancak “din” hanesinde Ermeni, Katolik ve Protestan olarak sayılanların toplamı 100.000'i bulur. Justin McCarthy'nin verdiği 140.000 tahmini, gerçekçi olmayan bir varsayıma dayalıdır. Karş. Justin McCarthy, ''Muslims and Minorities: The Population of Ottoman Anatolia and the End of Empire,'' New York, London 1983, s. 123.</ref>. 1922 tarihli İngiliz kaynaklarına göre 817.873 Ermeni ülke toprakları dışına göç ettirildiği için o dönem Türkiye nüfusu içerisinde sayılmamıştır.<ref>http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Sayfa&No=184</ref>
[[Dosya:US State Department document on Armenian Refugess in 1921.jpg|thumb|200px|1922 de gizli olarak arşivlenen ve 5 Mayıs 1961 gizliliği kaldırılan Ermenilerin 1921 yılındaki dağılımı.]]
== Ermeni Kırımı ve soykırım kavramı ==
|