Ağrı ayaklanmaları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Hoybun: Yazım hatası düzeltildi
Etiket: mobil uygulama değişikliği
Ekemrekarakaya (mesaj | katkılar)
Yazım hatası düzeltildi
Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği
34. satır:
 
== Hoybun ==
5 Ekim 1927'de [[Taşnak]] lideri [[Vahan Papazyan]]'ın desteğiyle bugünkü [[Lübnan]]'da [[Bihamdun]]'da [[Hoybun]] örgütü kurulmuştu. Hoybun sözde sadece sözde Kürdistan'ın bağımsızlığını değil, "Yüce ulusal organ... Tüm güçleri ve uluslararası güce sahip güç" formuna dönüştürmüştür.{{fact}} Ağrı isyanları dışarıdan finansal ve silah desteği de buldu.<ref name="soner"/> Ermeniler ve en başta [[Ermeniler|Ermeni]] [[Ermeni Devrimci Federasyonu|Taşnak partisi]] isyanın planlanmasında ve maddi bakımdan desteklenmesinde önemli rol oynadı.<ref name="soner">Soner Çaǧaptay: [http://books.google.at/books?id=C0xU7NjkkqAC&vq=%22Vahan+Cardashian%22&dq=%22ararat+rebellion+10000+rifles%22&hl=de&source=gbs_navlinks_s ''Islam, secularism, and nationalism in modern Turkey: who is a Turk?''], Taylor & Francis, 2006, ISBN 0415384583, sayfa 38. {{en}}</ref> Hatta [[New York]]'ta yaşayan Ermeni kökenli bir [[Ermeni Devrimci Federasyonu|Taşnak]]çı olan Vahan Cardashian [[ABD Dışişleri Bakanlığı]]'na gönderdiği bir mektupta, Ağrı'daki operasyonların başında birkaç Ermeni [[subay]] ve [[teknisyen]]lerinden destek gören bir [[Ermeniler|Ermeni]] olduğunu yazdı.<ref name="soner"/> Ayrıca Ağrı isyanlarının devam ettiği sırada, Ağrı'daki isyancılara müttefik olan aşiretler [[Suriye]]'den eşzamanlı saldırılar gerçekleşti.<ref name="soner"/> Ağrı isyanlarına katılanlar arasında [[Süryaniler]]'de vardı.<ref name="soner"/>
 
1928'e gelindiğinde, İstanbul'da askeri eğitim alıp Cumhuriyeti Ordusu'nun yüzbaşıyken 1924 [[Beytüşşebap]]'da firar eden [[İhsan Nuri]] (daha sonra Îhsan Nûrî Paşa), ''Zilan Bey'' lakaplı [[Ardeşir Muradyan]], [[Suriye]]'de konuşlanmış olan [[Hoybûn]] (Xoybûn) Cemiyeti'nin de desteğiyle yeni bir isyanı planlamaya başladılar. Bunlar küçük bir grup kurarak gruptaki askerleri modern silahlarla donattı ve askeri taktikler çalıştırdı. Bu grup Ağrı Dağına doğru giderek Hoybûn ayaklanmasını başlatmışlardır. Bu grup sadece Ağrı dağına gitmemiş dahası giderken Bitlis, Van ve Van gölü etrafındaki çoğu yerleşim yerini ele geçirmişlerdir. İhsan Nuri, 1929-1930 yıllar arasında ''Agrî'' gazetesini yayınladı.