İnsan biçimcilik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Sae1962 (mesaj | katkılar)
k Küçük düzeltmeler yapıldı.
2. satır:
[[Dosya:The North Wind and the Sun - Wind - Project Gutenberg etext 19994.jpg|thumb| Milo Winter'a ait bu çizimde insan biçimli bir tanrı rüzgâr üflemektedir.]]
 
'''Antropomorfizm''' ya da '''İnsanbiçimcilikinsan biçimcilik'''<ref>Türk Dil Kurumu (1983), Türkçe Sözlük (genişletilmiş 7. baskı, 1. cilt) s. 585, Ankara: TDK Yayınları</ref>, [[insan]] [[nitelik]]lerinin başka bir varlığa atfedilmesidir. [[Hayvan]]lar, cansız varlıklar, [[doğa]] güçleri, çok ve tek [[Tanrı]]lı dinlerdeki [[tanrı]]lar, [[melekler]], [[şeytan]]lar, [[cinler]] ve daha başka kavramlar da ''"Antropomorfizm"'' konusu olabilir. ''"Antropomorfizm"'', [[Yunanca]]da [[insan]] anlamına gelen ανθρωπος (''anthrōpos'') ile şekil veya biçim anlamına gelen μορφη (''morphē'') kelimelerinden oluşur.
 
== Tarihçe ==
11. satır:
<!-- BAŞLIĞIN BELİRLİ BİR DİN EKSENİNDE GELİŞTİRİLMESİ DURUMUNDA "DİNLERDE" BAŞLIĞININ ALTINA AYRI BİR BAŞLIK AÇILMASI RİCA OLUNUR..-->
 
===İslamİslâm'da===
{{ana|İtikadî mezhepler|Kelam|Kur'an|Allah|Allah'ın 99 ismi}}
 
Batı'da ilk defa On Sekizinci Yüzyıl ortalarında kullanılmaya başlanılan ''"Antropomorfizm"'' <ref name=" 'anthropomorphism' coining date">{{Web kaynağı|soyadı=Harper|ad=Douglas|başlık=Online Etymology Dictionary|url=http://www.etymonline.com/index.php?search=anthropomorphism&searchmode=none|yayıncı=Douglas Harper}}</ref><ref name=" 'personification' coining date 2">{{Web kaynağı|başlık=Merriam-Webster|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/anthropomorphism|yayıncı=Merriam-Webster}}</ref> [[kelam]]cılar tarafından [[İslâm]]'daki [[Müşebbihe]] [[i'tikad]]î [[mezheb]]inin eşdeğeri olarak algılanmış ve bu durum [[putperest]]liğe denk olarak gösterilmiştir.
 
İslamİslâm toplumunda Allah inancının belirli değişimler geçirdiği, Örneğin [[Kur'an]] ve [[hadis]]lerde [[Gök katları|Gökyüzü]]nde Arş'(Koltuk)ta oturan ve Allah'ın eli, yüzü, karnı, bacağı gibi belirli insani sıfat ve tanımlamalar taşıyan bir Allah inancının daha sonra kelamcılar tarafından sorgulandığı, bu kapsamda farklı görüş ve [[mezhep]]lerin ortaya çıktığı görülür. [[Kur'an]]’da [[Allah'ın 99 ismi]] arasında verilen [[Müntakim|intikam alan]], [[Sabûr|sabırlı olan]] gibi bazı isimler ile ''([[yemin]] etme, beddua etme, [[hikâye]]ler anlatma, kendisine [[dost]]lar ve [[düşmanlık|düşman]]lar edinme gibi)'' bazı fiiller [[Kişisel tanrı]] olarak tanımlanan ve [[Tanrı]]’ya [[insan]]î [[sıfat]]lar atfeden diğer örneklerdir.
 
* [[Ehl-i Sünnet]]: ([[Mâtûridîyye]] - [[Eş'ariyye]] ''([[Ehl-i Sünnet]])'': Sınırlı bir insan-tanrı benzerliğini kabul eder.
* [[Sufi]] ekoller: Sembolik ifadelerle Allah'ın anlatılmasını onaylar,
* [[Mücessime]], [[Müşebbihe]], [[Selefi]], [[Vahhabi]]: [[Kur'an]] ve [[hadis]]lerde geçen ''"antropomorfik"'' anlatımları gerçek olarak değerlendirmiş, ve [[Tanrı]]'nın bazı [[Esma-ül Hüsna|ad]] veya fiillerine [[insan]]sı etkiler atfetmişlerdir. Allah'ı teşbihlerle anlatır, OnaO'na el-yüz atfeder ve ArştaArş'ta oturduğunu kabul ederler.
* [[SufiSûfî]] ekoller: Sembolik ifadelerle Allah'ın anlatılmasını onaylar,
* [[Mâtûridîyye]] - [[Eş'ariyye]] ''([[Ehl-i Sünnet]])'': Sınırlı bir insan-tanrı benzerliğini kabul eder.
* [[Şia]] - [[Mutezile]] - [[Cehmiyye]]: Tevhide aykırı bularak Allah'ın herhangi bir şekilde insana benzetilmesine karşı çıkar ve soyutlama yapar.„…“<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.beytulhikme.org/ | başlık = EŞ’ARİ’NİN EL-İBANE’SİNDE ANTROPOMORFİK UNSURLAR | yazar = [mailto:mustafacevik02@hotmail.com Doç. Dr. Mustafa Çevik] | tarih = 2004 | yayıncı = BEYTULHİKME | yer = Internet | dil = Türkçe | format = HTML | archiveurl = http://www.beytulhikme.org/SozlukGoster.aspx?ID=60&Baslik=E%C5%9F%27ari%20D%C3%BC%C5%9F%C3%BCncede%20Antropomorfizm | archivedate = 2004 | accessdate = 2016-02-10}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://ktp.isam.org.tr/ | başlık = İslam'da Teolojinin Gelişimi | soyadı1 = AHMED | ad1 = Ziauddin | tarih = 2008 | konum = | dil = Türkçe | çeviribaşlık = | tip = PDF | biçim = HTML | tanıtıcı = | arşivurl = http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D02628%5C2008_12/2008_12_BAYCARAT_AKA.pdf | arşivtarihi = 2008 | yayıncı = İlahiyat Fakültesi | erişimtarihi = 2016-02-10}}</ref>
 
== Ayrıca bakınızKaynaklar ==
{{kaynakça}}
*[[Hulul]]
*[[Kişisel tanrı]]
*[[İntak]]
*[[Teşhis (edebiyat)]]
*[[Müşebbihe]]
 
== KaynakçaAyrıca bakınız ==
* [[Hulul]]
{{Kaynakça}}
* [[Kişisel tanrı]]
* [[İntak]]
* [[Müşebbihe]]
* [[Teşhis (edebiyat)]]
 
[[Kategori:Antropomorfizm| ]]