|
|dipnotlar =
}}
'''Mervânîler''' ([[Arapça]]: '''مروانيون''' Marwānīyūn), Onon ve on birinci yüzyılda [[Diyarbakır]]´'da hüküm sürensürmüş [[Kürt]] <ref>[http://www.uni-jena.de/unijenamedia/Downloads/faculties/phil/iskvo/Heidemann_Texte/Heidemann_Aram_1997_8_Sharwin.pdf Stefan Heidemann: A New Ruler of the Marwanid Emirate in 401/1010 and Further Considerations on the Legitimizing Power of Regicide. In: Aram 9-10 (1997-8), pp. 599-615.]</ref><ref>The Cambridge History of Iran, 5. cilt, s. 199.</ref><ref>The History of al-Tabari Vol. 21: The Victory of the Marwanids A.D. 685-693/A.H. 66-73 (SUNY series in Near Eastern Studies) Paperback – March 16, 1990, s. 89.</ref><ref>Disadur dari buku: “Kritik terhadap Gus Dur dan Sa’id Aqil & Menyiasati Bahaya Syi'ah di Kalangan Nahdlatul Ulama di Penghujung Abad ini, karya KH. Abdul Hamid Baidlowi, Pengasuh Pondok Pesantren Al-Wahdah Sumber Girang Lasem Rembang Jawa Tengah, Penerbit Pondok Pesantren Al-Wahdah, Rajab 1431/Juni 2010, s.13-26.</ref><ref>[http://www.al-islam.org/history-of-the-caliphs-rasul-jafariyan/marwanids-government Al-Islam.org]</ref><ref>[http://global.britannica.com/topic/Marwanid Encyclopædia Britannica]</ref><ref>[http://muslimscholars.info/timeline2.php?arabic=0&head=Jami%27%20al-Tirmidhi%20Book:%2047,%20Hadith:%203286%20%20%20%20%20%20%20:%20%3Cfont%20color=brown%3Eal-Hasan%20bin%20Muhammad%20al-Za%27farani%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=blue%3EIbn%20Jurayj%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=blue%3E%27Abdullah%20bin%20%27Ubaidullah%20b.%20Abi%20Mulayka%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=blue%3EHumaid%20bin%20%27Abdur%20Rahman%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=darkgreen%3EMarwan%20bin%20al-Hakam%20bin%20Abi%20al-%27As%3C/font%3E&size=160&cyear=120&id=30245&intWidth=50&type=7&cal=AH&cond=id%20in%20%2830245,11070,11090,10561,858,%29 Muslim Scholars Database]</ref><ref>The Marwanid Dynasty at Mayyafariqin in the 10th and 11th Centuries A.D, s. 87.</ref><ref>[https://books.google.de/books?id=tPsUAAAAIAAJ&lpg=PA623&dq=The%20Encyclopedia%20of%20Islam%2C%20Volume%206%2C%20marwan&hl=tr&pg=PA624#v=onepage&q=The%20Encyclopedia%20of%20Islam,%20Volume%206,%20marwan&f=false The Encyclopedia of Islam, Volume 6, Fascicules 102-112.]
</ref> veya [[Arap]]<ref>''[http://www.iranicaonline.org/articles/buyids Buyids]'', Tilman Nagel, '''Encyclopaedia Iranica''', (December 15, 1990);"''The area of the upper Euphrates, Dīārbakr, was held by the Arab Marwanids, who, as the vassals of the Buyids, were involved in permanent warfare with Byzantium.''"</ref> [[hanedan]]ıdır. Emevi halifelerinin Abdülmelik bin Mervan ile başlayan bir kolu olan Mervaniler'in (İng: Merwanids) Güneydoğu Anadolu'daki emirliklerinden biridir. Abbasilerden Ebu Müslim'in akınları sonrasında yöreden çekilmeye başlayan Mervaniler çeşitli zamanlarda Arabistan'a geri dönmüşlerdir. Bu sülale bugün hala [[Suudi Arabistan ]]'da ve [[Ürdün ]]'de varlığını sürdürmektedir. ▼</ref><ref>The History of al-Tabari Vol. 21: The Victory of the Marwanids A.D. 685-693/A.H. 66-73 (SUNY series in Near Eastern Studies) Paperback – March 16, 1990, s. 89.
</ref><ref>Disadur dari buku: “Kritik terhadap Gus Dur dan Sa’id Aqil & Menyiasati Bahaya Syi'ah di Kalangan Nahdlatul Ulama di Penghujung Abad ini, karya KH. Abdul Hamid Baidlowi, Pengasuh Pondok Pesantren Al-Wahdah Sumber Girang Lasem Rembang Jawa Tengah, Penerbit Pondok Pesantren Al-Wahdah, Rajab 1431/Juni 2010, s.13-26.</ref><ref><nowiki>http://www.al-islam.org/history-of-the-caliphs-rasul-jafariyan/marwanids-government</nowiki></ref><ref><nowiki>http://global.britannica.com/topic/Marwanid</nowiki></ref><ref><nowiki>http://muslimscholars.info/timeline2.php?arabic=0&head=Jami%27%20al-Tirmidhi%20Book:%2047,%20Hadith:%203286%20%20%20%20%20%20%20:%20%3Cfont%20color=brown%3Eal-Hasan%20bin%20Muhammad%20al-Za%27farani%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=blue%3EIbn%20Jurayj%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=blue%3E%27Abdullah%20bin%20%27Ubaidullah%20b.%20Abi%20Mulayka%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=blue%3EHumaid%20bin%20%27Abdur%20Rahman%3C/font%3E%E2%80%94%E2%80%94%C2%BB%3Cfont%20color=darkgreen%3EMarwan%20bin%20al-Hakam%20bin%20Abi%20al-%27As%3C/font%3E&size=160&cyear=120&id=30245&intWidth=50&type=7&cal=AH&cond=id%20in%20%2830245,11070,11090,10561,858,%29</nowiki></ref><ref>The Marwanid Dynasty at Mayyafariqin in the 10th and 11th Centuries A.D, s. 87.</ref><ref>The Encyclopedia of Islam, Volume 6, Fascicules 102-112.
▲</ref> veya [[Arap]]<ref>''[http://www.iranicaonline.org/articles/buyids Buyids]'', Tilman Nagel, '''Encyclopaedia Iranica''', (December 15, 1990);"''The area of the upper Euphrates, Dīārbakr, was held by the Arab Marwanids, who, as the vassals of the Buyids, were involved in permanent warfare with Byzantium.''"</ref> [[hanedan]]ıdır. Emevi halifelerinin Abdülmelik bin Mervan ile başlayan bir kolu olan Mervaniler'in (İng: Merwanids) Güneydoğu Anadolu'daki emirliklerinden biridir. Abbasilerden Ebu Müslim'in akınları sonrasında yöreden çekilmeye başlayan Mervaniler çeşitli zamanlarda Arabistan'a geri dönmüşlerdir. Bu sülale bugün hala Suudi Arabistan'da ve Ürdün'de varlığını sürdürmektedir.
Mervanilerin kurucusu Ebu [[Abdullah el-Hüseyn bin Düstek el-Baz]], onuncu asrın ortasından itibaren Doğu Anadolu´'da fetihlere girişti{{fact}}. İlk önce güneyden gelerek [[Erciş]]´'i ve çevresindeki müstahkem (sağlam) mevkileri aldı. Baz, nüfüzunu kuvvetlendirerek, Büveyhilerin hakimiyetindeki [[Diyarbakır]] ve [[Silvan]] ve [[Nusaybin]]´'i ele geçirdi. [[Büveyhi]] nüfuzunun azalmasından istifade ederek, [[984]] senesinde [[Şii]]-[[Büveyhoğulları]]'nın sultanı [[Samsamüddevle Merzubani]]´'yi mağlub edip Musul´'u ele geçirdi{{fact}}. [[Bağdad]]´'ı almak istediyse de başaramadı ve [[Musul]]´'u boşaltmak zorunda kaldı. 991 senesinde tekrar Musul´'u ele geçirmek için harekete geçen Baz, şehrin hakimi olan [[Hamdaniler]] karşısında mağlub oldu ve bu savaşda öldü. Bunun üzerine kız kardeşinin oğlu [[Hasen bin Mervan]], Baz´'ın dul eşiyle evlenerek tahta geçti. [[Hamdaniler]] ile mücadeleye devam ederek onları iki defa mağlup etti. Hasen bin Mervan, [[997]] senesinde Diyarbakır´'da öldürülünce, yerine kardeşi [[Mumehhüdüddevle]] Said bin Mervan geçti. Said ile [[Ebu Nasr bin Mervan]] arasında mücadele başladı. Ebu Nasr, 1011 senesinde Saidi zehirleterek ortadan kaldırdı ve Mervani tahtına geçti{{fact}}.
1011´'de hükümdar olan Ebu Nasr, elli seneden fazla hüküm sürdü{{fact}}. Mervanilerin bölgedeki hakimiyetini kuvvetlendirip refahını yükseltti. [[Abbasi Halifeliği]]n yüksek hakimiyetini tanıdı. Devrin kuvvetli komşu devletlerinden [[Bizanslılar]] ve [[Fatımiler]]'e karşı istiklalini korumak için maharetle iyi münasebete bulundu. Mervanilerin hakim olduğu bölgede [[Şafii mezhebi]] yayıldı.
Nasır, [[1071]] senesinde [[Selçuklu]] [[Sultan]]ı [[Alp Arslan]]´'a tabi oldu{{fact}}. Nasır´'ın ölümünden sonra yerine oğlu Mensur gectigeçti. Selçuklu veziri [[Fahrüddevle bin Cehir]] Mervani topraklarını ele gecirmekgeçirmek için Sultan [[Melikşah]]´'dan izin aldı. [[1085]] senesinde Selçuklu ordusu şiddetli bir çarpısmadançarpışmadan sonra bölgeyi ele geçirdi. Son Mervani hükümdarı Mensur, [[1096]] senesinde ölünceye kadar [[Cizre|Ceziret-i Ibniİbni Ömer]]´'de ([[Cizre]]) yaşadı.
{|{{Tablo-güzelleştir}}
|Said (Amid´de) || 1061-1063
|----
|Nizamüddevle Nasir (Meyyafarikin´'de) || 1061
|----
|Mensur || 1079
|
