Pirinç: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Iraqi man10 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Sae1962 (mesaj | katkılar)
k Küçük düzeltmeler yapıldı.
24. satır:
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Oryza}}
}}
'''Pirinç''' veya '''çeltik''', [[buğdaygiller]] (Poaceae) familyasından [[Mısır (bitki)|mısır]] ve [[buğday]]dan sonra en fazla ekimi yapılan otsu bir [[bitki]] türü. Dünya nüfusunun yarısından fazlası için beslenmede büyük bir önem taşır. En çok [[Muson Asyası]]'nda yetişir.
 
== Pirincin işlenmesi ve yan ürünleri ==
* '''Kırık taneler''': Bir tam tanenin dörtte üçünden küçük olan pirinç taneleri. Pirinç unu yapımında ve evcil hayvan mamalarında kullanılır.
* '''Pirinç kabuğu''': Pirinç tanesini içine alan dış kaplama veya kabuk tabakası. Kabuk yenmez.
* '''Pirinç kepeği''': Pirincin üst tabakası. Tahıllarda, karışımlarda ve [[vitamin]] konsantrelerinde bir bileşendir ve pirinç kepeğinin gıda kalitesinde olmayan cinsleri hayvan yemlerinde kullanılır.
* '''Pirinç kepeği yağı''': Pirinç kepeğinden çıkartılan yüksek kaliteli bir yemeklik yağdır.
* '''Pirinç unu''': Öğütülmüş kabuksuz veya esmer pirinçtir. Alerjenik değildir ve bu da onu, glütene ve buğday unu ürünlerine karşı alerjisi bulunanlar için bir buğday alternatifi olarak çok değerli halehâle getirir. Pirinç hamuru, cips ve başka aperatif yiyecekler ve kahvaltı amaçlı tahıl ürünleri üretilmek üzere tabaka halinehâline getirilebilir.
* '''Kırık taneler''': Bir tam tanenin dörtte üçünden küçük olan pirinç taneleri. Pirinç unu yapımında ve evcil hayvan mamalarında kullanılır.
* '''Pirinç unu''': Öğütülmüş kabuksuz veya esmer pirinçtir. Alerjenik değildir ve bu da onu, glütene ve buğday unu ürünlerine karşı alerjisi bulunanlar için bir buğday alternatifi olarak çok değerli hale getirir. Pirinç hamuru, cips ve başka aperatif yiyecekler ve kahvaltı amaçlı tahıl ürünleri üretilmek üzere tabaka haline getirilebilir.
[[Dosya:Paddy feild india.jpg|200px|left|thumb|Çeltik Tarlaları]]
 
== Pirinç tipleri ==
* '''Uzun taneli pirinç''': Uzunluğu eninin 4 veya 5 katı olan uzun ve ince taneler. Pişirildiğinde tane tane, hafif ve yumuşak olur.
* '''Orta taneli pirinç''': Uzunluğu eninin 2 veya 3 katı olan, uzun taneli pirinçten daha kısa ve geniş taneler. Pişirilmiş taneler daha nemli ve yumuşak olur ve uzun taneli pirince göre birbirine yapışma eğilimi daha fazladır.
* '''Kısa taneli pirinç''': Kısa, tombul, hemen hemen yuvarlak olan tanelerdir.
* '''Aromatik pirinç''': Kavrulmuş [[fındık]] veya [[patlamış mısır]]a benzer bir doğal aroması ve tadı vardır. En yaygın yerli aromatik pirinçler ''basmati'', ''jasmine'' ve ''della'' 'dır.
* '''Kısa taneli pirinç''': Kısa, tombul, hemen hemen yuvarlak olan tanelerdir.
* '''Orta taneli pirinç''': Uzunluğu eninin 2iki veya 3üç katı olan, uzun taneli pirinçten daha kısa ve geniş taneler. Pişirilmiş taneler daha nemli ve yumuşak olur ve uzun taneli pirince göre birbirine yapışma eğilimi daha fazladır.
* '''Tatlı pirinç''': Kısa, tombul, opak taneli pirinç. Pişirildiğinde pirinç şeklini kaybeder ve çok yapışkan ve glütenli olur.
* '''Uzun taneli pirinç''': Uzunluğu eninin 4dört veya 5baş katı olan uzun ve ince taneler. Pişirildiğinde tane tane, hafif ve yumuşak olur.
 
== Dünya pirinç üretimi ==
61. satır:
| [[Dosya:Flag of Myanmar.svg|30px|]] [[Myanmar]]- [[Myanmar|Burma]] || align="right" | 25
|-
| [[Dosya:Flag of Pakistan.svg|30px|]] [[Pakistan]] || align="right" | 18
|-
| [[Dosya:Flag of the Philippines.svg|30px|]] [[Filipinler]] || align="right" | 15
74. satır:
|}
 
== Mineraller ve Vitaminlervitaminler ==
100 grg pişirilmemiş haşlanmış pirinçte [[mineral]] ve vitaminler :<ref>[http://www.nal.usda.gov/fnic/foodcomp/search/ USDA (Rice, white, long-grain, regular, raw, unenriched)]</ref>:
{| class="wikitable sortable"
|-
* [[Sodyum]] 5 mg
! İsim !! İsim 2 !! Miktar<br/>mg
* [[Potasyum]] 115 mg
|-
* [[Kalsiyum]] 28 mg
| [[B1 vitamini]] || tiyamin || align="right" | 0,07
* [[Magnezyum]] 25 mg
|-
* [[Demir]] 0,8 mg
| [[B2 vitamini]] || biboflavin || align="right" | 0,049
* [[Fosfor]] 115 mg
|-
* [[E vitamini]] 0,11 mg
| [[Demir]] || || align="right" | 0,8
* [[B1 vitamini]] (Tiyamin) 0,07 mg
|-
* [[B2 vitamini]] (Riboflavin) 0,049 mg
*| [[E vitamini]] || || align="right" | 0,11 mg
|-
| [[Fosfor]] || || align="right" | 115
|-
*| [[Kalsiyum]] 28|| mg|| align="right" | 28
|-
*| [[Magnezyum]] 25|| mg|| align="right" | 25
|-
| [[Potasyum]] || || align="right" | 115
|-
| [[Sodyum]] || || align="right" | 5
|}
 
== KaynakçaKaynaklar ==
{{kaynakça}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Pirinç" sayfasından alınmıştır