Kitâb-ı Cihannümâ: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzen |
Parametre güncelleme |
||
2. satır:
'''Kitab-ı Cihannüma''', '''Tevarih-i Al-i Osman''', veya '''Neşrî Tarihi''', [[Osmanlı]] tarihçisi [[Mehmed Neşrî]] tarafından yazılmış tarih kitabıdır.
Cihannüma (cihan görüntüsü), bir "cihan tarihi" olmak iddiasındaydı. Neşrî'nin Sultan [[II. Bayezid]]'e sunduğu 6 ciltlik eserinden günümüze sadece 6. cilt kalmıştır. 6. kısmının en uzun bölümü Osmanlı hanedanının tarihçesinden oluşur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://search.eb.com/eb/article-9055332 | başlık = Britannica Online: Nesri | erişimtarihi = 2 Şubat 2009 | arşivengelli = evet}}</ref> Bu 6. kısım üç bölümden oluşur, bunlar [[Oğuzlar]], [[Selçuklular]] ve [[Osmanlı Hanedanı]] hakkındadır. Osmanlılarla ilgili bölüm, 1485'e kadar gelir. Eser, Neşrî 'nin II. Bayezid için yazmış olduğu bir [[kaside]] ile sonlanır.<ref name="Brill1">{{Kitap kaynağı| başlık= E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936: 1913-1936 | yazar= Martijn Theodoor Houtsma, T W Arnold, A J Wensinck |yayımcı= BRILL | yıl= 1993 | url= http://books.google.com/books?id=fWNpIGNFz0IC&pg=RA1-PA902&dq=Encyclopedia+of+Islam+Neshri&as_brr=3 | sayfa=902}}</ref>
Neşrî'nin kullandığı kaynakların doğruluğuna önem vermesi bakımından gerçek bir tarihçi olduğu, olayları ve kronolojik sıralarını objektif olarak değerlendirildiği düşünülür. Farklı kaynaklardan edindiği bilgileri ustaca birleştirmiştir. Kullandığı bilgilerden bazıları kendi tecrübelerine dayalıdır, bazıları olayları yaşamış kişilerin ağzından alınmıştır, bazıları ise ikinci elden alınmıştır ki, bu tür bilgilerin başına "rivayettirki..." eklemiştir. Bazı bilgiler başka tarihçilerin eserlerinden (örneğin [[Oruç Bey]]'in [[Tevarih]]'i), bazıları da saray takvimleridir. [[Aşıkpaşazade]]'nin [[Tevarih-i Al-i Osman|Tevârih-i Âl-i Osman]]'ından sık sık iktibaslar vardır.<ref name="inan">{{Dergi kaynağı| başlık=Klasik Devir Osmanlı Tarihçilerinde Kaynak Kullanma Usulleri | yazar= Kenan İnan | dergi=Tarih Araştırmaları Dergisi | yıl=1996 | sayı= 29 | yıl=1997 | sayfalar= 91-135 | url= http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/25/145.pdf}}</ref> Eserin bazı bölümleri [[Behiştî Sinan Çelebi]]'nin Tarih adlı eserinin daha sade uslupla yazılmış bir şeklidir ama hangi tarihçinin öbürünün eserini kullandığı bilinmemektedir.<ref name="Brill1"/> Neşri ayrıca "Oxford Anonim tarihi" diye adlandırdığı bir kaynaktan bazen yararlanmıştır ki, bunun "Bodleian Library MS, Marsh 313" adlı el yazmasına çok benzediği bulunmuştur, bu [[Ruhi Çelebi]]'ye atfedilen Tevarih-i Al-i Osman eseridir (Ruhi Tarihi).<ref name="Stewart-Robinson">{{Dergi kaynağı| yazar=J. Stewart-Robinson | başlık= Neshri's History of the Ottoman's: The sources and the development of the text. By V.L. Menage. (London Oriental Series. Volume 16) Oxford Unıversity Press, 1964. | dergi= Journal of the American Oriental Society | cilt= 90 | sayı= 2 | yıl = 1970 | sayfalar = 274-277 | url= http://www.jstor.org/stable/598145}}</ref>
| |||