|
'''Darbuka''' veya '''dümbelek''', özellikle [[Orta Doğu]]'da ve [[Balkan]]larda kullanılan vurmalı bir çalgıdır.
Türk musikisinde usul tutmaya yarayan bir alettir. İki tarafı da açık bir çömleğin bir tarafına deri kaplayarak yapılır. Parmaklarla vurularak çalınır.
Darbukada düm ve tek olarak adlandırılan iki ses vardır: İlk ses, ritmin temelini sağlar ve aletin ortasına vurularak sağlanır, ikinci ses daha çok süsleme ve doğaçlama için kullanılır. Darbuka aynı zamanda düğün nişan sünnet düğünlerinde kullanılan bir tür vurmalı çalgıdır.
Çömlekten yapılanlarına bugün dümbelek denmektedir, darbuka sözü ise tenekeden yapılanlar için kullanılıyor. Anadolu’da daha çok kadinlar tarafından düğünlerde ve özellikle kendi aralarında düzenledikleri eğlencelerde kullandıkları ve halk arasında ‘’dümbelek, dümbek, cümlek, küp’’ gibi adlarla çalınan sazlardan fazla farklı olmayıp , sadece gövde kısmı ağaç ve ya metalden yapılıp derisi ise vidalar yardımı ile gerdirilen bir vurgulu sazdır.
Daha ziyade oyun havalarında çalınır. Türk sanat ve Türk halk müziğinde çalınmaktadır. Dümbelekte olduğu gibi parmak uçlarıyla diz üzerinde vurularak çalınır. Milattan önceki dönemde günümüz darbukasına benzer çalgılar, çeşitli biçim ve büyüklüklerde Anadolu, Mezopotamya ve Orta Asya uygarlıklarında kullanılmışlardır. Daha sonra ki süreçler içinde değişip gelişerek yine aynı coğrafyalar içinde kullanılmıştır.
'''Darbuka'''
Bu çalgı zaman içinde ve bölgelere göre farklı isimler ile anılmıştır. Bunlar arasında “dümbek, dümbelek, deplek, deblek, dönbek, tömbek, darbeki,debulak” gibi isimleri sıralayabiliriz. Önceleri pişmiş toprak kullanılarak üretilen bu vurmalı çalgı, giderek sırsız toprağın yanı sıra bakır, aliminyum, çeşitli metal alaşımlar, alçı, porselen, ağaç ve cam elyaf v.b. gibi malzemeler kullanılarak da yapılmıştır.
Genellikle bir tarafı geniş, diğer tarafı dar bir boru görünümündeki çalgıda, hayvan derisi ve son zamanlarda ise çoğunlukla sentetik deri kullanılmaktadır. Deri bir kasnağa gerilir ve vidalar yardımıyla gerdirilerek ton sağlanır. Bu çalgının gövdesi üzerine, çeşitli yöre ve kültürel yapıya uygun süslemeler de yapılmış ve günümüzde de devam etmektedir.
Çalması kolay olduğu gibi doğu bölgelerinde ve geleneklerine göre kişiler oynak şarkılar için darbuka kullanırlar. Ses tonu ile genelde yaygınlaşmamış kullanımı az olan çalgı aletlerindendir. Yüzyıllar öncesinde darbuka benzeri bir çok çalgılar kullanılmıştır. İnsanlar haberleşmek için darbuka benzeri aletlerle sesler çıkartarak birbirlerine mesaj göndermişlerdir. Ses tonları belli olduğundan dolayı tek başına kullanılmaz. Beraberinde bir kaç çalgının birlikte uyum içinde çalması sağlanabilmektedir.
== Galeri ==
Resim:Darabuka2.jpg|
</gallery>
=== Kaynak ===
http://darbuka.nedir.com/#ixzz3uCxyuqY5
{{Türk müziği çalgıları}}
| 