Murâbıtlar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
kaynakça eklenecektir. |
||
106. satır:
}}
[[Dosya:Almoravid Dynasty 1073 - 1147 (AD).PNG|thumb|250px|Murabıtlar (1073-1147)]]
'''Murabıtlar''' ([[Arapça]]: '''المرابطون''' al-Murābiṭūn), bugünkü [[İspanya]] ve [[Fas]] topraklarında, [[Orta Çağ]] sırasında önemli bir siyasi güç olmuş olan [[Berberiler | Berberî]] hanedanı ve devleti.
'''Murabıtlar''' ([[Arapça]]: '''المرابطون''' al-Murābiṭūn), bugünkü [[İspanya]] ve [[Fas]] topraklarında, [[Orta Çağ]] sırasında önemli bir siyasi güç olmuş olan devletin ve bu devleti oluşturan halkın adıdır. Aslen [[Kuzey Afrika]] kökenli bir halk olan Murabıtlar, [[Endülüs|Endülüs Devletinin]] parçalanmasını izleyen karışıklık döneminde, düzenli bir askeri güce sahip olmalarının da verdiği avantajla kısa sürede [[İber Yarımadası]]nın [[Müslüman]] bölgelerinin neredeyse tamamını ele geçirdiler. [[1090]] ve [[1147]] yılları arasında bugünkü İspanya'nın büyük bölümü ve Kuzey Afrika'daki bazı toprakları denetimleri altında tutarak güçlü bir devlet düzeni teşkil ettiler. İlk başlarda güçlerini korusalar da sonraları Hristiyan İber halklarının saldırıları ve Kuzey Afrikalı diğer toplulukların çıkarttığı ayaklanmalar yüzünden güçleri gün geçtikçe tükenen Murabıtlar, kendileri gibi Kuzey Afrika kökenli olan [[Muvahhidler]]in saldırıları sonucu onların egemenliği altına girerek siyasi egemenliklerini kaybettiler.▼
==İsim==
Hanedan adını, din alimi Abdullah bin Yâsîn’in [[Sénégal Nehri | Senegal]] nehri üzerindeki bir adada inşa ettirdiği hem sınır kalesi hem de dini eğitim verilen "ribât"tan almıştır.
==Kuruluş==
Kuzey Afrika, 11. yüzyılın ortalarında Zenâte ya da Zenâta adında [[Berberiler | Berberî]] kökenli etnik gruplar tarafından birbirinden bağımsız emirlikler tarafından yönetilmekteydi. Bunlardan Cüdâle’nin (Gudala) reisi Yahya bin İbrahim 1036 yılında gerçekleştirdiği [[hac]] dönüşünde [[Malikilik | Mâlikî]] [[Fâkih | fakih]]i Ebû İmrân el-Fâsî ile görüşerek Bölgede İslam'ın zayıf kaldığı kabilelerde dini faaliyetlerin arttırılması konusunda onun desteğini aldı. Bu amaçla din alimi olan Abdullah b. Yâsîn el-Cezûlî’yi görevlendirildi. Cüdâle ve ardından Lemtûne (Lamtuna) kabilelerinin topraklarına giden Abdullah b. Yâsîn, gerçekleştirdiği [[tebliğ]] faaliyetlerinden olumlu bir sonuç alamayınca Lemtûne kabilesi liderlerinden Yahyâ bin Ömer’le ve bazı talebeleriyle birlikte [[Sénégal Nehri | Senegal]] nehri üzerindeki bir adaya ribât yaptırarak buradan tebliğ ve [[cihad]] faaliyetlerini sürdürdü. gerçekleştirilen mücadele neticesinde 1043 yılında Cüdâle ve Lemtûne başta olmak üzere Sanhâce’ye (Sanhaja) mensup kabileler itaat altına alındı. Abdullah b. Yâsîn [[din]]i yetkileri elinde tutmakla birlikte ordunun kumandasını Cüdâle’nin reisi Yahyâ bin İbrahim’i, o ölünce de Yahyâ b. Ömer’i getirdi. 1053 yılında önemli bir ticaret merkezi olan Sicilmâse (Sijilmasa) ele geçirildi. Yahyâ bin Ömer’in 1055' de ölümünden sonra yerine kardeşi Ebû Bekir getirildi. Ebû Bekir kuzeye yönelerek Fâtımîler’in elindeki Sûs bölgesinin merkezi Taroudant’ı 1056 yılında ele geçirdi. Abdullah b. Yâsîn’e bağlı kuvvetler de Ağmât’ı (Aghmat) alarak burayı geçici başkent yaparak Murabıtlar devletini kurdular.
▲
=== Hükümdarları ===
| |||