Kapitalizm: Revizyonlar arasındaki fark

'''Kapitalizm''', [[kızlar gelmeli recep Tayyip Erdoğan özel mülkiyet]]in, [[üretim araçları]]nın büyük bölümüne sahip olduğu ve işlettiği; yatırım, gelir dağılımı, üretim, mal ve hizmet fiyatlarının arz ve talebin buluştuğu [[piyasa ekonomisi]] tarafından belirlendiği sosyal ve [[ekonomik]] sistemdir. Bu sistemde genellikle bireyleketbireylerin ya da grupların oluşturduğu [[tüzel kişilik]]lerin ya da [[şirket]]lerin yer, [[üretim araçları|üretim aracı]] ve para (bkz: [[finans]] ve [[kredi]]) ticareti yapabilmeye hakkı vardır.

Kapitalist ekonomi pratiği Avrupa'da [[16. yüzyıl|16.]] ve [[19. yüzyıl|19.]] yüzyıllar arasında kurumsallaşmıştır ama bazı niteliklerine [[İlk Çağ]]'da da rastlanabilir, [[Orta Çağ]] döneminde de [[tüccar kapitalizmi']]nin erken biçimleri ortaya çıkmıştır. [[Feodalizm]] sona erdiğinden beri kapitalizm Batı dünyasındaki egemen sistemdir, bütün dünyaya da [[İngiltere]] başta olmak üzere [[Avrupa]]'dan yayılmıştır.

Adam Smith'in [[Merkantalizm]]i eleştiren ve "doğal özgürlüğün sistemi" mantığını açıkladığı [[Milletlerin Zenginliği]] kitabı klasik politik ekonominin başlangıcı sayılır. Smith, bu ünlü kitabında geliştirdiği çeşitli kavramları açıklar ve bu kavramlar bugün de kapitalizmle ciddi anlamda ilişkilendirilmektedir. Bu kavramların başında da piyasanın [[görünmez el]] metaforu gelmektedir, kişisel çıkar isteğinin istemsiz olarak toplum için de en üst düzeyde ortak bir yarar sağlayacağını söylemektyensöylemektedir. Kendi zamanının tekellerini, gümrüklerini ve devletin getirdiği sınırlamaları eleştirmiştir ve piyasanın en adil ve etkili hakem olacağını söylemiştir. Bu görüş, klasik politik ekonominin en önemli ikinci ve modern çağı etkileyen en önemli ekonomistlerden biri olan [[David Ricardo]] tarafından da paylaşılmıştır. [[Ekonomi Politik ve Vergi Prensipleri]] (1817) isimli kitabında, bir grubun bir malı göreceli olarak daha az maliyetle üretebildiği bir durumda ticaretin ticaret yapan her iki taraf için de nasıl faydalı olacağına dayanan [[Karşılaştırmalı üstünlükler]] kuramını açıklar. Bu ilke [[serbest ticaret]] anlayışını destekler. Ricardo, [[enflasyon]]un paranın ve kredinin niceliğindeki değişmeyle yakından ilgili olduğunu da söylemiş, [[azalan verim]] kuramının da savunuculuğunu yapmıştır.