İskenderiye Kütüphanesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Superyetkin (mesaj | katkılar) Vandalizm ögeleri sayfadan çıkarıldı |
|||
1. satır:
{{Diğer
[[Dosya:Ancientlibraryalex.jpg|İskenderiye kütüphanesi|thumb|250px]]
'''İskenderiye Kütüphanesi''', [[MÖ 3. yüzyıl]]ın başlarında [[Mısır]]'ın [[İskenderiye]] kentinde [[Ptolemaios hanedanı]] tarafından kurulmuş olan antik kütüphane. [[İskenderiye Müzesi]] olarak bilinen araştırma enstitüsünün bir bölümü olarak inşa edildi.<ref name="BRIT">{{Britannica|Library of Alexandria}}</ref> İnsanlık tarihinde meydana getirilmiş önemli eserlerden biridir. Eski kaynaklar, burada 150 bin cilt el yazması eserin toplandığını kaydeder.
8. satır:
Bu yeni devletin merkezi İskenderiye şehriydi. Yeni firavun burayı baştan başa onarıp, genişleterek o devrin en meşhur başkenti haline getirdi. Burada meydana getirdiği en önemli eser ise müze ve buna bağlı olan kütüphane idi. Kurulması için saray civarında ve güzel bir yer seçildi. Müzede o devirde bilinen bütün ülkelerdeki hayvan ve bitkilerin bir örneği vardı. Ayrıca [[botanik bahçesi]] ve bir rasathane bulunuyordu. Otopsi yoluyla insan vücudunun incelenmesi için bir [[anatomi]] salonu açılmıştı. Bu bilim sitesinde [[fizik]], [[kimya]], [[tıp]], [[Gökbilim|astronomi]], [[matematik]], [[felsefe]], [[edebiyat]], ve [[fizyoloji]] bilgileri için evler yapılmıştı.
İskenderiye Kütüphanesi 900.000 el yazmasıyla Antikçağın en büyük dermesine sahip bir kütüphanesiydi. Kütüphanede büyük bir çalışan kadrosu da görev yapıyordu. Eserlerin papirüslere yazılarak rulo şeklinde saklandığı belirtilmektedir. Kral tarafından desteklenen bu kütüphane yayınevi işlevini de görüyordu. Bu kütüphane büyük bilim insanlarına da ev sahipliği yapmıştır. Matematik bilgini Öklides, mekanik bilimci Arkhimedes, tıp bilimci Herofilos, gök bilimci Eratosthenes, Batlamyus gibi isimler bu kütüphanede çalışmışlardır.▼
▲sahip bir kütüphanesiydi. Kütüphanede büyük bir çalışan kadrosu da görev yapıyordu. Eserlerin papirüslere yazılarak rulo şeklinde saklandığı belirtilmektedir. Kral tarafından desteklenen bu kütüphane yayınevi işlevini de görüyordu. Bu kütüphane büyük bilim insanlarına da ev sahipliği yapmıştır. Matematik bilgini Öklides, mekanik bilimci Arkhimedes, tıp bilimci Herofilos, gök bilimci Eratosthenes, Batlamyus gibi isimler bu kütüphanede çalışmışlardır.
Müzenin en önemli bölümü kütüphanesiydi. Kütüphanenin müdürü, bulabileceği her yazılı eseri alma yetkisine sahipti. Mısır’a giren her kitabın buraya götürülmesi mecburiyeti vardı. Kitabın burada bir nüshası çıkarılıp sahibine verilir, kitabın aslı ise kütüphanede kalırdı. Bir taraftan da yurt dışına gönderilen memurlar, başka ülkelerde buldukları kitapları satın alıp, getirirlerdi. Böylece, o zamana kadar birçok bilime ait dağınık halde ve kaybolmaya mahkûm durumda olan eserler emin bir yerde toplanmış oldu.
Satır 17 ⟶ 15:
Genel kanı bu kütüphanenin, çıkan çeşitli fanatik görüşler nedeniyle, antik [[Pagan]] tapınakları ve yapıların imhası sırasında [[Hıristiyan]]lar tarafından yakıldığı yönündedir.
Bu görüşe göre 391 yılında [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]]'ın Mısır Valisi Theophilos, İskenderiye’de Mısır’ın eski din mensuplarına ait Osiris tapınağının yeri olan bir arsayı, kilise inşa edilmesi için Hrıstiyanlara verdi. Burada yapılacak kilisenin temel kazıları sırasında üzerinde eski dine ait yazılar bulunan bir taş çıktı. Hristiyanlar bunu bir alay konusu yaptılar. Bu olay şehirde oldukça kalabalık halde bulunan
Daha önceleri bu kütüphanenin şehrin [[Müslüman]]lar tarafından alınmasından kısa bir süre sonra ikinci İslam Halifesi [[Ömer]]’in emriyle [[Mısır]] Fatihi [[Amr İbnül-As]] tarafından yakılarak yok edildiği ileri sürülmüştür. [[Bernard Lewis]] konu hakkındaki makalesinde, kütüphanenin Müslümanlar tarafından yok edildiği hikâyesinin doğruluğunu Alfred J. Butler, Victor Chauvin, Paul Casanova ve Eugenio Griffin gibi Batılı ilim adamlarının reddettiğini yazmaktadır.<ref>Mostafa El-Abbadi ve Omnia Mounir Fathallah, What Happened to The Ancient Library of Alexandria?, Brill, 2008, sayfa 214</ref>
Satır 29 ⟶ 27:
Yakılan İskenderiye kütüphanesinin bulunduğu alanda [[Yeni İskenderiye Kütüphanesi]] yapılmış ve 2002 yılında hizmete açılmıştır.
Eski kütüphaneye benzer büyüklükte inşa edilse de bilginin dünyaya yayılımına hizmet eden bu kültürel miras, yok olan el yazmaları nedeniyle maalesef asla eski İskenderiye kütüphanesinin yerini alamayacaktır.
== Popüler kültürde İskenderiye Kütüphanesi ==
== Ayrıca bakınız ==
Satır 40 ⟶ 41:
{{CommonsKat|Bibliotheca Alexandrina}}
* Bernard Lewis'in "The Arab Destruction of the Library of Alexandria: Anatomy of a Myth" (İskenderiye Kütüphanesi'nin Araplar Tarafından Yıkımı: Bir Efsanenin Anatomisi) adlı makalesinin çevirisi
▲* 2009 yapımı [[Agorá|Agora filmi]]([[:es:Ágora (película)|es]]) İskenderiye kütüphanesinin yok olusunu anlatmaktadır. Yönetmen: [[Alejandro Amenábar]] [http://www.imdb.com/title/tt1186830/]
[[Kategori:İskenderiye'deki yapılar|Kütüphane]]
| |||