Mihail Gorbaçov: Revizyonlar arasındaki fark

'''Mihail Sergeyeviç Gorbaçov''', ([[Rusça]] ''Михаи́л Серге́евич Горбачёв'', [[Ukraynaca]] ''Миха́йло Сергі́йович Горбачо́в'') Rus siyasetçi. [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]] devletlideri adamı.( 1985'ten -1991'e kadar [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]]'ni yöneten lider). Gorbaçov'un ''perestroika'' (yeniden yapılanma) ve ''glasnost'' (açıklık) adını verdiği reform çalışmaları [[Soğuk Savaş]]'ı bitirdi; ancak bu reformlar [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]]'nin ülkede politik üstünlüğünü kaybetmesine ve sonrasında da [[Sovyetler Birliği]]'nin dağılmasına neden oldu. Gorbaçov, 1990'da [[Nobel Barış Ödülü]]nü kazandı.

2 Mart 1931'de Kuzey [[Kafkasya]]'nın [[Stavropol]] bölgesinde Privolye köyünde doğdu. İlk tahsilini köyünde yaptı. 1952 senesinde [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]]'ne (SBKP) girdi. 1955'te Moskova Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Stavropol, [[Komsomol | Genç Komünistler BirliğindeBirliği]]'nde görev aldı. 1970'de Stavropol teşkilatı birinci sekreteri oldu. 1971'de SBKP Merkez Komitesi üyeliğine seçildi. 1978'de tarım sorumlusu olarak sekreteryaya girdi. 1979'da [[politbüro]] yedek üyesi, 1980'de de asil üyeliğeüyesi seçildi. [[Çernenko]]'nun 1985'te ölümü üzerine SBKP genel sekreteri oldu. Glasnost (açıklık) ve perestroika (yeniden yapılanma) politikalarıyla dünyada büyük yankılar uyandırdı. Ekim 1988'de devlet başkanlığı görevini de üstlendi.

Mihail Gorbaçov, ülke ekonomisinde gözle görülür bir ilerleme sağlayamadığı için SBKP'nin reformcu üyeleri tarafından eleştirilmeye başlandı. Ancak çeşitli ülkelere yaptığı gezilerle dıştaki itibarını artırdı. [[Çin Halk Cumhuriyeti]]'ne giderek bu ülkeyi 30 yıldır ilk ziyaret eden Sovyet lideri oldu. Ayrıca [[Federal Almanya]], [[Birleşik Krallık]], ve [[Finlandiya]]'yı da ziyaret etti.

1987 senesinin başında, yönetimde'de iktisadi reformlardan, ve dış siyasetesiyasette verilecekizlenecek yenipolitikalardan yönleri açıkladıbahsetti. Glasnost, perestroikayave gidileceğiperestroika tasarısıadı yüksekverilen reformlar [[Yüksek Sovyet]] meclisinde oybirliğiyle kabul edildi. Temmuz 1987'de Avrupa ve Asya'da yerleştirilmiş olan orta ve kısa menzilli füzelerin imha edilmesini kabul etti. 1987'de yayımladığı kitabında reformları geniş kapsamlı olarak açıkladı. [[Ekim devrimininDevrimi | Büyük Ekim Sosyalist Devrimi]]'nin 70. yıl dönümündekiyıldönümündeki konuşmasında [[Josef Stalin|Stalin]] ve [[Lev Troçki|Troçki]]'yi eleştirdi. Başkan Reagan ile orta menzilli füzelerin imhası için antlaşma imzaladı (8 Aralık 1987).

ABD başkanı [[George H. W. Bush]] ile 2-3 Aralıkta [[Malta]] açıklarındaki bir savaş gemisinde görüştü. 9 Eylül 1990'da [[Helsinki]]'de Bush ile tekrar görüştü ve Amerika Birleşik Devletleri'nden ekonomik yardım istedi. Aralık 1990'da [[Nobel Barış Ödülü]]'nü kazandı.

Gorbaçov 1990 yılının sonlarında [[Sovyetler Birliği]]'nin tüm cumhuriyetlerine yenilenmiş birlik federasyonu için referandum çağrısında bulundu. Sovyet liderinin bu çağrısına 9 cumhuriyet olumlu yanıt verdi. 17 Mart 1991'de [[Rusya SFSC]], [[Belarus SSC]], [[Ukrayna SSC]], [[Kazakistan SSC]], [[Kırgızistan SSC]], [[Tacikistan SSC]], [[Türkmenistan SSC]], [[Özbekistan SSC]] ve [[Azerbaycan SSC]]'nde [[Sovyetler Birliği]]'nin korunması konusunda referandum ( [[Sovyetler Birliği Referandumu 1991]]) düzenlendi. %80 katılımın olduğu referandumda halkın % 77'si Sovyetler Birliği'nin korunması yönünde oy kullandı. Diğer altı cumhuriyette ise merkezi hükümetler oylamayı reddetmesine rağmen, yerel Sovyet konseyleri seçim sandıkları kurmuşkurdu ve bu ülkelerde de birlik lehine sonuç çıkmıştıçıktı.

Ancak Gorbaçov sosyalist rejimi isteyenler ile kapitalist rejimi isteyenler arasında zor günler geçirmekteydi. 19 Ağustos 1991'de sabahabirliğin dağılmasına karşı komünizm rejimini yeniden yeşertmek isteyen [[KGB]] ve ordunun desteğini alan en yakın arkadaşı olan [[Yanayev]] ve 8 arkadaşından meydana gelen İhtilal Komitesi, Gorbaçov'a karşı darbe yaptılaryaptı. Yapılan darbe başarısızlıkla sonuçlandı. Darbecilerin bazıları yurtdışına kaçtılarkaçtı. Darbe girişimi Mart 1991'de yapılan referanduma göre 20 Ağustos'ta yapılması planlanan yenilenmiş birlik anlaşmasının iptal edilmesine sebep oldu. 22 Ağustos 1991 tarihinde Gorbaçov devlet başkanlığını tekrar eline geçirdi. Daha önce kendisine karşı en büyük rakip olarak bilinen [[Rusya Federasyonu]]na seçilen [[Yeltsin]] ise, darbede Gorbaçov'u en çok destekleyenlerden olarak darbenin kısa sürede bastırılmasına yardımcı oldu. Ancak bu durum Yeltsin'in güçlenmesine, Gorbaçov'un gücünü kaybetmesine yol açtı. Bu durum 1991 yılı sonuna doğru hız kazandı. Sovyetlerden ayrılan 11 devlet 8 Aralıkta bir araya gelerek [[Bağımsız Devletler Topluluğu]]nu (BDT) oluşturdularoluşturdu. Bu durum Gorbaçov'u tamamen yetkisiz bıraktı. Bunun üzerine 25 Aralık 1991'de televizyona çıkarak; ''Görevimi kaygı içinde ama umutla bırakıyorum. Herkese iyi şanslar diliyorum.'' diyerek görevinden istifa etti. Bundan sonra emekliye ayrılarak çeşitli basın yayın organlarında yorumculukla meşgul oldu. Şu anda [[Novaia Gazeta]] adlı gazetenin sahibidir.