Latin Amerika edebiyatı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Jungtürke (mesaj | katkılar)
Jungtürke (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{çalışma var}}
 
'''Latin Amerika Edebiyatı''', [[Latin Amerika]]'da [[İspanyolca]] ve [[Portekizce]] yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İlk yazılı metinler Yenidünya'nın İspanyol fatihlerinin [[İspanya]]'ya gönderdikleri raporlardı. İspanyollar'ın atılganlığı ve Amerika Yerlileri'nin yiğitliği pek çok yazıya ve şiire esin kaynağı olmuştur. Bunların en ünlüsü İspanyol [[Alonso de Ercilay Zúñiga]]'nın (1533-1594), [[Şili]] Yerlileri'nin soylu direnişini ve şairin bu dönemdeki acılarını dile getiren ''La Araucana'' dır. 20 binin üstünde [[koşuk]]tan oluşan bu şiir yeni topraklardan fışkıran ilk gerçek edebiyat ürünüdür.
 
Satır 37 ⟶ 35:
Brezilyalı yazarlar çok geniş olan ülkelerinin çeşitli bölgelerinde, özellikle de kuzeydoğuda, kültürlerini korumanın önemini vurguladılar. [[José Lins do Rego Cavalcanti]] (1901-1957) ''Ciclo de Cana de Açucar'' adını taşıyan roman dizisinde, [[plantasyon]] yaşamından kesitler verir. [[Érico Lopes Veríssimo]] (1905-1975) ''O Tempo e o Vento'' (1949-1962) adlı üçlü romanında, [[Rio Grande do Sul]] yöresinin tarihini olağanüstü bir sevecenlikle yeniden yaşatır. [[João Guimarães Rosa]] (1908-1967), ''Grande Sertao: Veredas'' (1956) adlı epik romanında Brezilya'nın kuzeydoğusundaki uzak, barınmaya elverişsiz ve çorak topraklardaki yaşamı anlattı.
 
==Şiir==
 
[[Resim:PabloNerudaNobel.jpg|thumb|right|Pablo Neruda'ya verilen Nobel Edebiyat Diploması]]
 
Modernizm Akımı'nın ardından çok yetenekli şairler yetişti. [[Nobel Edebiyat Ödülü]]'nü kazanan Şilili kadın şair [[Gabriela Mistral]] (1889-1957) sade ve dolaysız anlatımıyla ilgi çekti. Çocuklarına olan özlemini dile getiren güldestesi ''Desolación'' (1922), etkiliyici bir duyarlılık taşır. [[César Vallejo]] (1892-1938) İspanyol dilinin en büyük ustalarından biridir. Şiirleri insanın çektiği acılarla yüklüdür. Ölümünden sonra, 1939'da yayımlanan ''Poemas humanos'''ta, daha güzel bir geleceğe olan umudunu yansıtır. Vallejo, İspanyolca'yı cesur ve şaşırtıcı biçimlerde kullandı. [[1930]]'larda [[Peru]]'nun bir taşra kentindeki kapalı aile yaşamını terk ederek, komünistlerin safında İspanya İç Savaşı'na katıldı.
47. satır:
==Roman==
 
Yenilikleri denemekten korkmayan Latin Amerikalı yazarlar, edebiyat alanında uluslararası üne ulaştılar. Edebiyat yaşamına 1920'lerde, Buenos Aires'in [[aydın]] çevresi içinde başlayan [[Jorge Luis Borges]] (1899-1986), öyküöy|kü ve denemelerinde insanın doğasını keşfetmeye çalıştı. Çağdaş [[Arjantin]] edebiyatında çok önemli bir yeri olan Borges, İspanyol dilinin en usta yazarlarından biridir. Guatemalalı [[Miguel Angel Asturias]] (1899-1974), başyapıtı ''Sayın Başkan'' da (''El senor presidente''; 1946) diktatörlüklerin neden olduğu yıkım ve acıları anlatır. Paraguaylı [[Augusto Roa Bastos]] (1917) ''Hiji de hombre'' da (1960) benzer bir konuyu irdeler, ama daha yumuşak ve dokunaklı bir üslubu vardır.
 
Meksikalı [[Juan Perez Rulfo]]'nun (1918-1986) ''Pedro Paramo'' (1955) adlı bir kısa romanı ve ''Kızgın Ova'' (''El Ilano en Ilamas'';1953) adında, öykülerini topladığı bir kitabı vardır. Kitaplarındaki olaylar ıssız ve sıcak bir vadide geçmektedir.
56. satır:
 
Brezilya edebiyatı, yerel gelenekler ile modernleşme arasındaki çatışmayı yansıtır. [[Graciliano Ramos]] (1892-1953) ''Infancia'' (1945) adlı anı kitabında yoksulluk koşullarında kendini nasıl yetişdirdiğini anlatır. [[João Cabral de Melo Neto]] (1920) ise ''Morte e Vida Severina'' şiirinde, geleneksel kökler ile çağdaş yaşam arasındaki çelişkileri sergiler.
 
==Kaynaklar==
<small>
* ''Lateinamerikanische Literaturgeschichte'' / Michael Rössner / 564 sayfa / Stuttgart, 2002 / ISBN 347601858X
* ''Kleine Geschichte der lateinamerikanischen Literatur im 20. Jahrhundert'' / Christoph Strosetzki / 367 sayfa / Münih, 1994 / ISBN 3-406-37438-7
* ''Geschichte und Probleme der lateinamerikanischen Literatur'' / Rudolf Grossmann / 698 sayfa / Münih, 1969 / ISBN 3190065470</small>
 
==Dış bağlantılar==
*[http://ismailaksoy.blogcu.com/2213298]
*[http://ismailaksoy.blogcu.com/2213314]
*[http://www.denizce.com/pabloneruda.asp]
 
[[am:የላቲን አሜሪካ ሥነፅሁፍ]]