Pamuk: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ömer Berkay (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + ansiklopedik olmayan bilgi eklentisi
Erasmus.new (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
17. satır:
[[Dosya:CottonPlant.JPG|thumb|260px|Toplanmaya hazır pamuk bitkisi]]
'''Pamuk''' (''Gossypium hirsitum''), [[ebegümecigiller]] (Malvaceae) familyasından anavatanı [[Hindistan]] olan kültürü yapılan bir [[bitki]] [[tür|türü]].
 
 
== Morfoloji ==
Pamuk bitkisi [[kök]], sap, [[yaprak]], [[çiçek]] ve [[tohum]]dan oluşmaktadır. Tür ve [[varyete]]sine göre 60-120 cm, [[ağaç]] halinde olanlar ise 5-6 m boylanabilir. Pamuk 30-100 cm derine, 50-80 cm yanlarına uzanan kazık köke sahiptir. Toprak yüzeyinin 8-10 cm altında ilk yan kökler meydana gelir Bunlar yatay olarak büyürler. Yan köklerin sayıları 3-4 tanedir. Her biri tekrar dallanarak etrafa yayılır. [[Epidermis]] hücrelerinin dışa doğru uzaması ile sayısız emici tüyler meydana gelir. Genel olarak kök toprakta dik olarak ya da bir süre sonra zigzag çizerek devam eder. Uygun koşullarda kök uzunluğu 1.,5 m ye kadar ulaşabilir.
 
[[Afrika]]’da, çok yıllık ağaç şeklinde olan pamuk çeşitleri de vardır. Pamuk gövdeleri dik, dallanmış ve çok tüylüdür. Yapraklar uzun saplı, parçalı ve tabanı kalp şeklindedir. Çiçekler saplı ve yaprakların koltuğunda tek tek bulunur. Dış çanak yaprakları üç parçalı, taç yaprakları ise beş serbest parçalıdır. [[Meyve]], olgunlukta açılan veya kapalı kalan, 3-5 gözlü bir kapsüldür. Bu kapsüle koza da denir. Her gözde siyahımsı renkli, oval şekilli ve üzeri uzun, sık ve beyaz renkli tüylerle örtülü 5-10 tohum bulunur. Pamuk tohumu, etrafındaki bu tüy veya liflerle beraber `kütlü` adını alır.
Satır 31 ⟶ 30:
Pamuk, [[alüvyon]]lu ve kuvvetli toprakları sever. Derin sürülmüş ve iyi [[gübre|gübrelenmiş]] topraklara ekilir. Ekim; sıcak bölgelerde şubat, soğuk bölgelerde mart-nisan aylarında yapılır. Ağustos ve eylülde hasat edilir. Pamuk için en büyük tehlike yağmurlardır. Yağmurlar, verimin ve kalitenin düşmesine sebep olur.
 
Türkiye’de M.Ö. 330 yılına dek geriye giden uzun bir tarihçesi olmasına karşın asıl gelişmesini 11. yüzyılda Selçuklu Türkleri, 14. Yüzyılda Osmanlı Türkleri zamanında olmuştur. Türkiye Cumhuriyetin ilanından sonra ise pamuk tarımına büyük önem verilmiştir.
 
== Pamuk çeşitleri ==
Türkiye'de yetiştirilen pamukların tamamı orta lifli pamuklar olup birçok çeşidi kullanılmaktadır. Yaygın olanları; [[akala]], Stoneville 453, Carolina Quin, Çukurova 1518, Sayar 314, Nazilli 84, Nazilli 87, Maraş/Erşan 92, Ege 7913 Carmen, Flora, Celia, Candia, Julia, Beyaz Altın 119, BA308, Diamond çeşididir.
 
==Dünyada Pamukpamuk Üretimiüretimi ==
{| class="sortable wikitable" style="float:right; margin: 0 0 0.5em 1em"
|+ Top 10 Cotton Producing Countries <br />(in million metric tons)
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Pamuk" sayfasından alınmıştır