Urmiye Gölü: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
madde genişletme |
madde genişletme |
||
20. satır:
İran'ın en büyük gölüdür, aynı zamanda Dünya'nın en büyük ikinci [[tuz gölü]]dür. Göl 5,200 km² yüz ölçümüne sahip olup en derin yeri yaklaşık 16 metredir. K-G uzunluğu 140 km, doğu- batı genişliği 55 km'dir. Göl içinde seviye durumuna göre 80 ile 100'den fazla ada bulunur. Havza büyüklüğü 52.209 km² olan göl, bu alanın sularını toplar. Dışarı akışı olmayan göl [[kapalı havza]]lıdır. Adaların birinde (Şahı Adası) [[Cengiz Han]]'ın torunu [[Hülagû Han]]'ın kabri vardır.[[Tebriz]] gölün kıyısındaki en büyük yerleşim yeridir.
Göl kuzey-güney yönünde uzanan doğrultu atımlı [[fay]]ın oluşturduğu [[tektonik]] çukurlukta yer alır<ref name=irfan>{{Web kaynağı|url = http://www.irfanakar.com/turkish/pdf/tez.pdf|başlık= Urmiye Gölü|yazar= AKARi İrfan |tarih= 2011|eser= ÇOK ZAMANLI UYDU GÖRÜNTÜLERİ KULLANILARAK ACIGÖL (TÜRKİYE)-URMİYE (İRAN) GÖLLERİNDE SU YÜZEYİ DEĞİŞİMLERİ VE YAKIN ÇEVRESİNDE ARAZİ KULLANIMININ BELİRLENMESİ|yayıncı= |erişimtarihi= 16 Eylül 2015}}</ref>. Urmiye Gölü ile [[Van Gölü]]'nün su toplama [[havza]]larını birbirinden ayıran [[su bölümü çizgisi]] Türkiye-İran sınırını oluşturur<ref>{{Web kaynağı|url = http://www.dsi.gov.tr/toprak-ve-su-kaynaklari|başlık= Toprak Su Kaynakları|yazar= |tarih= |eser= |yayıncı= dsi.gov.tr|erişimtarihi= 16 Eylül 2015}}</ref>.
Gölde normal tuzluluk 130-160 gr/lt iken, suların azalması ile birlikte 330 gr/lt düzeyine çıkmıştır. Bu oran deniz tuzluluğunun sekiz katıdır.
39. satır:
Göl sularının çekilmesinin sebepleri şu şekilde sıralanmaktadır: %65 iklim değişimi, %25 barajlar ve göle gelen suların kullanılması, %10 yağış miktarının azalması. Çevre halkı göle dökülen ırmaklara yapılan 25 barajın kurumanın esas sebebi olduğuna inanmaktadır<ref name=orsam/>.
Göl sularının çekilerek tuzlu alanların ortaya çıkması çevre halkında endişeye sebep olmuştur. Özelikle yakın bir mesafede [[Aral Gölü]] gibi bir örneğin bulunması tehdidi daha belirgin bir hale getirmektedir. Göl çevresinde yaşayan 13 milyon insan ve sekiz kentten altısı kuraklıktan önemli ölçüde etkilenecektir. 2011 Ağustos ve Eylül aylarında [[Urmiye]] ve [[Tebriz]]'de önemli gösteriler yapılmıştır<ref>{{Web kaynağı|url = http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/18657344.asp|başlık= İran Türkleri ayaklandı|yazar=
Yalçın BAYER|tarih= |eser= |yayıncı= hurriyet.com.tr|erişimtarihi= 16 Eylül 2015}}</ref>. Çöle dönen göl tabanından biriken 8 milyar tuzun fırtınalarla, 500 km çaplı alanda etkili olmasından endişe edilmektedir. Bu durumda [[Türkiye]], [[Ermenistan]], [[Azerbaycan]] ve [[Irak]]'da tarım ve şehirler olumsuz etkilenecektir<ref>{{Web kaynağı|url = http://politikekoloji.org/urmu-der-ki-susuzam/|başlık= Urmu der ki, "Susuzam"|yazar=İLHAN, Akgün|tarih= 18/03/2013|eser= |yayıncı= politikekoloji.org|erişimtarihi= 16 Eylül 2015}}</ref>.
| |||