Hakasya: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Coğrafi yapı: haritada boyut düzenlendi |
k bilgiler eklendi |
||
35. satır:
}}
[[Dosya:Khakassia republic map.png|right|thumb|180px]]
'''Hakasya Cumhuriyeti''' ([[Hakasça]]: Хакасия Республиказы; ''Khakasiya Respublikazı''. [[Rusça]]: Pеспублика Хакасия) veya '''Hakasya'''. Sibirya'da [[Rusya Federasyonu]]'na bağlı bir cumhuriyet. Orta Sibirya'nın güneyinde yer alır. Güney ve doğusunda [[Tuva Cumhuriyeti]], batısında [[Altay Cumhuriyeti]] ve [[Kemerovo Oblastı|Şorya]], kuzeydoğusunda Kızılyar yeri veya Rusça adıyla Krasnoyarsk oblastı (Hakasça. Хызыл Чар Чир / Hızıl Çar çir) ile çevrilidir.
Yüzölçümü 61 900 km². Baş şehri - [[Abakan|Ağban]] şehridir.
Hakasya'nın 8 [[ilçe|aymağı]] var.
== Tarihçe ==
Satır 47 ⟶ 49:
Yenisey Irmağının yukarı kesimindeki geniş Minusinsk Havzasının batı yarısında yer alır. Yenisey Irmağının kollarından, Abakan Irmağı bölgenin ortasından geçer. Irmak vadisinin güneyinde, Karagoş Dağında 2.930 m'ye kadar yükselen Batı Sayan Dağları bulunur. Kuzeyindeki Akaban ile Kuznetsk Alatau Dağlarının en yüksek noktasıyla 2.178 m yüksekliğindeki Verhni Zub'dur. Kapalı havuzda kurak ve sert bir kara iklimi egemendir. Bu nedenle alçak kesimler bozkırlar ve ormanlık alanlarla kaplıdır. Ama [[1954]]'ten sonra özelliklede bakir ve boş toprakların çoğu tarıma açılmıştır. Dağlar [[çam]], [[köknar]] ve [[ladin]] ormanlarıyla kaplıdır. [[Yenisey Irmağı]], Hakasya Cumhuriyetinin en uzun akarsuyudur. [[Çulım]], Tom ve Abakan Nehri|Abakan]] diğer önemli nehirlerdir. Cumhuriyet topraklarında üçyüzün üzerinde tuzlu ve tatlı su içeren göller bulunmaktadır. Doğal kaynaklar olarak; demir, altın, gümüş, kömür, petrol ve doğal gaz bulunmaktadır. Rusya' daki en büyük [[molibden]] yatakları bölgede bulunmaktadır.
=== Dağlar ===
::* [[Çonhır dağ]]
::* [[Hara hus dağ]] ya da [[Hara-Tas dağ]] (Karatoş dağı)
::* (Verhniy Zub dağı)
::* (Bobrovaya dağı)
=== Akarsular ===
::* [[Son (akarsu)|Son]] : Akarsu ağzı : [[Şira (göl)|Şiraköl]]
::* [[Tuim (akarsu)|Tuyim]]: Akarsu ağzı : [[Pöle (göl)|Pöleköl]]
::* [[Çulım]] > [[Ak üüs|Ah üüs]] ayrıca [[Kara üüs|Hara üüs]]
* [[Kim (akarsu)]] ya da [[Kem (akarsu)]]
::* [[Coy]]
::* [[Soloneçnıy]]
::* [[Çeremuşk]]
::* [[Uluğ Soyotka]]
::* [[Uy]]
::* [[Uluğ Karak]]
::* [[Kiçig Karak]]
::* [[Ha-alı (akarsu)|Ha-alı]]
::* [[Ağban (akarsu)|Ağban]]
::::* [[Anı (akarsu)]]
::::* [[Çabaş]]
::::* [[Tastıp (akarsu)|Tastıp]]
::::* [[Töö (akarsu)|Töö]]
::::* [[Ashıs (akarsu)|Ashıs]]
::::* [[Öök Hamıstığ]]
::::* [[Uybat (akarsu)|Uybat]]
::* [[Pici (akarsu)|Pici]]
::* [[Koksa]]
::* [[Tes (akarsu)]]
::* [[Çorba (akarsu)]]
=== Zaman Dilimi ===
Satır 58 ⟶ 95:
''Bu alt başlığın ana maddesi: [[Hakasya İdari Yapılanması]]''
=== Önemli Şehirler ===
* [[Ağban]]
* [[Sayanogorsk]]
* [[Soğır]]
* [[Haratas]]
* [[Abaza]]
=== Aymaklar (ilçeler) ===
* [[Altay aymağı]]
* [[Ashıs aymağı]]
* [[Pii aymağı]]
* [[Bograd aymağı]]
* [[Orconikidze aymağı]]
* [[Şira aymağı]]
* [[Taştıp aymağı]]
* [[Ağban piltiri aymağı]]
6 Ekim 2003 tarihli No: 131-FZ «Rusya Federasyonu yerel özyönetimin genel ilkeleri» kanununa göre Hakasya'da:
Satır 184 ⟶ 237:
| align="center"| [[Ağban piltiri aymağı]] (Ust-Abakan ilçesi)
(Hakasça : Ағбан пилтірі аймағы)
| align="center"| [[Ağban piltiri]]
| align="center"| 8 880
| |||