Cevat Çobanlı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok Etiket: potansiyel vandalizm |
||
18. satır:
|sonraki_işi=
}}
'''İsmail Cevat Çobanlı''' (1870, [[İstanbul]] - 13 Mart 1938
== Savaşlar öncesi ==
Aslen Malatya'nın [[Arapgir]] ilçesindendir.<ref>[http://www.arapgir.gov.tr/component/content/article/182 Arapgir Kaymakamlığı]</ref> Babası Müşir Şakir Paşa'dır.
1888 yılında girdiği [[Harp Okulu]]'ndan 1891 yılında [[Üsteğmen]] rütbesiyle mezun oldu. 1892 yılında girdiği [[Harp Akademisi]]'ni 1894 yılında birinci olarak bitirdi ve Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. 1894-1900 yılları arasında "Padişah Yaveri" sıfatıyla Maiyet-i Şer'iye Erkan-ı Harbiyesi'nde görev aldı. Bu sırada depremden zarar gören askeri binaları onarımının yapılması yönünde çaba sarfetti. [[26 Ağustos]] [[1895]] tarihinde Orleans'ta yapılan Fransız Ordusu Manevraları'nda bulunmak üzere Paris'e gitti. Burada dört yıl kaldıktan sonra [[7 Şubat]] [[1899]] tarihinde, Babası Şakir Paşa'nın refakatinde görevle Bulgaristan'a ve sonra aynı yıl Lahey'de toplanan Silahların Yasaklanması-Silahsızlanma Konferansı'na gönderildi. 1905 yılında Edirne'nin tahkimi için Tophane-i Amire'de teşkil eden kurumda görev aldı. 1907 yılında ise yeni örgütlenmenin sür'atle uygulanması için dört ay 2. Ordu'da görev yaptı. 1907 yılında [[Birinci Ferik]] rütbesine terfi ettiyse de çok çabuk ilerleyenlerin rütbeleri 1909 yılında Tasfiye-i Rüteb Kanunu gereğince geri alınınca, [[Kaymakam]] rütbesine tenzil edildi. 1909-1910 yılları arasında Harp Akademisi Komutanı olarak görev yaptı. Görevi gereği Temmuz 1910'da Alman Ordusu'nın geçit resminde bulunmak üzere Almanya'ya gitti. Askeri yeteneği sayesinde devlet idaresi ve ordu yönetiminde hızla yükseldi. Ocak 1911 ve 1912'de 1. Ordu Kurmay Başkanı oldu. Bu sıfatla Mayıs 1911'de İngiltere Kralı'nın taç giyme töreninde padişah adına bulunan Veliahd Şehzade [[Müşir]] [[Yusuf İzzeddin Efendi]]'nin maiyetinde Londra'ya gitti.
== Balkan Savaşları ==
Londra'dan dönünce [[Balkan Savaşları]]'nda Eylül 1912-1913 tarihleri arasında Şark Ordusu Kurmay Başkanı, Çatalca Ordusu Topçu Komutanlığı Kurmay Başkanı olarak görev yaptı. Savaş sonrası Şubat 1913-1914 tarihleri arasında 9. Tümen Komutanı ve iki defa Osmanlı-Bulgar Sınır Komisyonu Başkanlığı görevinde bulundu. Savaştan sonra tekrar [[Miralay]] rütbesine terfi etti.
[[Dosya:Cevat Çobanlı.jpg|thumb|Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanı Albay Cevat Bey]]▼
[[Dosya:Tasviri Efkar Oct 29, 1915.jpg|thumb|200px|Cevat Paşa ve [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Bey]] ''[[Tasvir-i Efkâr]]'' gazetesinin 29 Ekim 1915 tarihli sayısında]]▼
29 Kasım 1914 tarihinde [[Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanlığı]] görevine atandı. Komutanlık boğazın ve kıyıların savunmasından sorumluydu. 18 Mart 1915 tarihindeki Çanakkale Deniz Savaşları'ndaki üstün başarıları dolayısıyla 19 Mart 1915 tarihinde tekrar [[Mirliva]] rütbesine terfi etti ve [[Paşa]] oldu. Bu başarısından sonra "18 Mart Kahramanı" unvanını aldı.
<!-- === Anekdot 1 ===
18 Mart gününü bizzat Albay Cevat Paşa şöyle anlatmaktadır: ''İlk gün [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]] ile beraberdik. O kara yönüne bende deniz yönüne bağlıydım. Seddülbahir’e gittik. Oradaki kıtaları teftiş edecektik. Yolda kıtaların teftiş için hazırlanmış olmalarını anladık. Uzakta düşman donanmasının ciddi bir savaş kararıyla ilerlemekte olduğunu görünce geriye dönüp Alçıtepe yolunu tuttuk. O sırada ilk düşman mermisi başımızın üstünden geçerek Alçıtepe’ye düştü. İşte 18 Mart böyle başlamıştı. Bu saldırı sırasında bizim çok işimize yarayan bir mayın hattı vardır ki anlatmaya değer: 18’e kadar elimizde bulunan mayınları denize atarak mayın hatlarını düzenli olarak korumuştuk. Her iki tarafı bu hatların korunması için bataryalara yerleştirmiştik. 17 Mart’ta kala kala elimizde 8 mayın kalmıştı. Bu mayınları da karanlık limana paralel yerleştirme emrini verdim. Düşman donanması karanlık limanda böyle bir mayın hattının kıyıya paralel olarak bulunmasına ihtimal vermeyerek manevralarını çoğunlukla ateşten bir derece korunmuş olan o alanda yapardı. Yine öyle yaptı. Ve son sekiz mayınımızın 18 Mart günü pek büyük yardımını gördük.
Satır 50 ⟶ 54:
[[18 Mart]] [[1915]] Müstahkem Mevkii Komutanlığının o günkü emri bu günkü dille:
# Bu gün 4’ü Fransız olmak üzere 16 zırhlı 3 kruvazör çeşitli torpidolardan oluşan düşman filosu öğlenden evvel saat 11.30’dan akşama kadar bataryalarımızı bombardıman etmiş ve karşılık verilmiştir. Düşmanın bir torpidoyla Bouvet zırhlısı batmış ve Irraistible zırhlısı bir tarafa yatarak savaş yeteneğini kaybetmiştir. Ayrıca Afrika sisteminde bir zırhlı dahi yan yatmış olup uzaklaşmaya çalışmıştır. Aralıksız düşmanla mücadele eden bataryalarımızdan henüz rapor alınamamış ise de kayıp ve hasarımızın önemli olmadığı anlaşılmıştır.
# Bu günkü bombardımandan bataryalarımızın atış bakımından gösterdiği ustalık ve değerlilik her türlü beğeniye layık olup bütün subay ve er kardeşlerimize memnuniyetlerini bildirir ve her zaman böyle başarılar vermesini dilerim. 5 Mart 1331 (18 Mart 1915) Mirliva Cevat'' -->
▲Çanakkale'deki bu üstün başarılarından sonra ''18 Mart Kahramanı'' unvanı alan Cevat Paşa 9 Ekim 1915'te 14. Kolordu Komutanı 1916'da 15. Kolordu Komutanı olarak Galiçya cephesinde bulundu. Dönemin Avusturya basınında çıkan bir anekdota göre ''Viyana sarayında, imparatorun basın dairesi genel müdürü [[Oskar Montiong]], devletin özellikle Slav tebaası tarafından çok sevilen 18. yüzyılda yaşamış Ukraynalı kâhin [[Mosij Wernyhora]]'nın kehanetini sık sık hatırlatıyordu. O tuhaf kehanette, ''Türk atını Dinyester'den suladığında Polonya ayağa kalkacaktır'' deniyordu. Cevat Paşa atını Dinyester'de suladı. Savaşın sonunda Polonya devleti doğdu. Bu anlamda onun ile bu kehanet ilişkilendirilmiştir.
19 Ağustos 1917 tarihinde tekrar 14. Kolordu Komutanı, 8 Kasım 1917 tarihinde 8. Kolordu Komutanı, 24 Kasım 1917 tarihinde de 2. Ordu Komutan Vekili olarak atandı.
Yıldırım Orduları Grubuna bağlı 8. Ordu komutanlığına atanarak Filistin cephesine gönderildi. Burada Yıldırım Grubu komutanı Mareşal Liman von Sanders, 7. Ordu komutanı Mustafa Kemal Paşa ve 4. Ordu komutanı Mersinli Cemal Paşa ile birlikte çalıştı. Ordusuyla Şeria nehrinin batısında, sahil kesiminde konuşlandırıldı. 29 Eylül 1918'de başlayan genel düşman taarruzunda ilk darbeyi yiyen ordusu kendisinden on misli güçlü olan İngiliz Orduları karşısında kendi cephe hattını tutamadı ve cepheyi yaran düşman süvarisi ikmal hatlarına kadar ilerleyerek ordunun geriyle bağlantısını kesti (Blitzkrieg). Yıldırım fırkaları ardı ardına çekilmeye başlarken Cevat Paşa ve kurmay heyetinin amacı Şeria nehri istikametindeki Bisan'a doğru doğu yönünde çekilmek oldu. Ordusuna bağlı unsurların tamamı imha yahut tutsak edilen Cevat Paşa yanındakilerle birlikte kendini Şeria nehrinin doğusuna atabildi. Kısa süre sonra cephede yapılacak işi kalmadığı gerekçesiyle Liman Paşa tarafından İstanbul'a yollandı. ▼
Burada önce Genelkurmay karargâhına çağrıldı. Mondros Mütarekesi'nin imzalandığı sırada Genelkurmay Başkanlığı görevini [[Fevzi Çakmak|Fevzi Paşa]]'nın vekili olarak yürütüyordu. [[Fevzi Çakmak|Fevzi Paşa]], İngiliz Ordusu'nun İstanbul'u işgal edeceği belli olunca, onları karşılamamak için 20 gün hastalık izni almıştı. Daha sonra Yunanların İzmir'e çıkmalarından hemen önce (14 Mayıs 1919) [[Fevzi Çakmak|Fevzi Paşa]], görevden alınmıştı.▼
▲2 Aralık 1917 tarihinde [[Yıldırım
== I. Dünya Savaşı Kronolojisi ==▼
▲[[Dosya:Tasviri Efkar Oct 29, 1915.jpg|thumb|200px|Cevat Paşa ve [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Bey]] ''[[Tasvir-i Efkâr]]'' gazetesinin 29 Ekim 1915 tarihli sayısında]]
== Mütareke Dönemi ==
▲
== Malta Sürgünü ==
[[23 Ekim]] [[1921]] tarihinde TBMM ve İngiltere Hükümeti arasında imzalanan takas anlaşması ile [[15 Ocak]] [[1922]] tarihinde Türkiye'ye geri dönerek [[Ankara]]'ya geldi. [[9 Şubat]] [[1922]] tarihinde karargâhı [[Diyarbekir]]'de olan El-Cezire Bölgesi Komutanlığı görevine atandı. [[21 Ekim]] [[1922]] tarihinde yeniden oluşturulan 3. Ordu Müfettişi oldu. [[31 Ekim]] [[1922]] tarihinde bu görevinden istifa ederek [[Elaziz]] mebusu oldu.
== Cumhuriyet Dönemi ==
[[
İstanbul, Kadıköy'deki evine çekildi. [[13 Mart]] [[1938]]
== Nişan, Madalya ve Takdirnameleri ==
*
* Bulgar Liyakat Nişanı (1898)
*
*
* Altın Muharebe Madalyası (1915)
* Altın Muharebe İmtiyaz Madalyası (1915)
* Alman Kırmızı Kartal Nişanı (2. Rütbeden, 1916)▼
*
* 1. Rütbeden Kılıçlı Mecidi Nişanı (1917)
* Kılıçlı Alman Prusya Taç Nişanı (1917)
* 1. ve 2. Rütbeden Avusturya-Macaristan Demir Haç Nişanı (1917)
* Kırmızı şeritli [[İstiklâl Madalyası]] (1923)
==
* [[Kurtuluş Savaşı'na katılan üst kademelerdeki komutanlar]]▼
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
▲* [[Kurtuluş Savaşı'na katılan üst kademelerdeki komutanlar]]
{{başlangıç kutusu}}
|