Berkyaruk: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
5. satır:
| başlık = Berkyaruk'un bir minyatürü
| veraset = [[Büyük Selçuklu sultanları listesi|Büyük Selçuklu Sultanı]]
| hüküm_süresi =
| taç_giymesi =
| önce_gelen = [[I. Mahmud (Selçuklu)|I. Mahmud]]
18. satır:
| annesi = [[Zübeyde Hatun]]
| doğum_tarihi = 1080
| doğum_yeri = [[İsfahan]]
| ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|
| ölüm_yeri = [[Burucerd]]
| defin_tarihi =
| defin_yeri = [[İsfahan]]
| dini = [[Sünni İslam]]
}}
28. satır:
== Hayatı ==
Berkyaruk, Melikşah'ın büyük oğluydu. Annesi, Selçuklu asıllı
kardeşi olan | yazar= ''Abdülkerim Özaydın''
| başlık = ''Sultan Berkyaruk Devri Türk Tarihi (485-498/1092-1104)''
Satır 58 ⟶ 59:
| sayfalar =
| alıntı =
}}</ref> [[İsfahan]]'da bulunan veliaht Berkyaruk'u yakalamak için gönderdi. Kendisi ve annesi ordu ile bu emiri izlemişti. Ancak [[Nizam-ül Mülk]] taraftarları da 14 yaşındaki Berkyaruk'u [[Rey]] şehrine kaçırarak sultan ilan ettiler. Selçuklu tahtını ele geçirmek isteyen iki taraf arasında
| yazar= ''Abdülkerim Özaydın''
| başlık = ''Sultan Berkyaruk Devri Türk Tarihi (485-498/1092-1104)''
Satır 71 ⟶ 72:
}}</ref>
Berkyaruk, 17 Ocak 1093' de İsfahan’ı kuşattı. Kuşatma altında zor durumda kalan Terken Hâtun, yüklü bir para vererek antlaşma teklifinde bulundu. Berkyaruk bu anlaşmayı kabul ederek kuşatmayı kaldırdı. Yapılan anlaşmaya göre, İsfahan ve Fars eyaletleri kendisi ile oğlu Mahmud’a bırakıldı. Berkyaruk ise, Sultan olarak kabul edildi ve diğer eyaletler onun egemenliğine bırakıldı. Terken Hâtun oğlunu tekrar iktidara geçirebilmek amacıyla bu sefer Berkyaruk’un dayısı Azerbaycan Emiri İsmail Bin Yakutî’ye haber gönderip, Berkyaruk' a karşı yanında yer alması şartıyla kendisiyle evlenmek istediğini söylemiştir. İsmail Bin Yakutî’ye de Selçuklu tahtını ele geçirebilmek amacıyla bu teklifi kabul ederek Berkyaruk üzerine harekete geçti. Şubat 1093' de Kerec yöresinde yapılan savaşı Berkyaruk' un ordusu kazandı.Bu galibiyetten sonra Bağdat’a giden Berkyaruk, Halife "Rükneddin" lakabıyla sultan ilân edildi ve 3 Şubat 1094 adına hutbe okundu.
Amcası olan [[I. Tutuş|Tutuş]] [[Şam]] ve [[Halep]]'de kendi [[Suriye Selçuklu Devleti]] sultanlığını ilan etmiş ve [[Fars]] bölgesi üzerinde hükümdarlığını iddia etmekteydi. Berkyaruk ile Tutuş arasında 26 Şubat [[1095]]'da [[Rey]] yakınlarında yapılan bir muharebe sonunda Tutuş savaşı kaybederek ve bu muharebe de öldü. Fakat Tutuş’un ölümünden sonra küçük oğlu [[Dukak (Selçuklu)|Dukak]] Şam’da sultanlığını ilan etti. Diğer taraftan Tutuş'un büyük oğlu [[Rıdvan (Selçuklu)|Rıdvan]] ise [[Halep]]'i eline geçirerek kendini orada sultan ilan etti. Böylece Berkyaruk döneminde Suriye'de Halep Melikliği ve Şam Melikliği kuruldu.▼
Amcası olan [[I. Tutuş|Tutuş]] [[Şam]] ve [[Halep]]'de kendi [[Suriye Selçuklu Devleti]] sultanlığını ilan etmiş ve [[Fars]] bölgesi üzerinde hükümdarlığını iddia etmekteydi. Bu sırada Terken Hâtun, Tutuş’a gönderdiği mektupta kendisiyle evlenmeyi ve ülkeyi birlikte yönetmeyi teklif etti.
Tutuş bu teklifi kabul ederek İsfahan üzerine yürümeye karar verdi. Ekim 1094' te Tutuş ile yaptığı savaşı kaybeden Berkyaruk, İsfahan'a sığınmak zorunda kaldı. Burada [[I. Mahmud (Selçuklu)|I. Mahmud]]'un emirleri tarafından esir edilen Berkyaruk, [[I. Mahmud (Selçuklu)|I. Mahmud]]' un ani ölümüyle onun Emirleri' nin desteğini aldı.
▲
Anadolu'da ise [[I. Kılıç Arslan]], babası [[Kutalmışoğlu Süleyman Şah]] Melik [[I. Tutuş|Tutuş]]'a "Ayn Şeylem Savaşı"'nda yenilmesinden sonra Melikşah tarafından [[İsfahan]]'a gönderilmiş ve orada rehine bulunmaktayken, Melikşah'ın ölümünden sonra Anadolu'ya dönüp [[Büyük Selçuklu Devleti]]'nden bağımsız olan [[Türkiye Selçuklu Devleti]] Sultanı olmuştu.
Satır 80 ⟶ 86:
* I. Kılıç Arslan hükümdarlığı altında [[Türkiye Selçuklu Devleti]].
Berkyaruk, ülkede birliği sağlamak amacıyla amcaları ve çeşitli emirlerle mücadelelerini sürdürmüş ve 1097' de topraklarında yeniden hakimiyet kurmayı başarmıştır. Mücadelesi sonunda kardeşleri Muhammed Tapar ve Sencer, Azerbaycan Meliki Mevdûd b. İsmâil, Tutuş’un oğulları Halep Meliki Rıdvan, Şam Meliki Dukak, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Kılıçarslan ve Kirman Selçuklu Meliki Turan Şah onu Büyük Selçuklu sultanı olarak tanıyarak itaat ettiler. Ancak kardeşi Gence Melik' i [[Muhammed Tapar]], 1099 yılında ağabeyine karşı isyan ederek kendi sultanlığını ilan etti. uzun yıllar süren savaşlarla bir sonuç elde edilememesi üzerine 1104 yılında antlaşma sağlandı. Bu antlaşma hükümlerince; Cibâl, Fars, İsfahan, Rey, Hemedan, Hûzistan ve Bağdat Berkyaruk idaresinde kalmış olup, Azerbaycan, Diyarbekir, el-Cezîre, Musul, Suriye ve Hille Emîri Sadaka’nın hâkimiyetindeki topraklar Muhammed Tapar’ın egemenliğine bırakılmıştır.
Berkyaruk,
== Kaynakça ==
| |||