Karaçay-Çerkesya: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
kDeğişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{düzenle}}
{{Diğer anlamı|Karaçay}}▼
{{Kaynaksız}}
▲{{Diğer anlamı|Karaçay}}
{{Rusya Federasyonu idari birimi bilgi kutusu
|birimin_adı = Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti
37. satır:
|internet_sayfası =
}}
'''Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'''; [[Kuzey Kafkasya]]'da bulunan, [[Rusya Federasyonu]] üyesi bir cumhuriyettir. Yüzölçümü 14.100 km²'dir. Başkenti [[Çerkessk]] olup, ikinci büyük kenti de [[Karaçayevsk]]'
▲'''Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'''; [[Kuzey Kafkasya]]'da bulunan, [[Rusya Federasyonu]] üyesi bir cumhuriyettir. Yüzölçümü 14.100 km²'dir. Başkenti [[Çerkessk]] olup, ikinci büyük kenti de [[Karaçayevsk]]'dir.
== Coğrafya ==
Bölgede 130 adet göl vardır. Bölgenin en yüksek dağı [[Elbruz]], eğer Kafkaslar [[Avrasya|Avrupa'nın sınırı]] olarak kabul edilirse, [[Avrupa]]'nın en yüksek dağıdır.▼
[[Dosya:Ethnic map of Karachay Cherkessia 2010.png|thumb|230px|sol|Etnik dağılım.]]
▲Bölgede 130 adet göl vardır.
Cumhuriyette altın, kömür ve kil yatakları işlenmektedir.
== Nüfus ==▼
Cumhuriyet nüfusu içinde 2010'da [[Karaçaylar]] % 41, [[Ruslar]] % 31,6, [[Çerkesler]] % 11,9 idi.Diğer gruplar içinde [[Abazalar]] % 7,8, [[Nogaylar]] % 3,4, [[Osetler]] (3,333 ya da % 0,8), [[Ukraynalılar]] (3.331 ya da % 0,8), [[Ermeniler]] (3.197 ya da % 0,7), [[Tatarlar]] (2.021 ya da % 0,5), diğer küçük gruplar da nüfusun % 0,5'i idi.{{fact}}▼
▲== Nüfus ==
▲Cumhuriyet nüfusu içinde 2010'da [[Karaçaylar]] % 41, [[Ruslar]] % 31,6, [[Çerkesler]] % 11,9 idi.Diğer gruplar içinde [[Abazalar]] % 7,8, [[Nogaylar]] % 3,4, [[Osetler]] (3,333 ya da % 0,8), [[Ukraynalılar]] (3.331 ya da % 0,8), [[Ermeniler]] (3.197 ya da % 0,7), [[Tatarlar]] (2.021 ya da % 0,5), diğer küçük gruplar da nüfusun % 0,5'i idi.
{| class="wikitable"
Satır 125 ⟶ 127:
== Tarih ==
▲[[Dosya:Karachay Cherkess03.png|thumb|250px|right]]
[[1829]]-[[1838]] yılları arasında Rus istilasına uğramıştır. [[Karaçayca]] ile [[Balkarca]] ortak bir edebiyat dili kullanır, bu dile Karaçay-Balkarca da denir. Ruslar, 1830'dan sonra, özellikle 1860'larda yoğunlaşmak üzere bölgeyi kolonize etmişlerdir. Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin güneyi dağlık, güzel manzaralı, mineral suları ve küçük gölleri bulunan turistik bir yöredir. Kuzeye doğru akan ırmakların dar ve uzun vadilerinde sulama ile yoğun (intansif) tarım yapılır. Bu vadilerde 3–5 km aralıklarla köyler sıralanır. Küçük ve büyükbaş hayvancılık ve arıcılık önemlidir. Karaçaylar geleneklerine daha fazla bağlıdırlar.
Satır 131 ⟶ 132:
Çoğunca güneydeki dağlık kesim vadilerinde yaşayan Karaçaylar, İkinci Dünya Savaşı'nda, düşman [[Nazi Almanyası'nda yabancı gönüllü birlikleri (SSCB doğu halkları)|Alman işgalcilerle işbirliği yaptıkları gerekçesiyle]] [[1943]]'te [[Kazakistan]]'a sürüldüler, ayrıca [[Balkarlar]], [[İnguşlar]], [[Çeçenler]], [[Ahıska Türkleri]], [[Kırım Tatarları]], ve Kalmıklar da [[Kalmıkya]]'dan aynı gerekçelerle [[Kazakistan]] ve [[Kırgızistan]] gibi uzak yerlere sürüldüler ve özerk yönetimleri de kaldırıldı. Karaçay ve Balkarların ayrıldığı toprakların bir bölümü [[Gürcistan]]'a bağlandı ve buralara [[Svanlar]] yerleştirildi. Bu halklara [[1956]] yılında, Sovyet üst yönetimince alınan bir karar gereğince hakları geri verildi, [[1957]] yılında da eski özerk yönetimleri yeniden oluşturularak, sürgündekiler eski topraklarına geri getirildiler. Eski Karaçay toprakları ,mevcut Çerkes Özerk Oblastı ile birleştirilerek, 1926 öncesinde olduğu gibi yeniden bir Karaçay-Çerkes Özerk Oblası oluşturuldu. Svanlar ise getirildikleri Gürcistan'a geri gönderildiler. 1957 sonrasında Karaçaylar, eski yerleri dışında, Çerkessk kentine, [[Adıgeler|Adıge]], Rus ve Abaza yerleşmeleri ile bu yerlerin çevrelerine de yerleştirildiler.
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{Commonscat|Karachay-Cherkessia}}
| |||