Din felsefesi: Revizyonlar arasındaki fark

Tanrının evrene[[Evren]]'e aşkın ya da içkin olduğuna ilişkin yaklaşımlar görülür. Tanrı’nın ebedi ve ezeli oluşu, her şeye gücünün yetmesi, yaratılmamış olması, her şeyi bilmesi gibi nitelikleri üzerinde durulur.

==== c) [[Evren]]'in yaratılıp yaratılmadığı sorusu ====

Evren yaratılmış bir varlık mıdır? Yoksa yaratılmamış (ezeliezelî ve ebediebedî) bir varlık mıdır?

Bütün varlıkların yaratıcısı olan bir Tanrı'nın var olduğuna inanmaktır. Bu yaklaşıma göre [[Tanrı]], [[evrenEvren]] ve [[canlılar]] ile sürekli ilişki içerisindedir. Teizm'e göre Tanrı vardır ve Tanrı'nın insanları doğru yola sokmak için insanlığa göndermiş olduğu [[peygamber]]ler ve [[din]]ler vardır. Teizm dar anlamda tek bir Tanrı'ya inanmak anlamına gelen [[monoteizm]]e eşitlenir. [[Monoteizm]] tek bir Tanrı'ya inanmak, [[Politeizm]] ise birden fazla Tanrı'ya inanma anlayışıdır. Tanrı'nın varlığını kabul eden diğer inanışlar [[Deizm]], [[Panteizm]] ve [[Pan-enteizm]]'dir. Teizm'i bu inançlardan ayıran nokta, tanrının insanlara [[din]] gönderdiğine inanılmasıdır. Bu sebeple Teizm'de [[Tanrı]] dışında, [[peygamber]], [[kutsal kitap]], [[vahiy]], [[melek]], [[cin]], [[şeytan]], [[ibâdet]], [[sevap]], [[günâh]], [[kıyamet]], [[ahiret]], [[cennet]], [[cehennem]] ve [[kader]] gibi kavramların hepsi yer alır.

'''Kozmolojik Kanıt:''' [[Kozmoloji]]k kanıt evreninEvren'in varlığından Tanrı'nın varlığına gitmeye çalışan kanıttır. Bu kanıtın temelinde nedensellik ilkesi yatar. Kendisinin nedeni olmayan varlık tanrıdır. Nedenler zincirini başlatan varlıktır.

Deizm iki temel ilkeye dayanır. Tanrı vardır, ama evreneEvren'e hiçbir müdahalesi olmayan bir varlıktır. İnsan akla ve bilme güvenmelidir. İnsan evreniEvren'i akıl ve bilimin ilkelerine göre açıklayabilir. Bu sebeple Deizm'de Tanrı dışında teizm'de yer alan dinsel kavramların hiçbiri yer almaz. Aristotales, J. Lock, Newton, J.J. Russo, Voltaire önemli temsilcileridir.

[[Tanrı]]-[[Evren]] ikiliğini reddeder, Tanrı'nın her şeyi içerdiğini dolayısıyla doğanın ve insanın bağımsız varlıklar olmadığını öne süren bir yaklaşımdır. Panteizm'e göre Tanrı ve evrenEvren bir bütündür. Spinoza, G. Bruno temsilcileridir.

Panteizm'de olduğu gibi evreninEvren'in kendisinin Tanrı olduğunu, panteizmden farklı olarak ilk devindirici olan tanrının evrenEvren ve tüm varlıkları özünden yarattığı ve evreneEvren'e aşkın, evreninEvren'in bilincinde mutlak ve değişmez bir varlık olarak egemen olduğu inancıdır. Panteizmde her şey Tanrı'dır. Panenteizmde ise, her şey Tanrı'dan sudur etmiştir (oluşmuştur). Ruhun tek amacı, oluştuğu Tanrı'ya dönmektir. Bunun da yolu tek evrensel yasa olan evrim/tekamül'den geçmektir.

[[Kötülük Kanıtı]]: Tanrı olsaydı kötülük olmazdı. EvrendeEvren'de bir kötülük mevcutsa tanrının varlığından söz edilemez.