Karbondioksit: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
95. satır:
Solunumdaki yeri açısından hayati önem arz eder. Oksijen [[akciğer]]lere üst hava yollarını geçerek gelir ve [[alveol]]de [[hemoglobin]] ile taşınarak alveole getirilmiş olan karbondioksit ile yer değiştirir. Daha sonra karbondioksit oksijenin takip ettiği yolla dışarıya verilir. Bitkiler gündüz CO<sub>2</sub> alır, O<sub>2</sub> verirler. Gece ise O<sub>2</sub> alır, CO<sub>2</sub> verirler.
CO<sub>2</sub> serbest gaz halinde [[volkanik]] bölgelerden çıkan gazlarda, suda çözünmüş olarak ise maden suyunda bulunur. Şehir ve dağlık bölgelerde değişmek üzere [[atmosfer]] havasında ortalama %0,03-0,04
Laboratuvarda CO<sub>2</sub>, kızdırılmış kok kömürü üzerinden hava geçirilerek elde edilir. CO<sub>2</sub> kanda belli seviyelerde bulunur ve vücudumuzun tampon sistemlerinden birini meydana getirir. Kanda artması halinde [[asidoz]], azalması halinde ise [[alkaloz]] meydana gelir. Bu durumlar dolaylı olarak hidrojen [[iyon]]u konsantrasyonunu etkilemesi ile meydana getirir. Atardamar kanında, CO<sub>2</sub> basıncı 120 mm [[Hg]]'ye varırsa; baş ağrısı, adale seğirmeleri, oryantasyon bozukluğu, (olmayan şeyleri gören) bir şuur bulanıklığı, konfüzyon, hatta [[koma]] görülebilir.
107. satır:
Kuru buz (veya karbondioksit karı), katı karbondioksittir. Katı [[su]]dan çok daha yoğundur ve donma noktası da çok daha düşüktür. Gaz sıkıştırılarak dışarı ısı vermesi sağlanır ve bu ısı kondansatörler yardımıyla depolanır. Daha sonra birden basınç düşürülünce, madde, alması gereken ısıyı geri alamaz ve buz halinde kalır.
Oda koşullarında (~1 atm) kuru buzda katı-gaz faz geçişi, süblimleşme olur. Adının kuru buz olmasının sebebi de budur. Kuru buz, ılık veya sıcak suya konulursa, havada sisli bir ortam elde
Kuru buz elde etmek için yapılması gereken ilk iş, CO<sub>2</sub> gazını sıvı hale dönüştürmektir. Bunun için de yüksek basınç ve düşük sıcaklık gerekir. Bir tüp içinde sıvı halde bulunan CO<sub>2</sub>, tüp eğilerek dışarı döküldüğünde, gürültü ile etrafa dağılır ve sıvı halden gaz haline geçer. Bu değişim için gerekli enerjinin tamamını dışarıdan alamaz (olay çok hızlı cereyan eder) ve bir miktarını kendi içinden alır. Böylece gaz halindeki CO<sub>2</sub> kendini soğutarak donar. Buna ''karbondioksit karı'' denir. Bu olaydan faydalanılarak istenildiği anda -80 °C'lik soğuk ortam elde edilebilir. [[Dewar kabı|Dewar kapları]] bu karın [[aseton]]la karıştırılmasıyla meydana getirilen özel termoslardır. Bu termosların dışarıyla ısı alış verişi olmadığından -80 °C'lik ortam elde edilmiş olur.
| |||