Samsun: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Jeune17 (mesaj | katkılar)
benim hata
Jeune17 (mesaj | katkılar)
→‎Etimoloji: kırmızı linki sildim
72. satır:
== Etimoloji ==
[[Dosya:Abraham and Jehuda Cresques Catalan Atlas. Eastern Europe view from the south.C.jpg|250px|küçükresim|sağ|[[Katalan Atlası]]'nda Sinuso ismiyle Samsun'un da gösterildiği kısım.]]
Şehir, [[Strabon]]'un aktardığına göre Hititler döneminde Eneti adını taşımaktaydı.<ref name="eneti">{{web kaynağı|başlık=Strab. 12.3|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0198:book=12:chapter=3&highlight=eneti|yayıncı=tufts.edu|erişimtarihi=10 Ocak 2014|dil=İngilizce|arşivurl=http://www.webcitation.org/6NLGjQQzG|arşivtarihi=13 Şubat 2014}}</ref> MÖ yaklaşık 670 yılında ise [[Milet]]lilerin geldiği bölgeye Priea adı verilmiştir.{{sfn|Sarısakal|2002|p=12}} Yapılan arkeolojik kazılarda bu döneme ait bir tarafında [[puhu]] bir tarafında da Priea yazısı bulunan sikkeler bulunmuştur.<ref>{{haber kaynağı|erişimtarihi=10 Ocak 2014|gazete=Ahali|tarih=19 Mart 1936|yazar=Yorgiyadis}}</ref> Daha sonraları ne koşullarda olduğu bilinmemekle birlikte şehir Αμισός (ΑΜΙΣΟΣ) yani Amisos adını almıştır.{{sfn|Sarısakal|2002|p=12}} Bu ismin [[Grekçe]]den geldiği ileri sürülse de kelimenin aslının Anadolu menşeili [[Palaca]] olduğu ve Hamis (ya da Hamist) kökenine dayandığı düşünülmektedir.{{sfn|Darkot|1973|p=173}}{{sfn|Yolalıcı|1998|p=9}} Pontus Krallığı ve Roma dönemlerinde ismini koruyan şehir (kimi kaynaklarda Gnaeus Pompeius Magnus tarafından [[Pompeiopolis]] adı verildiği savunulmaktadır{{sfn|Öz|2009|p=83}}), Bizans İmparatorluğu tarafından Aminsos olarak adlandırılsa da{{sfn|Yolalıcı|1998|p=10}} Amisos adı yaygın olarak kullanılmaya devam etmiştir.{{sfn|Darkot|1973|p=173}}{{sfn|Sarısakal|2002|p=17}} Grekçede [[omega]] yerine [[omikron]] ile yazılan şehrin ismi iki harf arasındaki benzerlikler nedeniyle [[Latin alfabesi]]ne çeviride Amisus şeklinde de okunabildiğinden dönemin Roma kaynaklarında hem Amisos hem de Amisus şeklinde kullanımlara rastlanmaktadır.{{sfn|Sarısakal|2002|p=12}}
 
1100'lü yılların ilk çeyreğinde Melik Gazi tarafından Amisos'un yanına yeni bir şehir kurulmuş ve Türk akıncıları yeni kurulan kente kendi aralarında "Amisos'un yanındaki şehir" anlamına gelen İsamisos adını vermişlerdir.{{sfn|Sarısakal|2002|p=12}} 1200'lü yılların ilk çeyreğinde [[Ceneviz Cumhuriyeti|Cenevizliler]]in yerleştiği Amisos'un ismi tekrar değişmiş ve çeşitli kaynaklara göre Amisum, İs Amisum, Simisso, Sinuso ya da Semiso isimlerinden birini almıştır.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Ussher|ad=James|başlık=The Whole Works|yıl=1864|yayıncı=Hodges and Smith|sayfalar=564|soyadı2=Elrington|ad2=Charles Richard|yazarbağı=James Ussher|yazarbağı2=Charles Richard Elrington|dil=İngilizce|cilt=9}}</ref><ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Foy-Vaillant|ad=Jean|başlık=Achæmenidarum Imperium|yıl=1725|sayfalar=126|yazarbağı=Jean Foy-Vaillant|dil=Latince|cilt=2}}</ref><ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Schiltberger|ad=Johannes|başlık=The Bondage and Travels of Johann Schiltberger|yıl=2013|yayıncı=Adegi Graphics|yer=Londra|isbn=9780543013989|yazarbağı=Johannes Schiltberger|editör=Karl Friedrich Neumann|bölüm=VIIII|dil=İngilizce}}</ref><ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Kurtoğlu|ad=Fevzi|başlık=Türk Bayrağı ve Ay Yıldız|yıl=1992|yayıncı=Türk Tarih Kurumu Yayınları|yer=Ankara|erişimtarihi=10 Ocak 2014|sayfa=54}}</ref><ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Danişmend|ad=Nazan|başlık=Anadolu Türk Bayrakları|dergi=Türklük|yıl=1939|sayı=1|erişimtarihi=10 Ocak 2014|sayfa=18-19}}</ref> Aynı dönemlerde şehrin ismi Türkler tarafından صاميسون şeklinde yazılmaya ve Samisun şeklinde söylenmeye başlamıştır.<ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Dilcimen|ad=Kazım|dergi=19 Mayıs Samsun Halkevi|yıl=1942|sayı=56|sayfa=18}}</ref> [[İbn Bîbî]]'nin ''[[el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyye]]''{{'}}sinde, [[Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî]]'nin kaleme aldığı ''[[Müsâmeretü'l-Ahbâr]]''{{'}}da<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Mahmud-i Aksarayî|ad=Kerimüddin|başlık=Müsameretü'l-Ahbar|sayfalar=183-206-293-302-306|dil=Osmanlıca|yazarbağı=Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî}}</ref> ve erken dönem Osmanlı tarihçilerinden [[Şükrullâh]]'ın ''[[Behcetü't Tevârîh]]''<ref>{{kitap kaynağı|başlık=Behcetü't Tevârîh|sayfalar=534-544|yazar=Şükrullâh|dil=Osmanlıca|yazarbağı=Şükrullâh}}</ref> ile Tevki'i Mehmet Paşa'nın ''Risale-i Selatini Osmaniyye''<ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Yinanç|ad=Mükrimin Halil|dergi=Tarih-i Osmani Encümeni|cilt=7|erişimtarihi=10 Ocak 2014|sayfa=92|yazarbağı=Mükrimin Halil Yinanç}}</ref><ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Karakuş|ad=Zafer|başlık=Tevki’i Mehmed Paşa’ya Göre Osmanlı Tarihi|tarih=1992|yer=Konya}}</ref> adlı eserlerinde kentin ismi Samisun şeklinde geçmektedir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Samsun" sayfasından alınmıştır