Plütoid: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Vikibilim (mesaj | katkılar)
k Bilgi kutusuz ve resim eklendi. Ayrıca Türkçemize plütonumsu olarak da girmiştir.
Sae1962 (mesaj | katkılar)
k Küçük düzeltmeler yapıldı.
1. satır:
{{bilgi kutusuz}}
[[Dosya:EightTNOs.png|küçükresim|sağ| [[Eris]], [[Plüton]], [[Makemake]], [[Haumea]], Sedna, 2007 OR10, Quaoar, Orcus, ve Dünya'nın boyutlarına göre karşılaştırılması]]
'''PlütonsalPlütoid''', '''plütoidplütonsal''' veya '''plütonumsu''' [[Neptün ötesi cisim|Neptün ötesindeki]] [[cüce gezegen]]ler veya bunlarla ve plütonsalplütoid adını kalıcı olarak almış nesnelerle benzer biçimde olan nesneler için kullanılan terim. Bu terim, İngilizce ''"plutoid"'' sözcüğündenkelimesinden gelmektedir ve ''"[[Plüton (cüce gezegen)|Plüton]]'a benzer"'' anlamındadır. [[Uluslararası Astronomi Birliği]] (UAB) astronomik objelernesneler için 2006 çözümünde "[[gezegen]]" sözcüğünü tanımlarken bunun bir sonucu olarak bu kategoriyi geliştirmiştir. [[11 Haziran]] [[2008]]'de UAB'nin "plütonsalplütoid" için resmi açıklaması şu şekildedir:
 
:Plütonsallar;Plütoidler, [[Güneş]]'in çevresinde [[ana eksen]]inin yarısı [[Neptün]]'ünkinden büyük bir yörüngede dönen ve kendi [[yerçekimikütle çekimi]]nin [[rijit cisim|rijit nesne]] kuvvetlerini yenebilmesini sağlayacak yeterlilikte kütle ile [[hidrostatik denge]]yi yakalayarak dairesele bir şekle sahip ve yörüngesinin çevresini temizlememiş [[göksel nesne]]lerdir. PlütonsallarınPlütoidlerin [[uydu]]ları ise yerçekimlerininkütle çekimlerinin belirlediği bir şekli sağlayacak yeterli kütleye sahip olsalar bile "plütonsalplütoid" olarak sayılamaz.<ref> [http://www.iau.org/public_press/news/release/iau0804 News Release - IAU0804:] Güneş Sistemi'ndeki Plüton benzeri nesneler için "plütonsalplütoid" (plutoid) adı seçilmiştir </ref>
 
Bu açıklamaya dayanarak plütonsallar;plütoidler, cüce gezegenler ile [[Neptün ötesi cisim|Neptün ötesi nesneler]] kümeleri arasında bir kesişim kümesi olarak düşünülebilir. [[2008]]'deki güncelleştirmeden beri sadece [[Plüton (cüce gezegen)|Plüton]], [[Eris (cüce gezegen)|Eris]], [[Haumea (cüce gezegen)|Haumea]] ve [[Makemake (cüce gezegen)|Makemake]] nesneleri ''plütonsalplütoid'' olarak sınıflandırılmıştır. [[2007]] nisanındaNisanında, yetmişten70'ten fazla nesnenin de bu sınıflandırmaya aday olabileceği duyurulmuştu.
 
Bir cüce gezegen olan [[Ceres (cüce gezegen)|Ceres]]'in durumu da 11 Haziran 2008'deki IAU0804 adlı raporda belirtilmiştir. Ceres bir plütonsalplütoid olarak adlandırılamaz; çünkü [[Mars]] ve [[Jüpiter]] arasındaki asteroit kuşağında yer almaktadır. HâlbukiHalbuki plütonsalplütoid terimi sadece Neptün ötesi nesneler için kullanılmaktadır. Günümüzdeki bilimsel yaklaşım doğrultusunda Ceres kendi türünün tek örneğidir. Şu anda da Ceres benzeri cüce gezegenler kategorisini oluşturmak düşünülmemektedir.
 
== Kaynaklar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Plütoid" sayfasından alınmıştır