Bahreyn Kuşatması (1559): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
44. satır:
Bu olaylar olurken Basra Valisi [[İstanbul]]'u Lahsa Valisinin izinsiz seferinden ve karşılaşılan sıkıntılardan haberdar etti. 1 Ekim 1559 tarihinde bizzat [[Kanuni Sultan Süleyman]] mühürlü fermanla Lahsa Valisi Mustafa Paşa görevinden azledildi, [[Murad Reis]]'in Bahreyn hakimliği teyid edildi ve kendisinden Türk birliklerinin [[Lahsa]]'ya serbestçe gönderilmesi istendi. Bu sırada ise Mustafa Paşa aldığı yaralardan hayatını kaybetti. Yerine geçen Katif Sancakbeyi Mehmed Bey Portekizlililere 10 Akçe (1 milyon dirhem) tazminat ödedi ve 200 kişilik Türk askerleri 6 Ekim 1559 tarihinde 5 Portekiz gemisiyle seferin başladığı [[Katif]]'e taşındı.
== Sonuçlar ==
Bahreyn Kuşatması, her ne kadar merkezin emri olmadan bölgedeki bir eyalet valisinin gerçekleştirdiği bir girişim olsa da, [[Diu Kuşatması]] (1538) ve [[Hürmüz Kuşatması]] (1552) gibi Osmanlıların denizden karaya yaptıkları taarruzlarda karşılaştıkları bir başka başarısızlık oldu. Bahreyn üzerindeki Portekiz nüfuzu azaltılamadığı gibi, [[Osmanlı Devleti]]'nin fiili hükümranlığı gücünü kaybetti. 1570'li yıllarda Bahreyn'in fethi fikri tekrar gündeme gelse de hayata geçirilemedi.
1578 yılında [[İran]]'a karşı uzun yıllar sürecek ve kaynaklarını tüketecek savaşlar serisine girişen [[Osmanlı Devleti]] bu savaşların gidişatına bağı olarak [[Basra Körfezi]]'ndeki gücünü giderek kaybetti. 1624 yılında [[Bağdat]]'ın [[Safeviler]]'in eline geçmesiyle Körfez'le kara bağlantısı da kopan Osmanlı Devleti 1638'de [[Irak]]'taki egemenliğini yeniden kursa da 1663-69'da Benî Halid kabilesi karşısında gerileyerek [[Lahsa]]'dan tamamen çekildi. Bu şekilde, 1630 yılında [[Yemen]]'deki Türk idaresinin de [[Zeydilik|Zeydîler]]in eline geçmesiyle Osmanlıların [[Hint Okyanusu]]'yla bağlantısı [[Kızıldeniz]]'le kısıtlı kaldı. XVIII. yüzyılın başlarında ise [[Basra]]'daki merkezi yönetimin zayıflayarek eyeletin idaresinin fiilen Memlüklerin eline geçmesi sonucunda Osmanlı Devleti'nin [[Basra Körfezi]]'ndeki varlığı XIX. yüzyılın ortalarına kadar bir anlamda tamamen sona erdi.
[[Portekiz]]'de [[Basra Körfezi]]'ndeki kudretini uzun süre koruyamadı. 1580 yılında [[İspanya]]'nın işgali altına giren [[Portekiz]] 1602 yılında [[Bahreyn]]'deki hakimiyetini [[Şah Abbas]] döneminde gücünün zirvesine ulaşan [[İran]]'a kaybetti. 1620 yılında da [[Hürmüz]]'ün İran-İngiliz ittifakına kaybıyla da [[Portekiz]] bir anlamda [[Basra Körfezi]] denkleminden düştü.
== Kaynakça ==
| |||