Ukiyo-e: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
Dilara 91 (mesaj | katkılar)
Japon wiki sayfasında çevirilerek içerik zenginleştirildi.
1. satır:
[[Dosya:Tokaido13 Hara.jpg|thumb|[[Hara-juku]]'dan [[Fuji Dağı]]'nın Görünüşü, [[Hiroshige]]'nin 1850'de yayımlanan eseri]]
 
{| style="float:right; width:360px;" class="infobox"
'''Ukiyo-e''' (浮世絵), "'''değişken dünyanın resimleri'''", Japon tahta blok baskısı ve 17. - 20. yüzyıllar arasında yapılan, eğlence merkezi, tiyatro, tarihi efsane ve çeşitli doğa motiflerinin resimleridir. [[Japonya]]'da tahta blok baskısının ana sanatsal türüdür.
|+ Ukiyo-e
|-
|
{| border="0" style="border-collapse:collapse;"
|-
| rowspan="2" | [[File:Beauty looking back.jpg|alt=Painting of a finely dressed Japanese woman in 16th-century style.|150px]]
| colspan="2" | [[File:Shibai Ukie by Masanobu Okumura.jpg|alt=Colour print of a busy theatre|214px]]
|-
| [[File:Toshusai Sharaku- Otani Oniji, 1794.jpg|alt=Colour print of a colourfully made-up Japanese actor making a bold expression with his fingers extended, facing right.|107px]]
| [[File:Flickr - …trialsanderrors - Utamaro, Kushi (Comb), ca. 1785.jpg|alt=Colour print of a closeup of a heavily made-up mediaeval Japanese woman peering through a translucent comb.|105px]]
|-
|
|}
{| border="0" style="border-collapse:collapse;"
|-
| colspan="2" | [[File:Tokaido13 Hara.jpg|alt=Colour landscape print of a group of three walking to the left, forests and a tall mountain in the background.|243px]]
| [[File:Hokusai (1828) Cuckoo and Azaleas.jpg|alt=Colour print of a bird flying near some flowers|121px]]
|-
|}
{| border="0" style="border-collapse:collapse;"
|-
| colspan="3" | [[File:Takiyasha the Witch and the Skeleton Spectre.jpg|alt=A set of three colour prints of a samurai being menaced by a gigantic skeleton|367px]]
|-
|}
|-
| ''Sol baştan:
* ''Arkaya bakan güzel'', [[Moronobu|Hishikawa Moronobu]], 17.yy sonları
* ''Sahne Uki-e'si'', [[Masanobu|Okumura Masanobu]], {{yaklaşık|1741–44}}
* ''Toshusai Sharaku'', [[Otani Oniji]],1794
* ''Tarak'', [[Utamaro]], 1798
* ''Hara'', ''[[Tōkaidō'nun 53 istasyonu]]'' numara 13, [[Hiroshige]], 1833–34
* ''Guguk Küşü ve Açelya'', [[Hokusai]], 1828
* ''Princess Takiyasha, Mitsukuni'yi Korkutmak için İskelet Canavarı Çağırıyor'', [[Utagawa Kuniyoshi|Kuniyoshi]], {{yaklaşık|1844}}
|-
|}<noinclude>
 
{{nihongo|'''Ukiyo-e'''|浮世絵}}(Fani Dünya Resimleri), [[Edo Dönemi]]'nde ortaya çıkan bir [[Japon]] [[resim]] sanatı türüdür. [[Tiyatro]], [[klasik edebiyat]], [[şiir]], [[Efsane|yerel efsaneler]], [[natürmort]], [[imparatorluk ailesi]] ve [[din]] gibi birçok teması vardır. Ukiyo'nun kelime anlamı, içinde "modern olma"yı da barındırır. Çağdaş tarzı tasvir eden resim türüdür.
{{Sanat-taslak}}
 
Ukiyo-e, Yamato-e(Klasik Japon resmi) akımını takip ederek kültürel arkaplan ile günlük yaşamdan kesitleri, doğa manzaraları eşliğinde resmeder.
{{Japonya-taslak}}
Günümüzde Ukiyo-e'nin sadece çok renkli [[Gravür|ahşap baskı tekniği]] kullanılarak yapıldığı sanılır ancak başlangıçta fırçayla kağıt rulolarına da Ukiyoe tarzı resimler yapılmaktaydı. Ukiyo-e eski Japon kitaplarının içinde ve kapaklarında kullanılmaktaydı. Nishiki-e, Doro-e, Garasu-e, Dako-e gibi resim sanatları da Ukiyo-e'nin türlerinden sayılır.
 
==Genel Özet==
 
Başlangıçta Ukiyo-e'nin içinde ahşap baskı tekniği ve Nikuhitsuga(fırçayla yapılan türler) bulunmuştur. Ünlü bazı Nikuhitsuga ressamlarının eserleri çok yüksek fiyatlara satılmıştır. Diğer taraftan ahşap baskı, tahta kalıplar kullanılarak yapıldığı için çoğaltılması kolay ve ucuz olmuştur. Bu da [[Edo Dönemi]]'nin avam tabakasının bu resimlere sahip olmasını kolaylaştırmıştır. Zamanımızın ünlü koleksiyonlarının güçlü insanlar ile Daimyo'ların koleksiyonlarından alınan eserlerden oluşturulduğunu düşünen bir takım insanlar da bulunmaktadır.
 
Ukiyo-e ahşap baskısı ile halk arasında çok popüler olmuştur. İnsanlar bu baskıları ellerine alıp hayranlıkla incelermiş. Günümüzde ise bunun yanı sıra çerçeveletip müzelerin, evlerin duvarlarına asmak yaygındır. Kusazoshi (Ahşap Baskı ile yapılan resimlerin toplandığı kitap) , Emakimono(Resimli kağıt rulo) ve Kawaraban'larda (Edo Dönemi'nde önemli olayları haber veren gazete) resim olarak Ukiyo-e tarzı kullanılmıştır. Egoyomi'nin([[Edo Dönemi]]'nin takvimi) yapımında da kullanılmıştır. Resimlerin içine sayıları saklamak gibi çeşitli yöntemlerle yapılan eşyalar da vardır.
 
Güzelliği ve hafifliği sayesinde [[Edo]]'dan memlekete hediye olarak götürmek için popüler bir seçim olmuştur. Çocukların resimleri kesip oynadığı oyuncaklar da Ukiyo-e'nin bir türüdür. Keskin hatları, cesur kompozisyonları ve belirsiz ifadeler bulunmayışı öne çıkan özellikleridir. Perspektif çizim şeklini de kullanmıştır.
Uzaktaki insanların tersine büyükçe çizildiği [[Hokusai]]'ın [[''Tsuri no Meijin'']] (Ünlü Balıkçı) isimli eseri gibi, kasten [[perspektif]]i kaydıran eserler de bulunmaktadır. Ressamların amaçları ve niyetleri de önemli olmakla birlikte, bu eserlerde yer alan manzaralar, şimdilerde olmayan yerler, günlük yaşamdan kesintiler tarihsel olarak büyük önem taşımaktadır.
 
 
==Tarihi==
[[Dosya:Ejiri in the Suruga province.jpg|right|thumb|300px|[[Hokusai]], [[36_Fuji_Dağı_Manzarası_(Hokusai)|36 Fuji Dağı Manzarası]], "Suruga İli'ndeki Ejiri"]]
 
Başlangıçta ''Ukiyo-e'', Ukiyo(Fani dünya)'yu temsil eden, günlük yaşamdan kesitler sunan resimler olarak ortaya çıkmıştır. Ukiyo-e ressamları çoğunlukla Kano ve Tosa okullarında(Ünlü ressam okulları) yetişmiştir. Bu yüzden [[Muramachi Dönemi]]'nden itibaren [[Momoyama Dönemi]]'ne kadar olan günlük yaşam kesitlerini çizme akımı Ukiyo-e'yi etkilemiştir.
 
===Başlangıç Dönemi===
[[Tenbun Dönemi]]'nin sonundan ''[[Büyük Meireki Yangını]]''na kadar olan dönemdir. Ahşap baskı tekniğinin bulunmasından önceki dönemdir. Ukiyo-e olarak kabul edilmeyede bilir, fakat Nikuhitsuga sanatçısı Iwasa Matabee (ünlü Ukiyo-e sanatçışı) günlük hayattan kesitler çizmiştir. [[Kyōto]]'da ise Kitamura Chubee, Tsujimura Mohei isimli ressamlar [[Kiyomizudera]]'ya ''Ema''lar(üstünde resim olan tapınaklara asılan küçük tahta) hediye etmiştir.
 
===İlk Yılları===
[[Büyük Meireki Yangını]]'ndan [[Horeki Dönemi]] zamanlarına kadardır. İlk zamanların Ukiyo-e'sinde Nikuhitsuga ile ahşap baskı teknikli eserler çoğunluktadır. Daha sonra Tan-e, Beni-e, Urushi-e, Benizuri-e, Mizu-e gibi türleri de ortaya çıkmıştır. Bunların hepsi fırça ile yapılan türlerdir.
 
[[Dosya:Couple under umbrella in snow.jpg|right|thumb|180px|Suzuki Harunobu'nun "Karlar içinde şemsiyeli çift"]]
===Orta Dönem===
1765'ten 1806'ya kadar olan dönemdir. Canlı renkler kullanan Azumanishiki-e'nin çıkmasıyla Ukiyo-e gelişmeye başlamıştır.
 
===Son Yılları===
1807'den 1858'e kadar olan dönemdir. Bijinga(Güzel kadın resimleri), Yakusha-e(Aktör resimleri), Musha-e'nin([[Samuray]] resimleri) yanı sıra seyahatin popülerleşmesiyle Meisho-e (Ünlü Manzaralar) de ilerleme gösterir.
 
===Bitiş Dönemi===
1859'dan 1912'ye kadar olan dönemdir. [[Edo]]'dan [[Meiji]]'ye; Yokohama-e, Kaika-e, Nishiki-e Gazetesi,Emperyal ailenin resimleri gibi Ukiyo-e eserleri yeni dönemin tanıtımını yapması dolayısıyla önemli bir yer tutmuştur. Savaştan manzaralar da Ukiyo-e ile aktarılmıştır, fakat [[gazete]] ve [[fotoğraf]]ların gelmesiyle popülerliği azalmıştır. Ukiyo-e sanatçılarının başka resim sanatlarına yönelmesi sayesinde bu gelenek başka resim türlerine de aktarılmaya başlanmıştır.
 
==Japonya'nın Yurtdışına Etkisi==
[[Image:Van Gogh - Portrait of Pere Tanguy 1887-8.JPG|thumb|180px|Van Gogh, "Père Tanguy'un Portresi" ]]
1865 yılında [[Fransız]] ressam Blackmon Japonya'dan [[çömlek]] ithal etmiştir. Bu çömleğin ambalaj kağıdında bulunan ''Hokusai Manga'' isimli Ukiyo-e'yi gören Blackmon'un, arkadaşlarına bu resmi göstermesiyle Batılı ressamlar Ukiyo-e'yi keşfetmiştir. Ucuz bir ambalaj kağıdı olarak kullanılacak kadar eski ya da yanlış basılmış bir Ukiyo-e'nin, [[Avrupa]]'da o zamanın Japonları'nın hayal bile edemeyecekleri bir fiyata satılmıştır.
 
Sonrasında çeşitli eserler resmi yollarla Japonya'dan getirtilmiş, Fransa'da [[İzlenimcilik]] akımının üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur.
[[Van Gogh]] ''[[Père Tanguy'un Portresi]]'' isimli eserinin arkaplanında Ukiyo-e çizmiş, Hiroshige'nin eserini yağlı boya ile taklit etmiştir. [[Édouard_Manet]]'nin ''Genç Flütçü'' isimli eseri de Ukiyo-e'nin Batıya olan etkisinin ünlü bir örneğidir.
 
Ayrıca Japon güzel sanatlarını işleyen Bing'e göre, [[Japonizm]]'in etkisi ile [[Art Nouveau]] akımında da Ukiyo-e'ye benzeyen düzlemsel tasarımlar görülmektedir.
 
[[Claude Debussy]], [[La_mer_(Debussy|La mer]] isimli eserini [[Hokusai]]'ın [[Kanagawa Oki Nami Ura]] isimli resminden ilham alarak bestelemiştir(1905 yılında yayımlanan nota kağıdının kapağı olarak kullanıldığını gösteren fotoğraf bulunmuştur). Böylece Ukiyo-e [[Klasik_müzik|Klasik müziği]] de etkilemiştir.
 
== Kaynakça ==
 
* {{Kaynak wiki
|url=http://enja.wikipedia.org/wiki/Ukiyo-e%E6%B5%AE%E4%B8%96%E7%B5%B5
|tarih=0921 EylülNisan 20082015
|dil= İngilizceJaponca
|madde=Ukiyo-e浮世絵
}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ukiyo-e" sayfasından alınmıştır