Nikolay Çavuşesku: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Ölümü: 25 aralık , ortodoxların değil. katoliklerin chirstmis günüdür..romanya ortodoxtur.
Kudelski (mesaj | katkılar)
İç bağlantı düzeltme.
33. satır:
[[Olt ili]]'nin [[Scorniceşti]] kasabasında doğan ve çiftçi bir ailenin çocuğu olan Ceauşescu, fabrikalarda çalışmak için henüz 11 yaşındayken [[Bükreş]]'e gitti. 1932 yılı başlarında yasadışı [[Romanya Komünist Partisi]]'ne (PCR) katıldı ve 1933'de grevi kışkırtmaktan ilk defa tutuklandı. İkinci defa, demiryolları işçilerinin yargılanmasını protesto eden dilekçeye imza toplaması nedeniyle 1934 yılında tekrar ve bunu benzer faaliyetler nedeniyle iki kere daha tutuklandı. Bu tutuklamalar ona polis kayıtlarında "tehlikeli komunist kışkırtıcısı" ve "aktif komünist ve anti-faşist propogandacı" tanımlamalarını kazandırdı. Daha sonra yeraltına inmesine rağmen, 1936'da tekrar yakalanarak, anti-faşist eylemleri nedeniyle iki yıl boyunca Doftana Hapishanesi'nde mahkûm edildi.
 
1939'da hapisten çıkışı sonrasında, RomenceRumence kaynaklara göre 1945 yılında evleneceği ve politik hayatı boyunca devamlı artan bir role sahip [[Elena Çavuşesku|Elena Petrescu]] ile tanıştı (İngilizce Kaynaklara göre 1946 yılı). 1940'da tekrar tutuklanıp, bir kez daha hapse atıldı. 1943'de, [[Gheorghe Gheorghiu-Dej]] ile aynı hücreyi paylaşacağı Targu Jiu Hapishanesi'ne aktarıldı. [[İkinci Dünya Savaşı]] sonrasında, Romanya, [[SSCB|Sovyet]] etkisi altına girmeye başladığı dönemde, Komünist Gençlik Birliği Sekreterliği görevinde bulundu (1944-1945).Komünistlerin 1947'de gücü ellerine geçirmeleri sonrasında, kendisine Tarım Bakanlığı verildi. Sonra, Gheorghe Gheorghiu-Dej'in altında Silahlı Güçler Bakan Yardımcılığı görevinde bulundu. 1952'de Gheorghiu-Dej, onu [[Ana Pauker]]'dan boşalan PCR'nin "Moskova Kanadı/Hizibi" Merkez Komitesi Liderliği'ne atadı. 1954 yılında, [[Politbüro]]'nun tam üyesi olarak, sonunda parti hiyerarşisinin ikinci yüksek pozisyonuna ulaştı.
 
== Ülke liderliği ==
51. satır:
=== 1966 Kararnamesi ===
[[Dosya:Nicolae e Juan Carlos.jpg|küçükresim|sol|200px|Çavuşesku Madrid'de İspanya Kralı I'nci Juan Carlos'ça karşılanırken, 1979|none]]
1966’da, Çavuşesku Rejimi, ülke nüfusunu arttırmak, düşük nüfus artış hız ve doğurganlık oranını yükseltmek için [[kürtaj]]ı yasakladı. Bu kararname, 25 yaşından sonra çocuğu olmamış evli veya bekar erkek ve kadınlara %10 ile %20 arasında değişen özel vergileri de içeriyordu. Tıbbi nedenlerle üreyememe nedeni de fark etmiyordu. Kürtaja sadece kadının 42 yaşından büyük veya hali hazırda 4 çocuk sahibi olması halinde izin veriliyordu. En az 5 çocuk annelerine, önemli avantajlar sağlanıyor, en az 10 çocuk annelerine ise Romanya Devleti tarafından kadın kahraman derecesi veriliyordu. Ancak çok az sayıda kadın bu payeye kavuştu. Bunun yerine, ortalama RomenRumen Ailesi, komunistkomünist dönem sırasında 2 veya 3 çocuk sahibiydi. Daha ötesi, çok sayıda kadın yasadışı, gizli kürtajlar sırasında öldü veya sakat kaldı.
 
Hükümet ayrıca yükselen boşanma oranını da hedef alarak, evliliğin sadece olağandışı bir durumda sonlandırılabileceği kararı ile, boşanma prosedürünü daha zor hale getirdi. 1960 sonlarında, fakirlik nedeniyle şehirlerdeki evsiz/sokak çocuklarının sayısı arttı; kontrol edilemez çocuk terkleri ve yetimhanelerdeki çocuk sayısının yükselişi ile birlikte yeni bir problem ortaya çıktı. Komunist rejim, [[AIDS]] sorununun varlığını kabul etmedi. 1966’da, daha sonra bir olasılıkla 1980 yılındaki AIDS vakâlarının artışını hazırlayan bir kararla doğum kontrolünü yasakladı. Ancak Romanya’daki durum, çocuk yetimlere ve hastalara güçlerini arttırmak amacıyla kan verilmesi uygulaması ile daha da kötüleşti. Yüzyılın başlarında, çocuklara ve bebeklere, test edilmemiş kan transferlerinin çoğunlukla aynı şırınga ile yapılması Avrupa çocuk AIDS vakâlarının, Avrupa nüfusunun %3’üne sahip olmasına rağmen, %60’ının Romanya’da görülmesine yol açtı.
57. satır:
=== Temmuz Kuramı ===
[[Dosya:CeausescuKim1971.jpg|thumb|[[Kim Il-sung]] Nicolae Çavuşesku ile [[Kuzey Kore]]'de, 1971]]
Ceauşescu 1971’de [[Çin Halk Cumhuriyeti]], [[Kuzey Kore]] ve [[Kuzey Vietnam]]’a, oradaki sert model uygulamalarını bulacağı ziyaretler gerçekleştirdi. [[Kore İşçi Partisi]]’nin "Topyekün milli dönüşüm" fikirleri ve [[Çin Kültür Devrimi]] güçlü bir şekilde ilgisini çekti. Ülkeye dönüşüyle birlikte, Kuzey Kore Devletbaşkanı [[Kim Il-sung]]’un “insan her şeyin hakimi ve karar vericisidir” olarak açıklanabilecek ve kelime anlamı ile “ana esas” denebilecek [[Juche]] Felsefesi’nden etkilenen Kuzey Kore sistemi’ni uygulamaya başladı. Kuzey Kore’de basılan Juche ile ilgili kitap, [[RomenceRumence]]’ye tercüme edilerek, ülke geneline dağıtıldı. 6 Temmuz 1971 tarihinde, bu konu ile ilgili Romanya Komunist Partisi Yönetim Komitesi’ne hitaben bir konuşma yaptı.
 
Daha sonra Temmuz Kuramı ([[Juche]] Tezleri) olarak bilinecek, bu yarı-[[Maoist]] konuşma, on yedi öneri getiriyordu. Bunlardan bazıları; Parti’nin devamlı büyüyen “liderlik rolü”, kitlesel politik aksiyonlar ve parti eğitimlerinin geliştirilmesi, “vatana hizmet” kapsamında gençlerin büyük inşaat projelerine katılımı, çocuk ve gençlik organizasyonlarında, okullarda ve üniversitelerde ideolojik eğitimin yoğunlaştırılması, yayınevleri, tiyatro, sinema, opera, bale, sanat toplulukları televizyon ve radyolardaki programların bu amaca destek olarak “militan ve devrimci” karakterdeki sanatsal üretimlere yönelmesi gibi önerilerdi. 1965 serbestleşmesi, kınanarak, yasaklı kitap ve yazarlar dizini yeniden belirlendi.
72. satır:
Yükselen totaliter yönetimine rağmen, Çavuşesku’nun Sovyetler Birliği’nden bağımsız politikası ve 1968’deki [[Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı İşgali|Çekoslovakya'nın İşgaline]] karşı protestosu, onun yaramaz anti-Sovyetçi biri olduğuna inanan ve onu fonlayarak (ona parasal destek sağlayarak) [[Varşova Paktı]]’ında bir hizip yaratmayı uman Batılı güçlerin ilgisini çekti. Çavuşesku fonlamanın daima yararına olmadığının farkına varmadı. Ekonomik Kalkınma Programı’nın finansmanında kullanmak üzere 13 milyar [[USD]] gibi ağır bir borcun altına girdi. Ancak bu krediler ülkenin finansmanında heba oldu. Bunu düzeltme çabası olarak, dış borçları geri ödemeye karar verdi. Bir referandum düzenleyerek, Romanya’nın gelecekte yabancı borç almasını engelleyecek şekilde anayasayı değiştirmeyi başardı. Referandum neredeyse tamama yakın çoğunlukla kabul edilmişti.
 
1980’lerde, ülke tarım ve endüstriyel üretiminin çoğunun borçların ödenebilmesi için ihraç edilmesi emri verdi. Bunun sonucunda oluşan iç [[kıtlık]], yiyecek maddelerinin vesikaya bağlanması, ısınma, gaz ve elektrik kesintilerinin genel bir durum halini alması, Romenler’inRumenler’in günlük hayatlarını sürdürebilme kavgası içine girmelerine neden oldu. 1980’ler boyunca, özellikle dükkanlardaki genel ve yiyecek maddelerinin erişilebilirliği ve kalitesindeki olumsuzluklarla, hayat standardında düzenli bir düşüş yaşandı. Resmi açıklama, ülkenin borçlarını öderken, halkın tüketim mallarında ve kısa süre süreceği inancıyla acı çekmeyi kabul etmesiydi.
 
Borç 1989 yazında, Ceauşescu devrilmeden az önce tamamen ödendi. Kıtlığın nedeni olan ağır ihracat politikası, Aralık ayındaki ayaklanmaya kadar devam etti.
79. satır:
1989’la birlikte, Çavuşesku tamamen gerçeği reddetme işaretleri göstermekteydi. Çavuşesku, devlet televizyonunda sık sık yiyecek maddesi dolu dükkanlara girerken, yiyecek ve sanat festivallerini ziyaret ederken ve kendi yönetimi altında erişilen “yüksek yaşam standartları”nı överken, diğer yandan boş dükkanların önünde ekmek beklenen kuyruklarla birlikte, ülke son derece zor bir dönemden geçiyordu.
 
Özel kontenjanlı ürünler onun ziyaretinden önce ilgili dükkânları dolduruyorlardı. Ziyaret edeceği tahmin edilen çiftliklere, ülkenin bir ucundan iyi beslenmiş inekler bile götürülüyordu. Un, yumurta, tereyağı ve süt gibi etiketlerin bulunması güçtü ve birçok kişi şehirlerdeki büyüyen küçük bahçelere ve sokak aralarına veya köylere bağımlıydılar. 1989’un sonlarına doğru, zamanın ortalama bir RomenRumen vatandaşının kıtlık tecrübesiyle çelişecek şekilde, bağıra bağıra televizyonda günlük olarak sözümona rekor hasat gerçekleştiren kollektif çiftliklerin listesini gösteriyordu.
 
Bazıları, Çavuşesku’nun ülkede neler olduğunu bilmediğine inançla, ziyareti sırasında ona dilekçeler ve şikayet mektupları vermeye çalışıyorlardı. Ancak, her mektup alışında, aldığı mektubu anında korumalarına veriyordu. Çavuşesku’nun onları okuyup, okumadığı büyük olasılıkla bir sır olarak kalacak. Ona doğrudan mektup verenlerin, Securitate tarafından gerçekleştirilebilecek aleyhlerine bir sonuçla karşılaşma riskini üstlendiği genelde bilinmekteydi.
90. satır:
Hükümetçe ırksal nefreti teşvik etmekle suçlanan Romanya’daki azınlık [[Macar]] toplumundan dinadamı [[László Tőkés]]’in evinden alınmasına yönelik hükümet destekli girişim, [[Temeşvar|Timișoara]] şehrindeki gösterileri tetikledi. Onun ait olduğu Macar azınlık cemaati üyeleri, onu desteklediklerini göstermek için evinin etrafını sardılar.
 
RomenRumen öğrenciler de kendiliğinden gelişen bir şekilde, kısa süre içinde başlangıç nedeninden ayrı bir yönde ve daha genel hükümet karşıtlığına dönen gösteriye katıldılar. Olağan askeri güçler, polis ve Securitate 17 Aralık 1989’da göstericiler üzerine ateş açtı. 18 Aralık 1989 tarihinde, Timişoara Ayaklanmasını ezme görevini karısı ve astlarına bırakarak, [[İran]]’a bir ziyaret için ülkeden ayrıldı. 20 Aralık akşamı dönüşüyle, durum daha da gerginleşmişti. Merkez Komitesi Binası’ndan, “yabancı güçlerin Romanya iç işlerine karışması” ve “Romanya’nın bağımsızlığına yönelik dış kaynaklı bir tecavüz” konulu bir televizyon konuşması yaptı.
Resmi medyadan bilgi alamayan halk, Timişoara Olayları’nı [[Voice of America]] (Amerika’nın Sesi Radyosu) ve [[Radio Free Europe]] (Özgür Avrupa Radyosu) gibi dış kaynaklardan veya ağızdan ağıza söylentilerle öğrendiler. Ertesi gün 21 Aralık’da, büyük bir gösteri sahnelendi. Resmi medya bu gösteriyi 1968 yılında Çavuşesku’nun [[Varşova Paktı]] güçleri’nin [[Prag Baharı|Çekoslavakya'nın işgali]] karşı konuşmasından öykünerek Ceauşescu’yu desteklemek amacıyla kendiliğinden toplanan bir gösteri olarak sundu.