3 Mayıs 1808: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Peykbot (mesaj | katkılar)
k +düzen, değiştirildi: mahkum → mahkûm
Yeni Üye (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
30. satır:
Görünüşte İspanyol orduları ile güçlendirilmiş 23.000 Fransız askeri, hiçbir zorlukla karşılaşmadan Kasım 1807'de İspanya'ya girdi.<ref>Edward Baines. ''History of the Wars of the French Revolution''. Philadelphia: McCarty and Davis, 1835. sayfa &nbsp;65.</ref> İspanyollar, Fransızlar'ın niyetinin Portekiz'e saldırmak olduğunu sanıyordu. Bir sonraki şubatta Fransa'nın gerçek niyetinin İspanya'yı işgal etmek olduğu belli olduğunda dahi, işgalciler çok az dirençle karşılaştılar. Bu direniş de içlerinde [[Zaragoza]]'nın da bulunduğu birbirinden bağımsız yerlerde gerçekleşti.<ref>Connell, sayfa &nbsp;145–148.</ref> Napolyon'un baş kumandanı Mareşal [[Joachim Murat]] da İspanya'nın [[Bourbon Hanedanı|Bourbonlar]]'dan daha ileri görüşlü ve yetenekli kişiler tarafından yönetilmesi gerektiğine inanıyordu. Bu konudaki adayı ise Napolyon'un kardeşi [[Joseph Bonaparte]] idi.<ref name="l109">Licht, sayfa &nbsp;109.</ref> Bu fikrini 1 Mart 1808'de İmparator'a yazdığı mektubunda dile getirdi.<ref>Licht, sayfa 109.</ref> 19 Mart 1808'de, Fernando tahttan feragat etmeye zorlandı ve ebeveynleri ile birlikte esir alındı. [[6 Haziran]] 1808'de İspanya'nın başına Joseph Bonaparte geçti.
 
İspanyol halkı, geçmişte, yabancı [[monarşi]]lerin kendilerini yönetmesini kabul etmiş olsa da, Fransa'nın üzerlerindekiüzerilerindeki hakimiyetine gücendiler ve çok kızdılar. 2 Mayıs 1808'de, İspanya kraliyet ailesinin son üyelerinin Fransa'ya gönderilerek orada hapsedileceği haberi yayıldığında, Madridliler ayaklandılar. Bu başkaldırı ileride [[Dos de Mayo Ayaklanması]] olarak anılacaktı. Mareşal Murat aynı gün askerlerine Napolyon'a da postaladığı bir bildiri okudu ve şunları söyledi: "Madrid halkı yoldan çıktı. Kendilerini isyana ve cinayete verdiler. Fransız kanı aktı. Bu, intikam gerektirir. İsyan sırasında tutuklanan herkes öldürülecektir."<ref>Cowans, Jon. "Modern Spain: A Documentary History". University of Pennsylvania Press, Mayıs 2003. ISBN 0-8122-1846-9</ref> Goya, bu ayaklanmayı ''[[2 Mayıs 1808|Mayıs'ın İkisi]]'' isimli çalışmasına konu etti. Eserde, Madrid'in merkezindeki [[Puerta del Sol]]'da bir süvari sınıfı ile isyancıların şiddetli ve saatler süren karşılaşmasını betimledi.<ref name="l112">Licht, sayfa 112.</ref> Daha çok bilinen ve bu eserin çifti olan ''Mayıs{{'}}ın Üçü''{{'}}nde ise, karşı grubun misillemesini; Fransızlar'ın, şafaktan önce, Madrid'in çevresindeki pek çok mevkide, yüzlerce İspanyol'u bir araya toplamasını ve öldürmesini anlattı. 2 Mayıs 1808 gecesi Madrid'de isyancılar tutuklandı ve herhangi bir mahkemeye çıkartılmadan ertesi sabah idam edildiler. Bu infazlara rağmen sivil İspanyol direnişçiler, beş yıl süren [[Yarımada Savaşı]] ile (ki bu ilk [[gerilla|gerilla savaşı]] olarak değerlendirilir) Fransızlar'a karşı koymaya çalıştılar.<ref name="l109"/> Düzensiz İspanyol güçleri, Wellington'ın ilk dükü olan [[Arthur Wellesley]] komutasındaki Portekiz, İspanya ve Britanya askerlerinden oluşan orduya büyük ölçüde destek oldular. Bu ordu Portekiz'e [[Ağustos]] 1808'e girdi. Resmin yapıldığı dönemde kamuoyu, isyancıları kahramanlık ve yurtseverlik sembolleri olarak görüyordu.<ref name="murray">Murray, Christopher John. "The Third of May 1808–1814", ''Encyclopedia of the Romantic Era, 1760–1850''. Taylor and Francis, 2004. sayfa&nbsp;1133–1134. ISBN 1-57958-422-5</ref>
=== Goya'nın tavrı ===
[[Dosya:Goya Yo lo vi.jpg|thumb|left|{{lang|es|''Yo lo vi''}} (''Onu gördüm''), ''[[Savaşın Felaketleri]]'' ({{lang|es|''Los desastres de la guerra'')}}, &nbsp;1810–1812]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/3_Mayıs_1808" sayfasından alınmıştır