Ruanda: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
DieFohlen (mesaj | katkılar)
Ruanda maddesi genişletilerek, ansiklopedik bir madde oluşturulmuş olup, dış bağlantılar-kaynak-görsel eklenmiştir
DieFohlen (mesaj | katkılar)
Düzenleme yapılmıştır
275. satır:
=== Kolonileşme ===
==== Almanya sömürge dönemi ====
[[Dosya:Eastafrikaoccupation1916.jpg|thumb|right|250px|Üzerinde ''Alman Doğu Afrikası'nın Belçika tarafından işgali'' damgası bulunan o döneme ait bir posta pulu (1916)]]
Ruanda, [[Helgoland-Zanzibar Antlaşması]] kapsamında 1890 yılından itibaren [[I.Dünya Savaşı]] sonuna kadar uluslararası hukuk kapsamında [[Alman Doğu Afrikası]]'nın bir parçası konumundaydı. 1894 yılında Ruanda kraliyet alanında iki ay kalan üsteğmen [[Gustav Adolf von Götzen]] böylece bu şekilde bu bölgede kalan ilk Avrupalı olmuştur. 1900 yılında bölgede ilk misyonerlik merkezleri oluşturulmuş, 1907 yılında da Kigali'de ilk Alman üs noktası açılmıştır. [[Richard Kandt]] Alman İmparatorluğu'nun Ruanda'da ilk temsilcisi olarak 1908 yılında göreve başlamıştır. Almanya sömürge dönemi boyunca bölgede görevlendirilen Alman koloni memurlarının sayısı düşük düzeyde tutulmuş, az sayıda memur ile işlemler gerçekleştirilmiştir. 1910 yılında [[Brüksel]]'de gerçekleştirilen koloni konferansında [[Belçika Kongosu]], [[Britanya Ugandası]] ile birlikte Ruanda-Burundi'nin de içerisinde bulunduğu Alman Doğu Afrikası'nın sınırları belirlenmiştir. 1911 yılında ülkenin kuzeyinde gerçekleştirilen halk ayaklanması Alman koruma orduları tarafından Tutsili kabile şeflerinin de yardımı ile bastırılmıştır. Bu sömürge dönemi içerisinde 1913-1914 yılları arasında da kahve ekimi ile birlikte ihracatına da başlanmıştır.
 
Satır 281 ⟶ 282:
 
=== Bağımsızlık ===
[[Dosya:Juvénal Habyarimana (Andrews Air Force Base, Maryland, USA - 1980).jpg|thumb|right|225px|[[Juvénal Habyarimana]] <br/> Ruanda devlet başkanı (1973-1994)]]
01 Kasım 1959 tarihinde fanatik Tutsilerin tanınmış bir Hutu siyasetçisine saldırması sonrası ülke genelinde artan şiddet gösterilerinde fanatik Hutular, Tutsilere ait evleri yakarak evde yaşayanları kovmuşlardır. Yaşanan bu kanlı çatışmaların gölgesinde Hutu siyasetçilerin talepleri daha da radikal bir hal almış, ülkenin geleceğine yön vermek adına bir konferans yapılması kararlaştırılmıştır.
28 Ocak 1961 tarihinde sömürge bölgesindeki tüm Hutu üyesi belediye başkanları ve yerel meclis üyeleri [[Gitarama]]'da gerçekleştirilen bir konferansa davet edilmiştir. Bu davete katılanların sadece küçük bir kısmı konferansın amacını önceden bilerek Gitarama'ya gelmiş, katılımcıların büyük bir çoğunluğu ise yeni bir geçiş anayasanın karara bağlandığını bu konferansta öğrenmiştir. ''Gitarama darbesi'' olarak adlandırılan girişim sonucu geçici bir parlamento oluşturulmuş, geçici devlet başkanı ile birlikte geçici bakanlar kurulu belirlenmiştir.
Satır 293 ⟶ 295:
 
==== İç savaş ve soykırım ====
[[Dosya:Rwandan refugee camp in east Zaire.jpg|thumb|right|200px|[[Zaire]]'nin doğusunda bir mülteci kampı (1994)]]
1990 yılından itibaren Uganda sınırına yakın bölgelerde yerleşik bulunan Tutsi asi orduları Hutu iktidarını hedef almaya başlamış, yurt dışına iltica eden Tutsilerin Ruanda'ya geri dönmelerini hedeflemişlerdir. [[Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi]] 1993 yılında aldığı karar doğrultusunda ülkeye General Roméo Dallaire önderliğinde BM Barış Gücü göndermiştir. 1994 yılında uçağının düşürülmesi sonucu devlet başkanı Juvénal Habyarimana hayatını kaybetmiş, yaşanan bu olayın nedenleri ile ilgili olarak tam açıklayıcı sebepler günümüze kadar da ortaya çıkarılamamıştır. Uçağın düşüşü ile ilgili olarak Tutsili asi güçler sorumlu tutulsa da, uçağın düştüğü alanın Hutular tarafından kontrol altında tutulduğu bölge içerisinde yer alması ve Tutsi güçlerinin o günkü insan ve silah gücü göz önüne alındığında böyle bir işlemi söz konusu bölgeye sızarak gerçekleştirme olasılığının düşük olması nedeniyle şüpheler daha çok Hutulu fanatiklere yönelmiş olsa da uçağın düşme sebepleri tam anlamıyla ortaya çıkarılamamıştır. Özellikle son dönemlerinde Tutsilere yönelik ılımlı adımlar atması ve Tutsileri de ülke yönetiminde söz sahibi yapma isteği ve bunlara bağlı olarak Tanzanya'da bu yönde imzaladığı antlaşmanın dönüşünde uçağının düşmesi bu yönde düşüncelerin de oluşmasına neden olmuştur. Yaşanan bu olay sonrası Tutsiler ile birlikte muhalif Hutuları da yönetimde istemeyen fanatik Hutuların başlatmış olduğu soykırım faaliyetleri sonucunda Nisan-Haziran 1994 döneminde 750.000 Tutsi ile 50.000 ılımlı Hutu hayatını kaybetmiştir. Bu dönemde gerçekleştirilen bu soykırımda ülke içerisinde yayın yapan Radio-Télévision Libre des Mille Collines radyosu propaganda aracı olarak aktif bir şekilde kullanılmış, radyodan yapılan ırkçı söylemlerin de daha büyük bir kitleye ulaşması nedeniyle yaşanan olayların boyutları daha da artmıştır. Aynı dönemde ''Kangura'' gazetesinde ölüm listeleri açıklanarak kişiler bizzat hedef olarak gösterilmiştir, bu olaylara müdahil olmak istemeyen ılımlı Hutular da aynı şekilde öldürülerek cezalandırılmışlardır. Ruanda devletinin yayınladığı resmi verilere göre gerçekleştirilen soykırım sürecinde 1.074.017 kişi hayatını kaybetmiş, bu kişilerden de 951.018 kişinin ismi tespit edilebilmiştir.
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ruanda" sayfasından alınmıştır