Kartal, İstanbul: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Diren Yardımlı (mesaj | katkılar)
→‎Tarihçe: Kartal ilçesinin tarihi resimleri eklendi
Diren Yardımlı (mesaj | katkılar)
→‎Cumhuriyet Öncesi: Resim yerleştirildi
31. satır:
| belediye sitesi = [http://www.kartal.bel.tr]
}}
[[Dosya:Kartal Cemevi, die Decke des Gebetshauses.JPG|thumb|Kartal [[Cemevi]]'nin içerisi]]
'''Kartal''', [[İstanbul]]'un [[Anadolu yakası]]nda, [[Marmara Denizi]] kıyısında, [[Kocaeli Yarımadası]]'nın güney batısında yer alan, [[2008]] sayımına göre 501,209 [http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnks=&report=turkiye_ilce_koy_sehir.RDF&p_il1=34&p_kod=1&desformat=html&ENVID=adnksEnv (TÜİK)] ve mücavir alanıyla birlikle 48.000 m² yüzölçümü olan bir ilçedir. Kartal ilçesi, batıda [[Maltepe, İstanbul|Maltepe]], kuzeyde [[Sancaktepe]], kuzeydoğuda [[Sultanbeyli]] ve doğuda [[Pendik]] ilçeleriyle çevrilidir. İstanbul'un en yüksek yeri Aydos Dağı ve İstanbul'un Balkonu diye adlandırılan Yakacık Tepesi Kartal'dadır.  
 
Satır 46 ⟶ 45:
 
===== Cumhuriyet Öncesi =====
[[File:1925'de Kartal'ın genel görünümü.jpg|thumb|297x297px|1925'de Kartal'ın genel görünümü]]
<nowiki>[[File:Kartal 2.JPG|thumb|Eski Kartal'dan bir görüntü]]</nowiki> Kartal İlçesinin tarihi gelişimini 6.yüzyılın başlarından itibaren incelemek olanaklıdır. İlçenin Samandıra ve Yakacık gibi yerleşim birimlerinde yapılan kazılarda çıkan tarihi yapıtların Bizans dönemine ait oldukları anlaşılmıştır. 1080-1083 yıllarında bütün Anadolu'yu ele geçiren Selçuklu Sultanı Süleyman Şah tarafından Pendik, Kartal ve Maltepe'nin ele geçirilmesinden sonra bu hükümdarla zamanın Bizans imparatoru arasında Dragos Çayı sınır olarak belirlenerek 1084 yılında bir antlaşma yapılmış ve Süleyman Şah bu sınırın dışına çıkmamayı taahhüt etmiştir. Bu çay bugünkü Maltepe'nin batısında Maltepe ile Kartal arasında sınırı teşkil eden ve Dragos tepesinin yanından geçerek denize dökülen küçük bir sudur. Anadolu'da Türklerle Bizanslıların ilk sınırı bu anlaşma ile oluşturulmuştur. Kartal, 1400 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.<ref name="kartal.bel.tr"/> 1755 yılında Adalar'a bağlı bir nihayi olan Kartal 1757'de Üsküdar'a bağlı bir nihayi olur. 1850'de İzmit Sancağı'na bağlı bir kaza olan Kartal, 1861'de Vilayet Nizamiyesi'yle tekrar Üsküdar'a bağlanır. 1870 yılında çıkarılan bir nizamnameyle Kartal bir Kaymakamlık olarak teşkil edilir ve bir yıl sonra temelli olarak İstanbul şehremaneti sınırlarına katılır. 1871 Vilayet Nizamnamesi gereğince Kartal' da belediye kurulur ve ilçenin ilk belediye reisi Yasin Ağa olur.<ref>Kartal Kaymakamlığı resmi verilerine göre (http://www.kartal.gov.tr/default_B1.aspx?content=1027)</ref> <nowiki>[[File:1925'de Kartal'ın genel görünümü.jpg|thumb|1925'de Kartal'ın genel görünümü]]</nowiki>
[[File:Kartal 2.JPG|thumb|298x298px]]
<nowiki>[[File:Kartal 2.JPG|thumb|Eski Kartal'dan bir görüntü]]</nowiki> Kartal İlçesinin tarihi gelişimini 6.yüzyılın başlarından itibaren incelemek olanaklıdır. İlçenin Samandıra ve Yakacık gibi yerleşim birimlerinde yapılan kazılarda çıkan tarihi yapıtların Bizans dönemine ait oldukları anlaşılmıştır. 1080-1083 yıllarında bütün Anadolu'yu ele geçiren Selçuklu Sultanı Süleyman Şah tarafından Pendik, Kartal ve Maltepe'nin ele geçirilmesinden sonra bu hükümdarla zamanın Bizans imparatoru arasında Dragos Çayı sınır olarak belirlenerek 1084 yılında bir antlaşma yapılmış ve Süleyman Şah bu sınırın dışına çıkmamayı taahhüt etmiştir. Bu çay bugünkü Maltepe'nin batısında Maltepe ile Kartal arasında sınırı teşkil eden ve Dragos tepesinin yanından geçerek denize dökülen küçük bir sudur. Anadolu'da Türklerle Bizanslıların ilk sınırı bu anlaşma ile oluşturulmuştur. Kartal, 1400 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.<ref name="kartal.bel.tr" /> 1755 yılında Adalar'a bağlı bir nihayi olan Kartal 1757'de Üsküdar'a bağlı bir nihayi olur. 1850'de İzmit Sancağı'na bağlı bir kaza olan Kartal, 1861'de Vilayet Nizamiyesi'yle tekrar Üsküdar'a bağlanır. 1870 yılında çıkarılan bir nizamnameyle Kartal bir Kaymakamlık olarak teşkil edilir ve bir yıl sonra temelli olarak İstanbul şehremaneti sınırlarına katılır. 1871 Vilayet Nizamnamesi gereğince Kartal' da belediye kurulur ve ilçenin ilk belediye reisi Yasin Ağa olur.<ref>Kartal Kaymakamlığı resmi verilerine göre (http://www.kartal.gov.tr/default_B1.aspx?content=1027)</ref> <nowiki>[[File:1925'de Kartal'ın genel görünümü.jpg|thumb|1925'de Kartal'ın genel görünümü]]</nowiki>
 
===== Cumhuriyet Dönemi =====
Satır 52 ⟶ 53:
 
== Kültür ==
[[Dosya:Kartal Cemevi, die Decke des Gebetshauses.JPG|thumb|Kartal [[Cemevi]]'nin içerisi|223x223px]]
Kartal ilçesinin sosyo-kültürel yapısı çeşitlilik gösterir. Bunda iç göçün ve buna bağlı olarak artan nüfusun etkisi büyüktür. Cumhuriyetin erken yıllarında endüstriyel bir bölge olarak tasarlanan ve gelişen Kartal, özellikle 80'lerden sonra, İstanbul'un merkezi yaşama alanlarından birine dönüştü. Buna bağlı olarak kültürel yaşam da hızla gelişti. Hasan Ali Yücel ve Kartal Bülent Ecevit Kültür Merkezleri Kartal'ın merkezinde faaliyet sürdürürken, merkez dışındaki yerleşim yerlerinde ikamet eden vatandaşların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Hürriyet, Uğur Mumcu, Soğanlık ve Yakacık mahallelerinde de kültür merkezleri inşa edilmiştir.<ref name="kartal.bel.tr"/> 1950 ve 1970’ li yıllarda, Kartal’da üç kapalı salon sineması ve 14 tane de yazlık sinema vardı.