Damad Ferid Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Barisozel (mesaj | katkılar)
k →‎Kişiliği: Tevfik Paşa bağlantısı yanlış paşaya gidiyordu.
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
32. satır:
 
== Sadrazamlık öncesi kariyeri ==
Şura-yı Devlet üyelerinden, "Gülistan" mütercimi Hasan İzzet Efendi'nin oğludur. İstanbul’da 1853 yılında doğdu. Tahsilini tamamladıktan sonra Hariciye Teşkilatında görev aldı. Paris, Berlin, Petersburg ve Londra elçilikleri kâtipliklerinde bulundu. 1885'te Sultan [[Abdülmecit]]’in kızı ve VahidettinVahdettin'in ana bir kızkardeşikız kardeşi [[Mediha Sultan]]'la evlendirildi. Üç yıl sonra vezir rütbesine yükseltilerek "[[paşa]]" unvanını aldı. Londra Büyükelçiliğine atanma isteği [[II. Abdülhamit]] tarafından reddedilince, kamu görevlerinden uzaklaşıp, eşinin [[Baltalimanı]]'ndaki konağında özel yaşamına çekildi.
 
[[Meşrutiyet]]'in ilanından sonra [[Ayan Meclisi]]'ne atandı. [[İttihat ve Terakki]] Cemiyetine karşı muhalefetin yükseldiği 1911-12 döneminde [[Hürriyet ve İtilâf Fırkası]]'nın kurucuları arasında bulundu. Fırka içte liberalizm fikrini ve Osmanlı toplumunu oluşturan unsurlar arasında uyum ve beraberliği, dışta ise İngiltere yanlısı bir politikayı savunuyordu. 11 Kasım 1911 günü kurulan fırkanın ilk başkanlık görevini 25 Kasım 1911'den Haziran 1912'ye kadar Ferit Paşa üstlendi. <ref>Ali Birinci, ''Hürriyet ve İtilâf Fırkası,'' Dergâh Yay. 1990, sf. 48-49 ve 55-64.)</ref>
 
1912'de [[Balkan Savaşı]]'nı sona erdirmek üzere Londra' da toplanan barış konferansına Damat Ferit Paşa'nın gönderilmesi önerildi ise de, sadrazam [[Kâmil Paşa]] "bu adam delidir" diyerek karşı çıktı.<ref>Murat Bardakçı, ''Şahbaba'', Pan Yay. 1998, sf. 110. Ancak başka kaynaklarda aynı anekdot 1918 Mondros Mütarekesi bağlamında ve sadrazam Ahmet İzzet Paşa'ya atfen anlatılır. </ref>
 
== Sadrazamlık süresi ==
43. satır:
[[İttihat ve Terakki]] iktidarının devrilmesinden sonra Vahidettin, [[24 Ekim]] [[1918]]'de [[Mondros Limanı|Mondros]]'ta yapılacak mütareke görüşmelerine Ferit Paşa'nın murahhas olarak gönderilmesini önerdi. Ancak bu öneri İzzet Paşa kabinesince reddedildi.<ref>''Rauf Orbay'ın Hatıraları'', ed. Cemal Kutay, 4.187-188.</ref> Rauf Orbay'a göre padişahın bu teklifinin nedeni, mütareke anlaşmasının [[Bulgaristan]], [[Avusturya]] ve [[Almanya]]'da olduğu gibi bir saltanat değişikliğiyle sonuçlanmasından çekinmesi ve Ferit Paşa'nın kendisine sadık olacağına inanmasıydı.
 
Ferit Paşa, [[Ahmet Tevfik PaşaOkday]] kabinesinin [[3 Mart]] [[1919]]’da istifası üzerine ilk defa sadarete getirildi. İhtiyar [[Ahmet Tevfik PaşaOkday]]'nın Savaşsavaş sonrasında kurulan kabinesi galip devletlerin çeşitli baskıları karşısında etkisiz kalmış ve yalpalamıştı. Kabine değişimine yol açan kriz, savaş suçluları ve "[[tehcir]] ve katliam" sorumlularının yargılanması için kurulacak olan [[Âliye Divan-ı Harb-i Örfi]]'nin, İtilaf Devletleri'nin ısrarına rağmen kurulamayışı idi. Fransız Generali [[Louis Franchet d'Espèrey|Franchet d'Esperey]]'in yaşlı sadrazama yönelik sert çıkışı, hükümethükumet değişikliğinin dolaysız nedeni oldu.
 
Ferit Paşa hükümeti, İzmir'in Yunanlarca işgali üzerine [[15 Mayıs]]'ta istifa etti. Ancak aynı gün Ferit Paşa tekrar kabineyi kurmakla görevlendirildi. [[Paris Barış Konferansı]]'nda Türk delegasyonunun uğradığı şiddetli muamele üzerine 20 Temmuz'da tekrar istifa eden paşa, ertesi gün üçüncü kez başbakanlığa getirildi. Nihayet [[Sivas Kongresi]]'nde [[Müdafaa-yı Hukuk]] hareketinin Anadolu'da yönetimi ele geçirmesi üzerine [[30 Eylül]]'de Ferit Paşa kabinesi üçüncü kez istifa etti. Ertesi gün işbaşına gelen [[Ali Rıza Paşa (sadrazam)|Ali Rıza Paşa]] hükümeti, [[Sivas Kongresi]]'nin isteği doğrultusunda, genel seçimlerin yapılmasına karar verdi.