Kürtler: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Ömer Berkay (mesaj | katkılar) Gerekçe:Kaynaklı bilgiler çıkarılamaz. |
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
||
328. satır:
[[Dosya:CAEIPDS0.jpg|[[Sincar dağları|Sincar Dağında]] Ezidiler. Irak-Suriye sınırı, 1920'ler.|thumb|250px]]
Kürtler, dini bakımdan heterojen bir halk olup aralarında birçok farklı dine mensup gruplar vardır.
İlk Kürtlerin dinî inançları üzerinde çok fazla bilgi bulunmamakta; diğer [[İranî halklar]]la birlikte, [[Hint-İran]] antik inançlarına inandığı düşünülmektedir.<ref name="kreyen" /> Bu ilk inancın belirgin bir elemanı da [[kozmogoni]]si, yani evrenin yaratılışına ilişkin anlayış, inanç ve anlatısıdır. Bu kozmogoniye göre, tanrı evreni embriyonik bir formda yaratmıştır. Embriyonik haldeki evreni doğuran ise ateş tanrısı Mithra (Hint kültüründe ''Mitra'')dır ve bunu gerçekleştirmek için bir boğayı kurban etmiştir.<ref name="kreyen" /> Daha sonraları İranî inanç sistemlerinin evrilmesiyle, bu halklarla yan yana yaşayan ilk Kürtlerin de bu inanç sistemlerine yöneldiği düşünülmektedir. Özellikle Zerdüştlük Kürtlerin dinî inancını çok etkilemiştir; öyle ki bugünkü çoğu Kürt dinî akımlarında, örneğin Ehl-i Hakk ve Ezidilikte, Zerdüştlükteki çeşitli öğelere, liturjik (ibadetsel, ritüelle ilişkili) elemanlara rastlanmaktadır.<ref name="kreyen" /> Dinî anlayışın yazılı değil de sözlü bir kültüre dayanıyor olması ve çeşitli diğer etkenler sebebiyle bugün genel kanı Kürtlerin dinî anlayışının oldukça [[senkretizm|senkretik]] olduğuna yöneliktir; bu sebeple bilim insanları Zerdüştlüğün ilk Kürtlerin o dönemdeki inançlarına karışarak, senktretik bir şekilde Kürt kültürüne girdiğini düşünmektedir.<ref name="kreyen" /> Bunun tek taraflıdan ziyade çift taraflı bir etkileşim oluşturduğu düşünülmektedir; Zerdüşlüğün Batı İranî dinî akımlardan etkilenmiş olduğu bilinmektedir. Klasik Zerdüştlükten farklı olarak, Batı İranlılar arasında türeyen [[Zurvanizm]]in de Kürt inancında çeşitli etkileri olmuş olabilir; örneğin bu dinde çok önemli ve temel bir anlam ve değere sahip olan ''[[dört]]'' rakamı Ehl-i Hakk ve Ezidilikte de benzeri bir şekilde ele alınır.<ref name="kreyen" />
|