Stamford Köprüsü Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k 85.108.238.157 (mesaj) tarafından yapılan değişiklikler geri alındı: kaynaksız içerik eklenmesi (HG)
Yeni Üye (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
4. satır:
 
== Savaşın nedenleri ve öncesi ==
Norveçli Viking soylusu ''Hardrada (Zorlu HukumdarHükümdar)'' lakaplilakaplı Harrald Sigurdsson buyuk bir maceraciydimaceracıydı. Once Kiev'de Rus Grand Prensi [[I. Yaroslav (Kiev Büyük Knezi)|I. Yaroslav]] yanindayanında muhafizlikmuhafızlık yapmisyapmış; 1034-1042'de [[Konstantinopolis]]'de [[Vareg Muhafızlar]]ına katilipkatılıp sonunda komutan olarak gorevgörev yapmisyapmış; 1047'de Norveç'e donduktendöndükten sonra [[III. Harald]] ismiyle Norveç kralliginikrallığını eline gecirmisgeçirmiş; sonra basarisizbaşarısız olarak [[Danimarka]]'ya hucum etmisetmiş ve son basarisizligindanbaşarısızlığından sonra Ingiltereİngiltere'ye dikkatini cevirmistiçevirmişti. 1040'larda Ingiltereİngiltere, o ulkeyiülkeyi Vikingleri ile isgalişgal eden ve orada kral olarak hukumdarlikhükümdarlık yapan [[Kral Cnut]]'un olumu ile ogluoğlu "Harthacnut"'a gecmistigeçmişti. Bu kisi Norvec Krali I. Magnus ile anlasmisanlaşmış ve hangisi olurseölürse onun Ingiltereİngiltere tahtinatahtına sahip olacaginiolacağını kabul etmistietmişti. Harthacfunt onceönce olunceölünce bu anlasmayaanlaşmaya goregöre Ingiltereİngiltere NorvecNorveç KraliKralı I. Magnus'a ve onun yerine kral olan III. Harald'a gecmistigeçmişti. Buna dayanan III. Harald Ingiltere uzerine bir Viking deniz seferi duzenlemeye karar verdi. Bu karari vermesine, o zaman Ingiltere'de Saksonlarin kralikralı olan [[Edward (Æthelred oğlu)|Edward]]'ın erkek ogluoğlu olmadan olmesiölmesi; Ingiltere KralliginiKrallığını "Harold Godwinson"'un almasialması ve Harold Goodwinson'un erkek kardesikardeşi Kont "Tostig Godwinson"'un III. Harald'in tahta olan hak iddiasiniiddiasını desteklemesi ve ona Ingiltere Sakson soylularininsoylularının yardiminiyardımını getireceginegetireceğine sozsöz vermesi buyukbüyük rol oynamistioynamıştı.
 
Ekim 1066'da Harald 300 Viking gemisinde yaklasik 15.000 kisilik bir ordu ile Kuzey Ingiltere'ye hucuma gecipgeçip Tyne Nehri agzindaağzında karaya ciktiçıktı. Kont Tostig'de kendisine refakat etmekteydi. 20 Ekim'de Viking ordusu York sehrininşehrinin 3 km guneyindegüneyinde bulunan bir muharabemuharebe meydanindameydanında Mercia Kontu Edwin ve kardesikardeşi Northumberland Kontu Morcar komutasindakikomutasındaki Sakson ordusu ile karsilastikarşılaştı. YapilanYapılan [[Fulford Savasi]]'nda Harald ve Vikingleri buyuk bir zafer kazandilarkazandılar. Kral III. Harald Sakson ordulariniordularını tumuyletümüyle imha ettiginiettiğini ve Ingilizİngiliz Sakson KraliKralı Harold'un teslim olacaginiolacağını sanisiylasanısıyla karaya cikançıkan ordusunun yarisiyarısı ile ve sadece hafif silahlar ve hafif zirhlarzırhlar kusanmiskuşanmış bir sekildeşekilde guneyegüneye dogrudoğru yuruyuseyürüyüşe gectigeçti.
 
DigerDiğer taraftan 5 Ocak 1066'da Ingiltereİngiltere Sakson KraliKralı "Edward the Confessor" birdenbire olmustuolmuştu'[ coccuguçocuğu bulunmuyordu ve olurken dul karisinikarısını korumasinikorumasını onemliönemli soylularininsoylularının basindabaşında gelen Wessex Kontu ve Hereford Kontu [[Harold Godwinson]]'a birakmistibırakmıştı. BoyleceBöylece Ingiltereİngiltere KrallikKrallık mirasimirası ortada kalmiskalmış bulunuyordu. Normandi Kontu Giyom ve NorvecNorveç KraliKralı Harald Ingiltereİngiltere KralligiKrallığı uzerindeüzerinde hak iddia etmekteydiler. Fakat eski kralinkralın dul karisinakarısına bakmakla gorevlendirilengörevlendirilen Ingiltereİngiltere'de idarenin basindabaşında idi ve 6 Ocak'ta ''Witenagemot'' adli mir meclis toplaniptoplanıp onu Ingiltereİngiltere KraliKralı ilan ettiler Ayni gungün Westminister Abbey kateralinde krallikkrallık tactaç giyme torenitöreni ile I. Harold adiylaadıyla Ingiltereİngiltere KralligiKrallığı'na basladibaşladı. Yeni kral bir sirasıra baskiyabaskıya ugradiuğradi. Normandiya Duku Giyom'un Norman ordusuyla hemen Ingiltereİngiltere'ye hucumhücum etmek iciniçin 700 gemilik bir filo hazirlamayahazırlamaya baslamisbaşlamış olduguolduğu haberi geldi. Bu hazirliklarhazırlıklar devam ederken Harold'un kardesikardeşi Kont Tostig'in NorvecNorveç'e gectigigeçtiği ve oradan Ingiltereİngiltere'ye gececegigeçeceği ogrenildiöğrenildi. Ingiltereİngiltere'ye ordusunu ilk cikarançıkaran EylulEylül basindabaşında III. Harald olmustuolmuştu ve Harold onceönce onun guneyegüneye ilerlemesini onlemesiönlemesi gerekti.
 
== Savaş ==
Harold hemen bir, hem kendi kapikulu ordusu ("houscarls") hem de asillerinin kendi askerleri ("thegn") ile olusanoluşan bir Ingilizİngiliz ordusu topladitopladı. Londra'dan York'a 185 mil olan ve genellikle 5 gunlukgünlük mesafe olduguolduğu kabul edilen yolu ordusunu gece gunduzgündüz yüruterekyürüterek 5 gundegünde 25 Ekim'de York'a vardı. Sakson ordusunun bu kadar hizlahızla ve bu kadar erken Viking ordusuna karsi gelecegi hic beklenmiyordu. Vikinglerin yenmisyenmiş olduklarioldukları Sakson ordusunun Vikingler'e vermeyi kabul ettikleri ek rehinelerin ve levazimin "Derwent IrmagiIrmağı" uzerindeüzerinde olan Stamford KoprusuKöprüsü'nde teslim edilecegiedileceği haberi gelince Harold York'tan hemen ordusuyla o mevkiye doğru yuruduyürüdü. Vikingler Ingilizİngiliz Sakson ordusunun geldiginigeldiğini gozleriylegözleriyle gormedengörmeden bu ordunun yakinlardayakınlarda olabilecegindenolabileceğinden haberdar degillerdideğillerdi.
 
Viking ordusu hazirliksizhazırlıksız yakalanmistiyakalanmıştı. Ordunun bir kismikısmı [[Derwent Irmağı]] batisindabatısında ama cogunluguçoğunluğu batisindabatısında bulunmaktaydibulunmaktaydı. Sakson ordusu onculeriöncüleri batidanbatıdan gelir gelmez batidakibatıdaki Vikinglere hucumahücuma gectilergeçtiler ve yeni Sakson birlikleri gelirgelmez bu hucuma katilmayakatılmaya basladilarbaşladılar. Vikinglerin nehrin batisindabatısında bulunan birlikleri buyuk zarar vererek nehir uzerindeüzerinde bulunan Stamford Köprüsüne dogrudoğru cekilmeyeçekilmeye basladilarbaşladılar. Bir halk hikâyesinehikayesine goregöre cokçok iri bir Viking savascisavaşçı tek basinabaşına baltasiylabaltasıyla Sakson birliklerinin kopruyuköprüyü gecmesinigeçmesini onlediginiönlediğini ve bir grup Sakson'un bir tahta varile binerek nehrin altinaaltına gelerek tahta koprununköprünün araliklaraindanaralıklarından mizrakmızrak ve kilickılıç darbeleriyle son olarak bu savasciyisavaşçıyı oldurup Saksonlara nehri gecisgeçiş imkâniimkanı verdikleri efsane olarak anlatiliranlatılır.
 
Vikinglerle 25 Eylül 1066 Pazartesi günü karşılaştı. Vikingler dinç idi ancak düzensiz ve disiplinsiz idi. İlk olarak Vikingler saldırdı ancak kolayca püskürdüldüpüskürtüldü ve Anglosaksonlar taaruzataarruza geçti düzensiz geri çekilen Vikingleri kolayca yok etti ve 7.000 kayıp verdi. Ayrıca tüm Viking komutanlar ölmüştü.
 
== Sonrası ==