Kalamar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
Mahmuturuk (mesaj | katkılar)
Kalamar hakkında geniş bilgi verildi, kaynakça ve dış bağlantı eklendi.
19. satır:
}}
 
'''Kalamar''', yaklaşık 300 farklı türü barındıran '''Teuthida''' takımını oluşturan uzunca, ovalimsi bedenli [[kafadan bacaklılar]]ın ortaksınıfında yer alan bir deniz adıcanlısıdır.
 
== Özellikleri ==
Kalamar, diğer [[kafadan bacaklılar]] gibi belirgin bir kafaya, çift taraflı simetrik bir yapıya, manto ve kollara sahiptir. Gözleri kafasıyla vücudunun tam ortasında yer almaktadır. Keskin ve papağanınkine benzer bir gaganın bulunduğu ağzı çevreleyen 8 kol ve bu kollardan bariz miktarda uzun olan iki adet de dokunaç vardır. Kalamarın büyük bölümünü iç organları koruyan ve kuvvetli şekilde su püskürterek kalamarın su içerisinde ilerlemesini sağlayan manto adındaki kalın bir kas örtüsü oluşturmaktadır. Ana gövdenin alt tarafında manto boşluğunun içine doğru uzanan bölümde iki adet [[solungaç]], salgı ve [[Üreme sistemi|üreme sistemleri]] bulunmaktadır. Mantoya tutturulmuş üçgen biçimli iki [[yüzgeç]] yüzmeyi ve suda süzülmeyi sağlamaktadır. Ancak bu yüzgeçler kalamarın suyun içerisinde hareket edebilmesini sağlayan ana unsur değildir. Manto içerisinde suyu sıkıştırıp sifon diye de adlandırılan bölümden suyu hızlı bir şekilde püskürterek geriye doğru yüzmeyi sağlar. Jet etkisi yaratan huni biçimindeki yapısı sayesinde kalamar suyun içinde olimpik yüzücülerin hızının 3 katından daha fazla hız yapabilmektedir.<ref>[http://jeb.biologists.org/content/56/1/155.full.pdf A study in jet propulsion]</ref> Bu jet etkisi ile suyun dışında kısa mesafe de olsa uçarak ilerleyebilirler.<ref>[http://www.scientificamerican.com/article/can-squid-fly/ Fact or Fiction: Can a Squid Fly out of Water?]</ref> [[Pigment|Renk pigmentleri]] ile kaplanmış olan derisi bulunduğu ortama göre yeri geldiğinde av olmaktan kurtulmak, yeri geldiğinde avcı olabilmek için kalamarın renginin değişmesini ve ortama uyum sağlamasını kolaylaştırır. Tehlike anında kalamarın mürekkebi aceleyle kaçışını kamufle etmesi için yeterlidir. İçindeki [[melanin]] adındaki madde insan cildini bronzlaştıran pigmentin aynıdır. Yaşamını sürdürebilmesi için deniz suyunun belirli bir ısıda ve tuz oranında olması gerekir ki bu sebeple Türkiye sularında [[Marmara Denizi]]'nin batı kesiminden başlayarak [[Ege Denizi|Ege]] ve [[Akdeniz]]’in tamamında bulunur. [[Türkiye]] sularındaki en yaygın bulunan [[tür]]ü Avrupa kalamarı veya Adi Kalamar olarak da bilinen ''[[Loligo vulgaris]]''<nowiki>'</nowiki>tir. Kalamar yaygın inanışın aksine mürekkep balığı veya ahtapot değildir.
Boynuzsu bir iç [[kavkı]]sı vardır. On ayağından ikisi diğerlerinden bir kat uzundur. ''[[Loligo]]'' ve ''[[Ommastrephes]]'' cinsi üyeleri ağlara ya da dipte gezinirken [[zoka]]ya takılır. [[Karadeniz]] dışında [[Türkiye]] çevresindeki bütün denizlerde bulunur. [[Türkiye]] sularındaki tek [[tür]]ü Avrupa kalamarı olarak da bilinen ''[[Loligo vulgaris]]''<nowiki>'</nowiki>tir. Boyu 30 cm ile 2 m arasında değişir. İnsana saldırma örneği fazla değildir ama korktuğunda [[Mürekkep|mürekkebini]] püskürtüp kaçar, bir şey olmazsa saldırır ve boyu 1 metreden uzunsa öldürebilir{{fact}}.
Kalamar Balığı yaygın inanışın aksine mürekkep balığı veya ahtapot değildir.
 
== Kullanımı ==
Satır 38 ⟶ 37:
* [[Mürekkep balığı]]
* [[Ahtapot]]
 
== Kaynakça ==
# [http://jeb.biologists.org/content/56/1/155.full.pdf A study in jet propulsion: an analysis of the motion of the squid, loligo vulgaris, BY W. JOHNSON, P. D. SODEN AND E. R. TRUEMAN]
# [http://www.scientificamerican.com/article/can-squid-fly/ Fact or Fiction: Can a Squid Fly out of Water?]
 
== Dış bağlantılar ==
* [http://kalamartarifi.com/kalamar/nedir-nasil-yapilir Kalamar Nedir? Nasıl Yapılır?]
* [http://www.theage.com.au/ffximage/2007/02/22/svSQUID_narrowweb__300x354,0.jpg Şubat 2007'de, Yeni Zelanda'lı balıkçılar tarafından ][[Antartika]]<span>'nın buzlu sularında yakalanan, 450 kg ağırlığındaki dev kalamarın fotoğrafı]</span>
 
{{commons-species|Category:Loliginidae}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kalamar" sayfasından alınmıştır