İbn Bîbî: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Gerekçe:yanlış düzeltme
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
'''İbn Bîbî''' ({{dil-fa|ابن بيبى}}) ya da tam adıyla '''Nâsırüddîn Hüseyn bin Muhammed bin Alî el-Ca'ferî er-Rugadî el-Münşî''', 13. yüzyıl boyunca [[Anadolu SelçukluSelçukluları Devleti]]hakkındaki tarihi birincil kaynak yazarıdır. İbn Bîbî, ''[[el-EvâmirüEvâmirü’l-Alâ'l-Alâiyyeiyye fi'lfi’l-umûri'lumûri’l-Alâiyye]]'Alâ'iyye adlı kaynakFarsça eserinineseriyle künyesinetanınan ismini[[İranlı]] '''Hüseyinyazar binve Muhammed bin Ali el-Ca'ferî er-Rugadî el-müştehir bi-İbn Bîbî el-Müneccime''' olarak kaydetmiştirtarihçi.<ref>{{web kaynağı|soyadı=Özaydın|ad=Abdülkerim|başlık=İbn Bîbî|url=http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c19/c190216.pdf|yayıncı=islamansiklopedisi.info|erişimtarihi=13 Mart 2014}}</ref>
 
13. yüzyıl boyunca [[Anadolu Selçuklu Devleti]] tarihi birincil kaynak yazarıdır. İbn Bîbî, ''[[el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyye]]'' adlı kaynak eserinin künyesine ismini '''Hüseyin bin Muhammed bin Ali el-Ca'ferî er-Rugadî el-müştehir bi-İbn Bîbî el-Müneccime''' olarak kaydetmiştir.<ref>{{web kaynağı|soyadı=Özaydın|ad=Abdülkerim|başlık=İbn Bîbî|url=http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c19/c190216.pdf|yayıncı=islamansiklopedisi.info|erişimtarihi=13 Mart 2014}}</ref>
İbn Bibi hakkında pek fazla bilgi olmamakla birlikte onun hakkında bilgiyi yazdığı eserinde bulunur. Babası Mecdeddin Tercüman (''Muhammed er-Rugadi'') Cürcan ([[Gorgan]])'da bir zaman için yaşamış ve [[Celaleddin Harzemşah]] (''Jalāl al-Dīn Menguberdī'')'ın sahip divanlığını yapmış, daha sonra Selçuklular için idari işlerde çalışmıştır. Annesi, [[I. Alaeddin Keykubad]] tarafından [[Nişabur]]'dan [[Konya]]'ya davet edilen ünlü bir [[gökbilimci]]si ''El-Bibi el-Müneccime''dir. Ailesi İran'da [[Moğollar]]ın egemen olduğu dönemde bir [[Fars]]lı aydın kimselerdir. İbn Bibi ve ailesi, Selçuklu hanedanının ve devlet adamlarının koruması ve bağışı ile geçinmiştir.
Hayatı hakkında bilinenler el-Evâmirü’l-ǾAlâǿiyye’de çeşitli vesilelerle verdiği bilgilere dayanmaktadır. İbn Bîbî’nin Rugadî nisbesinden (Nisbe: Bir kabile, yer, mezhep veya mesleğe mensubiyeti veya ilişkiyi ifade eden isim.) İran’ın Mâzenderan bölgesindeki Rugad şehrine mensup olduğu söylenebilir. Annesi Bîbî Müneccime, Nîşâbur’daki Şâfiîler’in reisi Kemâleddin Simnânî’nin kızıdır.
 
İbn Bibi hakkında pek fazla bilgi olmamakla birlikte onun hakkında bilgiyi yazdığı eserinde bulunur. Babası MecdeddinBabası TercümanMecdüddin Muhammed Tercümân (''Muhammed er-Rugadi'') Cürcan ([[Gorgan]])'da bir zaman için yaşamış ve [[Celaleddin Harzemşah]] (''Jalāl al-Dīn Menguberdī'')'ın sahip divanlığını yapmış, daha sonra Selçuklular için idari işlerde çalışmıştır. Annesi, [[I. Alaeddin Keykubad]] tarafından [[Nişabur]]'dan [[Konya]]'ya davet edilen ünlü bir [[gökbilimci]]si ''El-Bibi el-Müneccime''dir. AilesiAnnesi İran'dasultana müneccim olarak hizmet etmiş, babası Mecdüddin Muhammed Tercümân ise Selçuklu emirleri arasına dahil edilmiş ve divan katibi olarak görevlendirilmiştir. [[MoğollarII. Gıyaseddin Keyhusrev]]ın egemenzamanında olduğuda dönemde(1237-1246) birtercüman olarak tayin edilmiş ve çeşitli hükümdarlara gönderilen elçilik heyetlerinde yer almıştır. Babasının Mart [[Fars1272]]' aydınde kimselerdir.ölümünden sonra onun görevleri İbn BibiBîbî’ veye ailesi,verildi. SelçukluMuhtemelen hanedanının[[III. veGıyaseddin devletKeyhüsrev]] adamlarınındevrinde (1266-1284) Dîvân-ı korumasıİnşâ ve bağışıTuğrâ ilereisliğine geçinmiştirgetirildi.
İbn Bibi'nin anı yazıları Farsça yazılmış ve 1192 ile 1280 yılları arasındaki dönemi içerir. [[III. Gıyaseddin Keyhüsrev]] için tek bir el yazması metin günümüze kadar ulaşmış ve [[İstanbul]]'da Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi'nde Ayasofya Koleksiyonu'nda yer almaktadır.(Ayasofya 2985) Yazarın kısaltılmış bir Farsça uyarlaması sağlığında 1284-85 yıllarında ''Mukhtaṣar'' isminde çevrilmiştir. Birkaç el yazması [[Ankara]], [[Berlin]], [[İstanbul]], [[Leiden]], St Petersburg, [[Moskova]] ve [[Paris]]'te bulunur.
 
İbn Bibi'nin anı yazıları Farsça yazılmış ve 1192 ile 1280 yılları arasındaki dönemi içerir. İbn Bîbî, el-Evâmirü’l-Alâiyye’yi [[1281]] yılında tamamlamış ve kendisinden övgüyle söz ettiği Alâeddin Atâ Melik Cüveynî’ye takdim etmiştir. [[III. Gıyaseddin Keyhüsrev]] için tek bir el yazması metin günümüze kadar ulaşmış ve [[İstanbul]]'da Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi'nde Ayasofya Koleksiyonu'nda yer almaktadır.(Ayasofya 2985) Yazarın kısaltılmış bir Farsça uyarlaması sağlığında 1284-85 yıllarında ''Mukhtaṣar'' isminde çevrilmiştir. Birkaç el yazması [[Ankara]], [[Berlin]], [[İstanbul]], [[Leiden]], St Petersburg, [[Moskova]] ve [[Paris]]'te bulunur.
 
== Eserleri ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İbn_Bîbî" sayfasından alınmıştır