Keten: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
Yaşılhan (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
16. satır:
'''Keten''' ([[Latince]] ''Linum usitatissimum''), [[Ketengiller]] familyasından [[Keten (cins)|keten]] cinsinin en yaygın türüdür. [[Haziran]]-[[Ağustos]] ayları arasında ipek gibi, mavimsi veya sarı renkli [[çiçek]]ler açan bir [[bitki]]dir.
 
15-60 cm boylanabilir. [[Tohum]]u ve [[lif]]i için yetiştirilen bitkinin doğal ve kültür formuformları bulunur. Yaprakları sapsız, grimsi-yeşil renkli, dik veya yatık gövde üzerinde sıralanmışlardır. Ketenin kimyasal yapısında; %80 [[selüloz]], %3 [[pektin]], %10 su bulunur.
 
[[Tohum]]ları %40-45 yağ içeriririçerir ve yağ eldesinde kullanılır. BuKeten yağ,yağı [[omega 3]] yağ asitleri bakımından zengindir., "[[Bezirbezir yağı]]" olarak bilinen bu yağ boyacılıkta da kullanılır. Yağı alınan tohumlar hayvan yemi olarak kullanılır.
 
Keten her çeşit toprakta yetişebilir. [[Lif ketenleri]] nemli havayı, [[yağ ketenleri]] ise güneşli havayı sever. Anadolu'da keten yazlık ve güzlük olarak ekilmektedir. Kışlık ketenler Ağustos-Eylül, yazlık ketenler ise Mart ve Nisan aylarında ekilir. Lif ketenlerinin uzun boylu olanları makbuldür ve gübreli toprakta yetişir. Yağ ketenleri, iyice olgunlaştıktan sonra toplandığı halde, lif ketenleri olgunlaşmadan toplanır. Keten tohumları kapsülden dövülerek çıkarılır ve elenerek temizlenir. Gövdeler iyice ezilerek içinden lifleri çıkarılır. Demet haline getirilerek havuzlara daldırılır. Bir müddet bekletildikten sonra çıkarılıp kurutulur. Taraklardan geçirilerek düzeltilir ve yumaklar halinde hazırlanır.
 
[[Dosya:Grand-Reng_JPG01.jpg|thumb|left|200px|Keten tarlası ([[Belçika]])]]
 
Keten en eski kültür bitkilerindendir. [[Mısır]]'da [[MÖ 4. yüzyıl]]da keten yetiştirildiği, mabetler ve mezarlar üzerine yapılan resimlerden anlaşılmıştır. Keten, 4000-5000 yıldan beri [[Yakın Doğu]] ve Akdeniz bölgelerinde [[lif]]i ve tohumları için yetiştirilmekte; dünyanın çok yerinde üretilmektedir. [[Mısır]]'da [[MÖ 4. yüzyıl]]da keten yetiştirildiği, mabetler ve mezarlar üzerine yapılan resimlerden anlaşılmıştır. Dünya'da keten üretiminde ilk sırayı [[Rusya]] ve ikinci sırayı [[Polonya]] alır {{kaynak belirt}}. Memleketimizde bazı keten türleri tabii olarak yetişir. Türkiye'de yetiştiği yerlerBatı, Batı ve İç Anadolu ve Karadeniz'de daha fazla olmak üzere Anadolu'nun çoğu yeridir.
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Keten" sayfasından alınmıştır