Muhâkemetü'l-Lugateyn: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ahmetan (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Anonimmuz (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
1. satır:
'''Muhakemetü’l-Lugateyn''' (محاكمت اللغتين ''Muḥākemetü’l-Luġateyn''; anlamı: ''İki dilin yargılanması''), 15. yüzyıl edebî şahsiyetlerinden ünlü [[Ali Şir Nevaî]] tarafından [[Çağatay Türkçesi]] ile yazılmıştıryazılmış bir eserdir.
Nevaî, edebî dil olarak Türk dilinin [[Farsça]]ya nazaran üstün olduğuna inanmış ve Aralık [[1499]]'da tamamlanmış Muhakemetü’l-Lugateyn'de de iddiasını savunmuştur. Ünlü eserinde iki dilin karşılaştırmasını söz varlığından örneklerle yaparken Farsçaya üstünlüğünü kanıtlamaya çalıştığı kendi dilini ''Türkî'', ''Türkçe'' şeklinde beyan etmiştir.<ref name=Akalin2013-362>Şükrü Halûk Akalın, “Türk Dünyasında Dil”, Yeni Türkiye, Temmuz-Ağustos 2013, Yıl 9, Sayı 53-54, Ankara, s. 362. ISSN 1300-4174</ref><ref>[http://www.turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20DILI/abik.pdf A. Deniz Abik, “Nevâyî'nin Üç Eserindeki Deyimlerin Farsça İle Karşılaştırılması”]</ref> Özellikle Türk dilinin hayvan isimleri ve fiil zenginliği yönünden Farsça'dan daha üstün olduğunu gösterir.
 
7. satır:
 
* Birçok Çağatayca kelimenin üç, dört ya da daha fazla anlamı vardır, lâkin Nevaî'nin dediğine göre Farsça'da böyle bir esneklik yoktur.{{kaynak belirt}}
* TürkçeTürk lehçelerinde ördek manasını taşıyan dokuz tane kelime vardır, ki bu da TürkçeTürk lehçelerinin kapasite bakımından üstünlüğünü gösterir. Farsçada ise Nevaî'nin dediğine göre ördek için sadece bir kelime vardır.{{kaynak belirt}}
 
Eserin yazılmasının önemli bir sebebi, o dönemde [[Türk halkları|Türk]] aydınları arasında Farsça kullanımı yönünde yaygın bir özenti olmasıdır. Şiir yazmaya müsait bir dil olması sebebiyle Farsça rağbette idi. Muhakemet'ül Lugateyn bu bakımdan gerçekten etkili olmuş ve Ali Şir Nevaî'den sonra Türk diline rağbet artmış, özellikle şiir büyük gelişme göstermiştir,