Carl Linnaeus: Revizyonlar arasındaki fark

 

23 Mayıs Güney İsveç’te Rashult’ta (Smalad) doğdu. Annesi Christina bir rahip ailesine mensuptu, babası ise Nils adında bitkilere meraklı bir rahipti. Aile daha sonra Stenbrohult’a yerleşti, burada Nils kilisenin yanındaki bahçede sebze çeşitleri, meyve ağaçları, nadir ve yabancı bitkiler yetiştirirdi. Linenaeus böyle bir bahçede oynar, babasından bitki adlarını öğrenirdi. Bitkilerle iç içe yaşaması onun botanik bilimine ilgi duymasını sağladı. Linenaeus ilk ve orta öğrenimini Vaxjö’de yaptı. Tıp eğitimi için 1727’de Lund Üniversitesine gitti. Bir yıl sonra Uppsala Üniversitesine geçti. Burada doğa ile ilgili kitaplardan yararlanıyor, bitkileri inceliyor ve bu merakından dolayı dikkat çekiyordu. 1730’da daha öğrenciyken, botonik dersini geçici olarak vermeye başladı, bunun yanı sıra başka öğrencilere de bahçedeki tıbbi bitkiler hakkında bilgi veriyordu. Bu sırada bitkilerde eşeylik konusu ile ilgili görüşlerini, Uppsala Botonik Bahçesi’nde yetişmekte olan bitkilerin listesini yayımladı ve botonik görüşleri ile ilgili eserler yazmaya başladı. 1732’de ders verme görevi bitti ve Kraliyet Bilim Derneği’nin desteği ile Laponya’ya bir araştırma gezisi yaptı. 1734’te Falun’daki maden ocaklarını gezdi. Şubat 1735’te tıp alanında ün yapmış H.Boerhaave, J.F.Gronovius, j.Burmann gibi hocalara sahip ve doktora unvanı veren bir araştırma merkezi olan Hollanda’ya gitti. 13 Haziran’da Amsterdam’a gitti, orada çeşitlik açısından zengin olan Amsterdam Botonik Bahçesini gezdi. Johann Burmann’ı ziyaret etti, eczacı Albert Saba’nın Tabiat Tarihi Müzesini gezdi. Boerhaave ve Gronovius ile tanıştı. 17 Haziran’da doktor unvanını ve diplomasını aldı. Daha sonra George Clifford’un zengin bir kütüphaneye ve birçok yerden gelen bitkilere sahip olan bahçesinde iki yıl çalıştı.

Leiden ve Amsterdam’da 14 eserini bastırma imkânını buldu. 1736’da yazında İngiltere’ye geçti. J.J.Dillenius, Sir H.Salano ve Ph.Miller ile tanıştı. Hartekamp’ta yetiştirmek üzere, Chelsea ve Oxford bahçelerinden canlı bitki örnekleri aldı. Mayıs 1738’de Paris’te idi. Burada Antoine de Jussieu ve Bernard de Jussieu kardeşlerin koleksiyonlarını, Joseph Pitton de Tournefort’un herbaryumunu, Paris Botonik Bahçesini gezdi.

Paris’ten geldikten sonra Eylül 1738’de, Stockholm’a yerleşti ve burada hekimlik yapmaya başladı. Madencilik Koleji’nde mineraloji ve botonik dersleri veriyordu. Ekim 1738’de Uppsala Bilim Derneğine üye oldu. 1739’da İsveç Kraliyet Bilimler Akademisini kurdu ve buranın başkanı oldu. Falun’da tanışmış olduğu Sarah Elisabeth Moraea ile evlendi. 1741’de Uppsala Üniversitesi’nde profesörlük kadrosuna atandı ve oraya yerleşti. Sosyal ve maddi yönden başarılı olmuş, bahçeyi ve herbaryumu zenginleştiriyor, kitaplarını bastırıyordu. 1753’te Species Plantarum’u yayımladı. 1751’de kutup yıldızı rütbesi ile ödüllendirildi. 1762’de kendisine asalet verildi ve Carl Von Linné adını taşıdı. Hammerby’de geniş bahçeli bir ev satın aldı. Kışın Uppsala’da, yazın da Hammerby’de çalışıyordu. Şuanda iki evi de müze olmuştur. 1763’te aynı üniversitede görevli olan oğlu Carl Linenaeus fil.’a kısmen devretti. 1772’den itibaren başlayan ve iki yıl devam eden bir hastalıktan sonra 10 Ocak 1778’de yetmiş yaşında Uppsala’da öldü ve naaşı törenle Uppsala’da Katedral’e defnedildi.

'''KAYNAKLAR'''