Gladyatör: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok |
kDeğişiklik özeti yok |
||
2. satır:
[[Dosya:Jean-Leon Gerome Pollice Verso.jpg|thumb|399x399px|Gladyatör, Jean Leon Gerome]]
{{Diğer anlamı|Gladyatör (film)}}
[[Dosya:Gladiators from the Zliten mosaic 3.JPG|thumbnail|
'''''Gladyatör''''' ([[Latince]]: ''gladiator'': kılıç ustası silahşör, ''gladius'': kılıç), [[Eski Roma]]'da genellikle [[savaş esirleri]] ve [[köle]]lerden oluşturulan, [[Romalı]] insanları eğlendirmek, Roma halkını askerliğe, dövüşlere ve olası savaşlara hazırlamak amacı ile halkın seyirciliği refakatinde birbirleri veya vahşi hayvanlarla dövüşmek zorunda bırakılan insanlardır.
Gladyatörlerin her biri farklı silahlara sahiptir. Hemen her gladyatör elinde bir [[kılıç]] veya [[mızrak]], başında ağır metalden siperli [[miğfer]]le ve üstü çıplak olarak dövüşürdü. Altta bir kasık örttüğü ve onu tutan bir kemer bulunurdu. Arenanın kumlu zemininde ayakkabı ya da sandalet giyilmez, ayak bileklerini destekleyici kısa tozluk kullanılırdı.
Teçhizatları hangi sınıftan veya milletten olduklarını ele verirdi. Thraex küçük köşeli [[kalkan]] Eques ise küçük yuvarlak kalkan taşır, Retiarius ağ ve mızrak ile dövüşmeyi yeğler, çoğunlukla görüş ve işitmeyi zorlaştırdığından miğfer kullanmazdı. Büyük dikdörtgen [[Lejyon]] kalkanlarına benzer kalkan kullananlar Murmillo, Secutor ve Provocator adıyla anılırdı. Kalkan kullanan gruplar kılıç boyutlarına ve kullanım şekillerine göre değişirdi. Çiftlerin oluşturulmasında kesin, net ve değiştirilemez kurallar vardı. Equites, Provocatores ve Essedari sadece kendi sınıfından bir rakiple dövüşebilen sınıflardı. Bunun sebebi, bazı ekipmanların diğer ekipmanlardan üstün olması ve gladyatörlerin bu silahlarla eğitim almamasından kaynaklanırdı. Murmillo olan Thraex ya da Hoplomachus sınıfından olanlarla, Retiarius ise Secutor ya da nadiren Scissor'a karşı dövüşürdü.
13. satır:
== Gladyatör dövüşleri ==
Yıl içinde Nisan, Temmuz, Eylül ve Kasım aylarındaki dört hafta içinde gerçekleştirilen gladyatör oyunları, Büyük Sirk ([[Circus Maximus]]) ve [[Kolezyum]]'un neredeyse sürekli olarak açık kaldığı bir boyuta ulaşmıştır. MÖ 264'teki tarihi kanıtlara geçmiş ilk oyunlarda üç çift köle, öldüresiye dövüşmüştür. Dört yüzyıl sonra İmparator [[Trajan]], 10.000 insan ve 11.000 hayvanın öldürüldüğü abartılı bir festival düzenlemiştir.
[[File:GladiatoriElmi.JPG|thumb|228x228px|Gladyatör kaskları]]
[[Dosya:Moneta con il colosseo, 80 dc.JPG|thumb|228x228px|Gladyatörlerin savaştığı Colosseum tasvirli para.]]Profesyonel gladyatörler, öldürücü dövüş gösterileri sunarlar. Düzenli sıralar halinde yürüyerek Yaşam Kapısı'ndan geçip arenaya girerler ve şu geleneksel sözlerle imparatorluk podyumuna seslenirler: ''"Ave Caesar! Morituri Salutamus"'' ("Selam Ceasar! Ölmek üzere olanlar seni selamlarlar"). Ağ ve üç dişli mızrakla donanmış Rhetariler, kılıç ve kalkanla ağır silahlanmış Seuctorelerle karşılaşır. Bazen tutsaklar veya egzotik barbarlar takımına karşı bu iki grup güçlerini birleştirir. Karşılaşmada kaybedenlerin cesetleri, et çengelleriyle sürüklenerek Ölüm Kapısı'ndan dışarı atılır. Bir gladyatör yaralanırsa, imparator veya oyunlara başkanlık eden bir başkası, "başparmak yukarı" veya "başparmak aşağı" işaretiyle cezanın tecil edilmesine veya öldürülmesine karar verir.
Oyunları düzenleyenler, gladyatör okulları arasındaki rekabeti kullanmış ve ünlü oyuncuların kazandığı karşılaşmaların reklamını yapmıştır. Günümüze kalan bir Oyun programı, T.v Pugnax Ner III ve M.p Murranus Ner III, yani [[Capua]]'daki Neron gladyatör okulundan üçer galibiyeti olan, biri [[Trakya]] silahlarıyla, yani küçük kalkan ve eğri kılıç, öteki [[Galya]]lılara özgü Mirmillo stili Pugnax kullanan iki dövüşçü arasındaki mücadelenin ayrıntısını vermektedir. Pugnax muzaffer olurken, Murranus'un sonu ölüm olmuştur.
| |||