Gotama Buda: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nebra (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Ben Gautama Buddha'nın bir öğrencisiyim, terbiyesiz bir cahil, aklı sıra Göt ama Buda'yı çağrıştıran Gotama kelimesini kullanmış. Başlığın adını düzeltemedim, siz düzeltirseniz çok sevinirim. Teşekkürler.
1. satır:
{{Budizm}}
[[Dosya:StandingBuddha.jpg|thumb|Ayakta Duran [[Buda]] Heykeli, [[Pakistan]]'ın kuzeyindeki [[Gandhara]] antik bölgesi, İsadan Önce 1.Yüzyıl, [[Guimet Müzesi]].]]
'''GotamaGautama Buda''', [[MÖ 563]]-[[MÖ 483|483]] arasında [[Hindistan]]'da yaşadığı tahmin edilen ruhani öğretmen ve [[Budizm]]'in kurucusu. Doğduğunda adı '''Sidarta GotamaGautama''''dır. ([[Sanskrit]]; [[Pali]]: '''Siddhāttha GotamaGautama'''). '''Prens Sidarta''' ya da '''Śākyamuni''' (Sakya kabilesinden gelen bilge) adlarıyla da anılır.
 
Budistler tarafından tüm dünyada [[Buda]] olarak kabul edilir. Sanskritçe'de "uyanmış kişi" anlamına gelen ''Buda'', peşine düştüğü yaşam ve ölümün ardındaki gerçeğin arayışı sonucu Sidarta GotamaGautama'da oluşan ruhani aydınlanmayı anlatmak için kullanılan bir unvandır.
 
Başka dinlerde de kutsal bir figür olarak kabul edilir. Kimi [[Hinduizm|Hindu]] metinlerde insanları Vedik dinden soğutmaya çalışan tanrı Vişnu'nun avatarı olarak betimlenmiş, Bahailikte ise bir peygamber sayılmıştır.
 
== Farklı isimler ==
Sidarta, ailesinin ona verdiği bir isimdir. “Amacına ulaşmış” demektir. GotamaGautama ise, Buda'nın mensup olduğu ailenin ismidir.
Gautama, ''Shakyamuni'' ([[Pali]]'deki [[Shakya]]'nın bilgesi, "śakamuṇi" 釋迦牟尼), olarak da bilinir.
Buda olarak bilinen Sidarta GotamaGautama, [[Tathagata]] (kusursuz bilgeliğe ulaşmış kimse) olarak da anılır.
 
== Hayatı ==
18. satır:
Babası Suddhodana (bugünkü Hindistan - Nepal sınırları içinde bulunur) Şakya kabilesinin kralıdır. Buda’nın kral olan babasının saray törenlerinin ihtişamlı ve abartılı olması, muhtemelen asil bir aileden gelmelerinden kaynaklanmaktaydı. Annesi Maya ve babası Suddhodana, ona “amacına ulaşan” anlamına gelen “Siddharta” ismini verdiler. Lakabı “Shakyamuni” ise kökenini belirtir ve “Shakya ailesinden gelen” anlamını taşır. Siddharta’nın doğumundan sonra onun, dünyaya egemen olacak veya acı dolu dünyaya bilgelik getirecek kişi olacağı tahmin edilmiştir.
 
Sidarta GotamaGautama her şeye sahip olduğu, dünyadaki tüm sorunlardan uzak kaldığı bir sarayda yaşamıştır. Babası, oğlu Siddharta’nın ondan sonraki kral olmasını istemiş, oğlunun sokaklarda yaşlılığı, hastalığı ve ölümü görmemesi için kraliyet sarayından uzaklaşmasına fazla izin vermemiştir.
 
Sidarta GotamaGautama, Hint Tanrısı [[Brahma]]’ya hayatının sonuna kadar, kendini insanlığı acıdan kurtarmaya adayacağına söz vermiştir. Nedeni ise 29 yaşındayken hayatın gerçekte ne olduğunun,zenginliğin, lüks hayatın hiçbir mutluluk getirmediğinin, insanların yaşadıkları acıların ve önceki hayatının ne kadar anlamsız olduğunun farkına varmış olmasıdır.
 
Efsaneye göre; bir [[keşiş]] ateşli hastalığı ve çürümekte olan bir cesedi görmüş ve bunun üzerine tüm bu acılara çıkış yolu bulmaya karar vermiştir.(Aslında Buda’nın hayatında efsaneleri gerçekten ayırmak çok zordur.)
36. satır:
 
=== Çocukluk ve gençlik yılları ===
GotamaGautama, Sakya kabilesindendir. Bugünkü Nepal sınırı yakınlarında bulunan Kapilavastu şehrinde hüküm süren kral Shuddhodana ve kraliçe Mahamaya’nın oğludur. Askeri ve yönetici sınıf olan Kshatriya ([[Kast sistemi]]) ailesine mensuptur.
 
Siddhartha’nın doğumundan önce, annesinin onu rüyasında beyaz bir fil şeklinde gördüğü söylenir. Daha sonra Siddhartha, Lumbini’de dolunaylı bir gecede doğmuştur. Birçok Hindistan ülkesinde [[Vesak]] Bayramı kutlanmaktadır. Bu önemli Budist Bayramı’nda Siddhartha’nın yaşamından üç önemli olay anılmaktadır: Siddhartha’nın doğumu, Budizm’e başlaması ve Nirvana’ya ulaşması.
52. satır:
 
=== Yetişkinlik dönemi ===
GotamaGautama, bu varlığa rağmen yine de memnun değildir. 29 yaşında, oğlu [[Rahula]]’nın doğumundan hemen sonra tasasız bir hayat geçirdiği saraydan ayrılır ve gezmeye başlar. Önce hayatın gerçek yüzüyle tanışır. Rivayete göre; sakat, yaşlı bir adamla, hasta biriyle, bir cesetle ve bir [[derviş]]le karşılaşmıştır (“Dört Gerçek”). Siddhartha, bu gerçekleri -yaşlılık, hastalık, ölüm ve acıyı- hayatın ayrılmaz parçaları olarak görmüştür. Diğer yandan refahın ve zenginliğin hiçbir faydasının olmadığını anlamış ve gerçeği aramaya karar vermiştir.
 
Her şeyi arkasında bırakmış ve münzevi bir hayat yaşamaya başlamıştır. İki önemli bilge kişi Alara Kalama ve Udaka Ramaputta’nın öğrencisi olmuştur. Onlardan yoga ve meditasyon yapmayı öğrenmiştir. [[Ganj]] vadisinde altı yıl geçirmiş; ancak orada ne iç huzuru ne de aradığı cevapları bulabilmiştir. Oruç tutmuş; ama bunun da bir kurtuluş yolu olmadığını fark etmiştir. Bu yüzden geleneksel dinleri ve onların yollarını denemeyi bırakmış ve kendini meditasyon yardımıyla bulmaya çalışmıştır.
63. satır:
 
== Ölümü ==
Gotama’nınGautama’nın ölümünden Mahaparinibbana Sutta isimli eski kayıtlarda şu şekilde bahsedilir: Buda, son seyahati için yola koyulduğunda 80 yaşındadır. Öğretilerini dinlemek isteyen müritleri ona eşlik ederler.
 
Bir hikâyede (muhtemelen bir efsanede) ölümünden kısa bir süre önce keşişlerin önünde nilüfer çiçeğinin Buda’nın elinde nasıl açtığı anlatılır. Bu durum karşısında Mahakasyapa’nın dışında diğerleri şaşkındır. O, sadece gülümser. Bu, onun diğerlerinden ne kadar farklı olduğunu gösterir. Bu yüzden Buda, bütün bilgeliğini ve ruhunu Mahakasyapa’ya devrettiğini söyler. Bu hikâye aynı zamanda Zen Budizm’inin efsanevi kuruluş hikâyesidir.
71. satır:
 
=== Son sözleri ===
Sidarta GotamaGautama, Kushinagar’da bir kasabada ölür ve Paranirvana’ya ulaşır. Buda’nın son sözleri şöyledir: ''„Ey keşişler, size söylüyorum: Her olgu, bir gün yok olmak zorundadır. Bu yüzden yorulmadan savaşın.“'' „Olgu“ kavramı diğer çevirilerde „bileşik şeyler“ olarak verilmiştir.
 
Buda, ölümünden kısa bir süre önce kuzeni ve en yakın müridi Ananda’ya şöyle demiştir: ''„Sana daha önce de söylemedim mi Ananda? Sevdiğimiz her şeyden bir gün ayrılmamız gerekir. Doğan her şeyin bir gün yok olmaması mümkün müdür? Mümkün değildir, Ananda.“''
 
Sidarta GotamaGautama, Hindistan’daki (günümüzde de hala var olan) kast sistemini, sosyal gruplar arasındaki sınıf ayrımını kabul etmez. Öğrettiği bilgi yolu, onlar anlamaya istekli olduğu sürece bütün kadın ve erkeklere açıktır.
 
== Buddha'nın hayatını anlatan eserler ==
108. satır:
Tayland’ın “Phradhatu Wat Sri Chom Tong Voravihara” adlı şehrinde bulunan bir kemik parçasının, Buda Siddharta Gautama’nın kafatasına ait olduğuna inanan Budistler, bunu kutsal bir emanet olarak görürler. Siddharta Gautama ölüm döşeğindeyken keşişlerine, cesedini defnetmeleri için Upasakalara(Budizm'de kendini ibadete veren; fakat hiçbir manastıra bağlı olmayan kişi demektir.<ref>[http://de.wikipedia.org/wiki/Up%C4%81saka]</ref> ) emanet ettiğini söylemiştir. Ve böylece keşişler, Siddharta Gautama’nın ölümünden sonra tamamen dağılmışlardır. Ancak öncesinde bir sorun yaşanmış, cesedin yakılması için yeterince odun bulunmuş; fakat çevreden çok az kişi bir araya gelmiştir.
 
Bundan kısa bir süre sonra da Sidarta Gotama’nınGautama’nın ölüm haberini duyan diğer kişiler gelmiş ve daha sonra küllerin ve kemiklerin hak sahipliği konuşunda anlaşmazlık yaşanmıştır.
Sonuçta, küllerin ve kemiklerin paylaştırılmasıyla taraflar uzlaşmış ve efsaneye göre küller sonunda sekiz farklı tepenin altına gömülmüştür.
 
118. satır:
 
== Buda destanları ==
Gotama’nınGautama’nın hayatı hakkında bilgilere destanlardan ulaşılır. Yazarlar, Sidarta Gotama’nınGautama’nın hayatı hakkındaki tarihi gerçeklerle ilgilenmiyorlardı. Aksine burada dini üstünlük oluşturma söz konusuydu. Bu nedenle Buda’nın hayat hikâyesinden çok Buda’nın üzerine yazılan destanlardan bahsedilir. Mahavastu da bunlardan biridir:
 
=== Mahavastu ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Gotama_Buda" sayfasından alınmıştır