Renk körlüğü: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
E-OS (mesaj | katkılar)
k Genel düzeltme
1. satır:
{{düzenle|Ekim 2014}}
[[Dosya:Ishihara compare 1.jpg|right|250px|thumb| Renk körlüğü tanısında kullanılan İshihara testinde farklı tipte renk körlerinin gördükleri]]
'''Renk körlüğü''' bir canlının görme merkezinde özel bir pigment molekülünün bulunmaması veya gerektiğinden az bulunması,bulunmasıdır. onunBu çevresindekieksiklik renklerisonucunda ayırtçeşitli edememesindenrenklerin dolayıçevresindeki renkleri renk körlüğüne nedenayırt oluredemez.
 
[[Kırmızı]], [[yeşil]] ve [[mavi]] renklerden bir ya da birden fazlasını ayırt edememeyle ortaya çıkan bozukluktur. Renk körlüğü olan erkeklerin kız çocukları renk körü olmamakla birlikte renk körlüğünün taşıyıcısı durumundadırlar. Taşıyıcı kadınların erkek çocuklarının yarısı da renk körü olarak doğmaktadır. Çünkü renk körlüğü [[X kromozomu]] üstünde taşınan bir genle tetiklenen bir durumdur.
 
Renkli görme yeteneği insanın yanı sıra [[balık|balıklar]], amfili boyunlar , bazı [[sürüngenler]], bazı [[kuşlar]], [[arılar]] ve [[Kelebek|kelebeklerde]] de bulunur. İnsanda[[Göz|Gözde]], ağ ağtabakadatabakada koni olarak bilinen hücreler renklerin algılanmasını sağlar. Bu hücrelerin mavi-mor, yeşil ve sarı-kırmızı dalga uzunluklarındaki ışığa duyarlı olan üç türü vardır. Zedelenen ya da olmayan hücrenin türü, renk körlüğünün türünü belirler. Renk körlüklerinin büyük bir bölümü eşeye bağlı çekinik [[kalıtım|kalıtımla]] kuşaktan kuşağa geçer. Buna ek olarak bazı ağ tabaka hastalıkları ve zehirlenmelerde de görülengerçekleşebilen renk körlüğünün bilinen bir tedavisi yoktur.
 
== Renk Körlüğünün Teşhisi ==
Renk körlüğünün açığa çıkarılması ve ayrıca renk körlüğü veya renk görme eksikliği tipinin belirlenmesine yarayan pek çok test vardır. (Ishihara, Farnsworth Munsell D-15, Farnsworth Lantern)
 
Renk körlüğü [[hastalık|hastalığı]] tam renk körlüğü ve kısmi renk körlüğü olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Renk körlüğü kalıtsal nedenlerden dolayı ortaya çıkmaktadır. Çocukluk veya ergenlik çağında başlar ve ilerleyebilir. Renk körlüğünün ortaya çıkmasındaki diğer bir etken kalıcı beyin hasarları ya da retina hasarlarıdır. Ayrıca Çocuklukçocukluk çağında maruz kalınan Yüksekyüksek [[ultraviyole ışınlar]] kalıcı olarak renk körlüğü yapabilmektedir.Dünyada EnRenk çokkörlüğünün görülenen renkyaygın körlüğükaynağı sebebi Çocukluktaçocuklukta alınan yüksek Ultraviyoleultraviyole ışınlardır. Renk körlüğü kırmızı-yeşil veya mavi -sarı renk eksik görme veya renk algılayamama olarak belirlenir.
 
Normal bir insanın renkleri eksiksiz algılayabilmesi, üç ayrı cins koni hücresinin uyum içinde çalışması ile mümkün olmaktadır. Normal olarak renkleri algılayan görme trikromat olarak tanımlanmıştır. Eğer insan renk görme ve algılamada sadece iki koni hücresine sahip ise sadece iki koni hücresinin algıladığı renkleri ve renklerin karışımlarını görmektedir. Bu durumda eksik olan koni hücresine ait dalga boylarındaki renkleri göremez bu durumdaki kişiler dikromatik renk körü denir.
 
Renk körü olup olmadığınızı test edebileceğiniz örnek link yandadır. [http://renkkorlugum.com/renk-korlugu-testi/]
 
Testin sonucu kesin teşhis olmasa bile sıkıntı yaşadığınız örnekler olursa mutlaka bir doktora danışmanız gerekmektedir.<ref>[http://renkkorlugum.com/renk-korlugu-testi/ Ishihara Testi]</ref>
 
==Renk körlüğüKörlüğü çeşitleriÇeşitleri==
KırmızıBireyde kırmızı renge duyarlı olan koni hücreleri yok ise (Protonopia) kırmızı renk körlüğü, mavi renge duyarlı koni hücreleri yok ise mavi renk körlüğü, yeşil renge duyarlı koni hücreleri yok ise (Deuteranopia) yeşil renk körlüğü yaşıyordur.
Mavi renge duyarlı koni hücreleri yok ise, ( mavi renk körlüğü),
Yeşil renge duyarlı koni hücreleri yok ise, (Deuteranopia) yeşil renk körlüğü,
 
Kırmızı rengi ayırt eden koni hücresinin olmadığı bir durum olan protonopia renk körlüğünde sadece koyu kırmızı renk algılanmayacaktıralgılanmaz. Kişinin gördüğü renkler koni hücreleri durumu ile ilgili olarak yeşil, mavi ve bu iki rengin karışımıyla görülen renkler olacaktırolur. Yeşil ayrımı yapan yeşile duyarlı konilerin bulunmadığı deuteronopia renk körlüğü durumunda ise, yalnızca kırmızı ve mavi renkler ile bunların karışımı görülecekgörülür. Yeşil renkler ayırt edilemeyecektiredilemez.
 
Yalnızca tek renk konisinin mevcut olduğu durumlarda , diğer iki renk koni sininkonisinin olmadığı renk görme sorununa monokromatik renk körlüğü denmektedir. Örnek verecek olursak sadece mavi rengi algılayan mavi renk konilerinin mevcut olduğu bir durumda, kırmızı ve yeşil renk konilerinin bulunmadığı durumlarda kişi yeşil ve kırmızı renkleri ayırt edemeyecektir. Monokromatik renk körleri sadece mavi ve sarı renkleri tanımlayabildiğinden, bu durum kırmızı-yeşil renk körlüğü olarak adlandırılabilir.
 
Renk görme ile ilgili olarak eğer üç konide yok ise bu durumdaki bir kişi renkleri yanlızca siyah ve beyaz olarak algılayabilir. (Anopia). Bu durumdaki kişi tam renk körü olarak nitelenir. Bazı insanlar trikromat olmakla birlikte renk ayırabilme kabiliyetleri zayıf olabilir. Bu durumdaki kişilerkişilerin Renksıkıntısı renk görme Bozukluğubozukluğu (Renk Görme Anomalisi) olarak adlandırılır.
 
== Kaynakça ==
Satır 33 ⟶ 31:
 
==Dış bağlantılar==
* [http://www.nosuchthingascolor.com Watch the short documentary ''Renk gibisi yok'']
 
{{Göz hastalıkları}}