El Salvador: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
143. satır:
1970'li yıllarda sağ ve sol çatışmalarına sahne olan ülke, 1979 yılında cuntacıların iktidara gelmesi ile duruldu. Cunta bazı reformları başlattı fakat şiddet tırmanmaya devam etti. 1981'de [[Marksizm|Marksist]] gerillalara karşı [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] yardım yolladı.
'''Fiziki Yapı'''
Yüzölçümü 21.041 km2 olan El Salvador, Orta Amerika’nın en küçük ülkesi durumundadır. Fiziki yapı itibariyle sade bir özelliğe sahiptir. El Salvador’un Büyük Okyanusla olan kıyı bölgesi alçak bir ovadır. İç kısımlara doğru gittikçe yükselen ova, verimli ve yüksek bir yayla görünümünü kazanır. Yayla bölgesinin denizden yüksekliği ortalama 600 m civarındadır. Ülkenin iki kenarında denize dik olan volkanik sıradağlar yer alır. Ortalama 2000 m kadar yüksekliğe sahip olan volkanik sıradağların en yüksek olanı, aynı zamanda ülkenin de en yüksek yeri olan Santa Ana volkanı olup 2400 m yüksekliğe sahiptir. En son faaliyette bulunan volkan ise 1968’de püsküren İzalco volkanıdır.
Akarsular bakımından son derece zengin bir ülkedir. İrili ufaklı 150 civarında akarsuya sahiptir. Bu akarsulardan en büyüğü Rio Lempa Irmağı, aynı zamanda Orta Amerika’nın en büyük akarsuyudur. Bu nehrin meydana getirdiği vadi (Rio Lempa Vadisi), kuzeyde Honduras Dağlarında son bulur. En büyük gölü olan İlopango, 75 km2 yüzölçüme sahip ve en önemli gölüdür.
'''İklim'''
Ekvator ile Yengeç dönencesi arasında kalan ülkede tabiatıyla tropik iklim hakimdir. Ne var ki diğer tropikal iklim bölgelerindeki ülkelere nazaran daha yüksek olduğu için sıcaklar kavurucu değildir. Ülkenin yüksek yayla bölgesindeki yıllık sıcaklık ortalaması yaklaşık 24°C civarında olup, bilhassa yayla ve dağların bulunduğu bölgeler bol yağış alırlar. Yağışların daha ziyade yaz aylarında bol olduğu ülkenin senelik ortalama yağış miktarı 1500-2000 mm civarındadır. Bu yağışlar neticesinde pekçok akarsu taşar. Akarsular yavaş aktığı için bu taşmalar tarıma zarar vermez.
'''Tabii Kaynakları'''
Mahalli hayvan ve bitkiler, Orta Amerika’da yetişenlerden farklı değildir. En büyük geçim kaynağı olan kahve volkanik arazide yetişir. Madencilik fazla öneme haiz değildir. Kauçuk ağacı, pelesenk ağacı, sedir ağacı, ceviz, maun ağacı önemlidir. Ormanlarda jaguar, papağan, tapir gibi yabani hayvanlar bulunur.
'''Nüfus ve Sosyal Hayat'''
5.400.000 olan nüfusu ile Orta Amerika’nın nüfus yoğunluğu en fazla olan ülkesi durumundadır. Nüfus yoğunluğu 244.2’dir. Nüfusun % 20’sini ülkenin gerçek yerli halkı olan Kızılderililer, % 75’ini Kızılderili-beyaz karışımı olan ve Mestizolar adı verilen melezler, % 5’ini ise beyazlar teşkil eder. El Salvador’da nüfusun yoğun olduğu bölgeler iç kesimlerdeki yüksek yayla bölgeleridir. Kıyı şeridi nüfus yoğunluğu bakımından ülkenin en zayıf bölümüdür. Resmi dili İspanyolcadır. Kızılderili kabilelerin konuştuğu kendi dilleri çeşitli olmasına rağmen konuşanların sayısı azdır. Halkın büyük çoğunluğu Hıristiyanlığın Katolik mezhebine bağlıdır. İlk öğretim 7-13 yaşlarında parasız ve mecburidir. Okuma yazma bilenlerin toplam nüfusa oranı % 63 civarındadır. En önemli şehirleri, El Salvador, Sonsonate, Acajutla, Santa Ana şehirleridir.
'''Siyasi Hayat'''
El Salvador’da başkanlık sistemine dayalı cumhuriyet yönetimi vardır. Fakat bu sistem uzun senelerdir tatbik edilememektedir. Sık sık yapılan hükumet darbeleri, uzun senelerdir devam eden iç savaşlar, cumhuriyet idaresinin işlemesine engel olmaktadır. Ülke uzun süredir, askeri darbeler neticesinde başa geçen askeri cuntalar tarafından idare edilmektedir. Bu cuntaların önemli bir özelliği darbe neticesinde başa geçen askerlerin kurdukları cuntaya sivil kişileri de almalarıdır. Burada ülkeyi idare eden cuntalar, asker-sivil karışımıdır.
'''Ekonomi'''
Tarıma dayalı bir ekonomisi vardır. Ülke topraklarının % 25’i ekime elverişlidir. Ekilen bitkilerin arasında mısır en büyük sahayı kaplar. İklimi sebebiyle tropik bitkiler, özellikle pirinç, muz, turunçgiller, ananasgiller bol miktarda yetişmektedir. Ülkenin en önemli ekonomik ürünü kahvedir. Bundan sonra pamuk, tütün, susam, şekerkamışı, önemli ekonomik ürünlerindendir. Tarımdan sonra ormancılık ve hayvancılık mühim bir yer işgal etmektedir. Hayvancılık, sığır, at gibi büyükbaş hayvanların beslenmesi şeklinde yapılır.
Az gelişmiş olan sanayi belirli birkaç dalda ilerlemiştir. Bunlardan pamuklu dokuma, kimya (yağ, sabun vs.) sanayii, tütün işleme, çimento, ayakkabı sanayii oldukça gelişmiş vaziyettedir. Ayrıca tarım ürünlerini işleyen imalathaneler mevcuttur.
Ekonomisinin düzelmesi ve gelişmesinde Orta Amerika Ülkeleri Ortak Pazarına üye olması önemli tesir yapmıştır. Madenlerinden altın ve gümüş kayda değerdir. İhracatında pamuk ve kahve önemli yer tutar. Öyle ki, ihracatının % 90’ını kahve, kalanını ise pamuk, tütün ve diğer tarım ürünleri teşkil eder. İthalatında sanayi ürünleri başta gelir. Ticaretini genellikle Amerika Birleşik Devletleri ile yapmaktadır.
'''Ulaşım:'''
El Salvadorda başşehir ile güney doğuda Fonseca Körfezi şehirlerinden La Union; liman imkanları gittikçe artan bir şehir olan Acajutla ve Carabean Denizi kıyısındaki Potto Barrios şehri arasında demir yolları vardır. Pasifik kıyılarına yakın El Salvador’u doğudan batıya kadar kat eden Inter-Amerikan otobanı mevcuttur. Honduras veGuetamala’ya giden başka asfalt yolları da vardır. El Salvador’da uçaklar Tarnsportes Aéreos Centro-Americanos (TACA) tarafından işletilir.
== Nüfus ==
| |||