Alfa parçacığı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k deri bağlantısı mavilendirildi |
k ufak düzenlemeler |
||
5. satır:
'''Alfa parçacığı''' ([[Α|alfa]], [[Yunan alfabesi]]ndeki ilk harf ile gösterilir, α) parçacık ışınları arasında yüksek derecede iyonlaştırıcı bir ışın formudur. İki [[proton]] ve iki [[nötron]]un [[helyum]] çekirdeğindekine benzer bağları sebebiyle He<sup>2+</sup> olarak da gösterilir. Alfa parçacığının kütlesi 6.644656×10<sup>-27</sup> kg olup, 3.72738 [[GeV]] [[enerji]]ye denktir.
Alfa parçacığı, [[uranyum]] veya [[radyum]] gibi radyoaktif bir çekirdek tarafından "alfa ışınımı" olarakta bilinen bir işlem ile yayılır. Bu işlem çoğu zaman çekirdeği uyarılmış halde bırakır ve çekirdek fazla enerjiyi atmak için gama ışıması yapar. Beta ışınının tersine alfa ışınına, yüksek çekirdek çekim gücü etki eder. Aslında, alfa taneciklerinin çekirdeğin potansiyelinden kopmaya yetecek kadar enerjisi yoktur ancak, kuantum tünellemesi durumu, çekirdeğin potansiyelinden kaçmalarına izin verir.
Bir alfa parçacığı ışıdığında, 4 çekirdek parçacığının ayrılması sonucu, elementin atom kütlesi aşağı yukarı 4.0015 akb azalır. [[Atom numarası]] iki azalır, atom yeni bir element olur. Buna örnek olarak, Radyum elementinin alfa ışıması yaparak gaz olan [[Radon]] [[element]]ine dönüşmesi gösterilebilir.
13. satır:
Çoğu [[duman dedektörü]], ufak bir miktar [[amerikyum-241]] içerir ve bu [[izotop]] alfa ışıması yapar. Bu izotop eğer yutulur ya da solunursa yüksek derecede tehlikelidir ancak kaynak kapalı tutulursa bu zarar en az olur. Çoğu belediye eski duman dedektörlerinin normal çöplerle birlikte atılmak yerine toplanmasını sağlayan programlar yürütmektedir.
Alfa tanecikleri doğal yayılmaları ama nükleer reaksiyonlarda rol oynayacak kadar enerji içermeleri, onları nükleer fiziğin ilk bilgi kaynaklarından yaptı.
Fizikçi [[Ernest Rutherford]], [[J.J.Thomson]] 'un "üzümlü kek" atom modelinin kusurlu olduğunu göstermek için yaptığı deneyde, alfa taneciklerini ve bu tanecikler ile temas ettiği anda ışık veren [[altın]] bir folyo kullandı. Üzümlü kek atom modelinin doğru olduğunu varsayarak, pozitif yüklü alfa parçacıklarını altın yaprağa hedefledi. Teorik olarak alfa tanecikleri az bir açı ile yansıyacaktı. Ancak bazı alfa taneciklerinin tahmin ettiğinden çok daha değişik açılarda yansımasına bakarak atomun pozitif yüklü kısmının belli bir yerde toplandığı(ki sonradan bu parçaya nucleus/çekirdek adı verilecekti, o zamanlar [[nötron]]lar ve [[proton]]ların ayrımı yapılamıyordu) ve buradaki pozitif yükün gelen alfa taneciklerini saptıracak kadar güçlü olduğu sonucuna vardı. Rutherford'un deneyi [[Bohr atom modeli|Bohr modeline]] ilham verdi. Daha sonraları [[modern atom teorisi]] ortaya çıktı.
23. satır:
[[Kategori:Radyoaktivite]]
{{Link KM|de}}
| |||