Vikipedi

Zağanos Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Yazım hatası düzeltildi
Peykbot (mesaj | katkılar)
Botlar
463.024 değişiklik
k ufak düzenlemeler
19. satır:
 
==Hayatı==
Bazı kaynaklarda Rum devşirmesi olduğu bildirilmektedir.<ref name="yasamyapit"> Yalçınkaya, M. Alaaddin "Mehmed Paşa (Zağanos)", ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.174 ISBN: 975-08-0072-9</ref> Diğer bir iddiaya gore Babası Abdullah Bey, Türkmen bir Osmanlı denizcisidir ve annesi yine bir Kayı Boyu'na mensup Osmanlı denizcisi olan Oruç Gazi Paşa'nın kızıdır.{[{kaynak}} Denizcilikte gözetleme için zağanos (keskin görüşlü, yırtıcı bir kuş) kullandığı için zağanos lakabıyla anılmıştır. Eğitimini [[Enderun]]'da yapmıştır. Eğitiminden sonra umera sınıfına dahi olmuştur. II. Murad ]] oğlu ve veliahti olan [[II. Mehmed|Şehzade Mehmed]]'i Manisa sancakbeyi için gönderince önce Nişancı Mehmet Bey onun [[Lala|lalasılala]]sı olarak gorvlendirilmis ve çok geçmeden Zaganos Mehmed Paşa'ya lalalık görevi verilmiştir ve Aralık 1449'da [[Saruca Kasım Paşa]] lalalık görevine atanmasına kadar bu görevi sürdürmüştür.<ref name="yasamyapit"/>
 
1443'de Sehzade Mehmed Edirne'ye cağrildığı zaman Zaganos Mehmet Pasa'ya vezirlik görevi verilmiştir. 1444'te ikinci zevce olarak [[II. Murad]]'in kızı ve Sehzade Mehmed'in ablası Fatma Sultan ile nikahlanmiş ve "Damat" olarak anılmaya başlanmıştır. 1446'da [[Gelibolu]] sancakbeyi ve donanma komutanı olmuştur.<ref name="yasamyapit"/> Bir iddiaya göre, Sultan II. Murat tarafından sürgün edilmiştir, 1444-1452 yılları arasında Balıkesir'de sürgün hayatı yaşamıştır,
 
1451'de babası olan II. Murad]]] olunce II. Mehmed'in ikinci defa padişahlığa çıkması üzerine Edirne'ye dönmuş ve ikinci vezir tayin edilmiştir. İstanbul'un fethi surecinde önemli gorevler yuklenmistir.
 
İstanbul'un fethi öncesinde Rumeli Hisarı'nı yaptırmış, İstanbul Kuşatması'nın en ateşli savunucularından olmuştur.Rumeli Hisarındaki 3 kulenin biri Halil Paşa,biri Sarıca Paşa, diğer güneydekine ise Zaganos Paşa adı verilerek Rumeli Hisarının yapımı sonrası diğer 2 paşa ile birlikte padişahça onurlandırılmıştır. Dehası ile Osmanlı donanmasının kara yolu ile Kasımpaşa’ya indirilmesini sağlamıştır. Bununla birlikte Ulubatlı Hasan'ın kendi komuta ettiği birlikte bulunduğu ve askerlerinin emri altındaki tünelci ve istihkamcılarının büyük yararlılıklar gösterdiği bilinmektedir.
29. satır:
[[İstanbul'un fethi]]'nden sonra azledilerek idam edilen [[Çandarlı Halil Paşa]]'nın yerine veziriazamlığa getirilmiştir.
 
Ancak 1456 yılında Fatih Sultan Mehmet ile birlikte sefere çıkan Zaganos Paşa ve Osmanlı ordusu Belgrad kuşatmasında Sırbistan'ın her yanını fethetmesine karşın şehri alamayıp; şehri savunan [[János Hunyadi]] komutasındaki Macar ordusu ve Haçlı birliklerine yenilmiş ve ağır kayıplar neticesi kuşatmayı kaldırmak zorunda kalmıştır.
 
Bu başarısızlığın bir nedeni Zaganos Paşa olarak görülmüş ve Veziri azamlıktan alınmıştır. Kızı sultanın hareminden dışlanmış ve her ikisi de [[Balıkesir]]'e sürülmüştür. Balıkesir'e yerleşen Zaganos Paşa, vakıflar kurmuş, cami, medrese, hamam yaptırmış, şehrin çehresini değiştirmiştir.
37. satır:
Bir anlatıma göre; 1459'da ise Balıkesir'den geri çağrılmıştır. 1463'te gelişmeye başlayan Osmanlı donanmasının başına [[Kaptan-ı Derya]] olarak getirilmiştir. 1466 yılında ise [[Teselya]] ve [[Makedonya]]'ya vali olarak atanmıştır.<ref name=vikipedi>[http://en.wikipedia.org/wiki/Zagan_Pasha İngilizce Vikipedi ve bu sayfa ekindeki kaynaklar]</ref>
 
Hakkındaki bir başka iddiaya göre ise; 1461 yılında Trabzon'un fethine katılmıştir. Trabzon'un fethi esnasında Prenses Anna ile de evlenmiştir.
 
1467-1469 yılları arasında ise [[Trabzon]]'da sancak beyliği yapmıştır.<ref name=milliyet>[http://blog.milliyet.com.tr/zaganos-pasa--veya-zagnos-pasa-/Blog/?BlogNo=371773 25.07.2012 tarihli Milliyet Tarih]</ref>
 
Diğer bir iddia ise 1461'de trabzon'un fethi sonrası 1462 yılında Balıkesir'de vefat ettiği yönündedir.<ref name="yasamyapit"/><ref name=mimdahp>[http://www.mimdap.org/?p=108602 Mimdap Internet sitesi]</ref>
46. satır:
 
== Zağanos sözcüğünün etimolojisi ==
Yaygın olarak bilinen kanı; "os" sözcüğünün Rumca"da "bey" anlamına geldiği, Rumeli Beylerbeyi iken yöre halkı tarafından "şahan-zahan (şahin)" kelimeleri ile birleştirilip "Zağanos" olarak okunduğudur (atalarından Evrenos Bey gibi). Halil Ethem'e göre Zağanos sözcüğü bir çeşit şahin anlamında olup, Farsça zağan sözcüğünden Osmanlıca’ya geçmiştir. Mahmut Goloğlu ise Trabzon Rumcası’nda "martı" anlamına gelen zinos sözcüğüne bağlayıp, kaynak göstermeden sözcüğün eski Türkçe olduğunu iddia etmiştir.
 
Modern Türkçe sözlükte zağanos “bir cins doğan” olarak geçmekle birlikte, hangi dilden ödünç alındığı belirtilmemektedir. Farsça şahin sözcüğünün Rum ağzında bozulduktan sonra Türkçeye geçmiş formu olmalıdır.
57. satır:
* [[Yükseliş Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi]]
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
==Dış bağlantılar==
* Yalçınkaya, M. Alaaddin "Mehmed Paşa (Zağanos)", ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.174 ISBN: 975-08-0072-9
* Öztürk, Özhan. (2003), ''Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük''. 2 Cilt .İstanbul:Heyamola Yayıncılık
ISBN 975-6121-00-9.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Zağanos_Paşa" sayfasından alınmıştır