Töton Şövalyeleri: Revizyonlar arasındaki fark

|başlık=

|tarih= 1190–

|bağlılık=

|sınıfı=

 

[[1230]] yılında, Grand Master Hermann von Salza (Teuton Şövalyeleri'nin Lideri) ve Duke Konrad I of Masovia (Polonya Kralı) birlikte, [[Baltık]] Ülkelerine karşı Prusya Haçlı Seferi’ni başlattılar. Bu seferin hemen ardından tarikat, işgal edilen Baltık Ülkeleri topraklarında bağımsız bir manastır devleti kurdu. Akabinde, [[Courland]], [[Livonya]] ve [[Estonya]]’yı işgal ettiler. Ardından Polonya Kralı, tarikatı, kendilerine ait toprakları işgal etmekle suçladı.

 

[[1515]] yılında, Kutsal Roma-Cermen İmparatoru [[I. Maximilian]], Polonya-Litvanya kralı [[I. Sigismund]] ile bir evlilik anlaşması yaptı. Bunun ardından Roma-Cermen İmparatorluğu, Polonya karşında tarikatı desteklemekten vazgeçti.Bir zaman sonra [[1525]] yılında, tarikatın başı olan Brandenburglu Albert Luteranizm’i kabul etti ve [[Prusya Dükalığı]]’nın ilk dükü oldu. Ardından, Estonya ve Litvanya ve ayrıca tarikatın Almanya sınırları içinde kalan kısmı da Luteranizmi seçti.

 

Şövalyeler, üzerinde siyah bir haç olan uzun beyaz elbiseler giyerlerdi. Daha sonra bu imge [[Prusya Krallığı]] ve Almanya tarafından [[Demir Haç Madalyası]] olarak da kullanıldı. Tarikatın parolası ise “Yardım et, koru ve şifa dağıt”tır.

Eski Prusyalı yerel soylular, Haçlı Seferi sonrasında, "Christburg Antlasmasi" ile şövalyelerin onlardan birçok haklarını aldıklarını deklare ettiler. [[1260]]-[[1283]] arasındaki "Prusyalı Ayaklanması" sonrasında birçok eski Prusyalı soylu göç etmek zorunda kaldı ya da farklı bölgelere dağıtıldı-yerleştirildi. Yerinde kalan Prusyalılar ise Cermen toprak sahipleriyle iyi ilişkiler kurmaya başladılar ve zaman içinde asimile oldular. Samland gibi sınır bölgelerinde bulunan köylüler ise "Pomesania" gibi nüfusu yoğun yerlerdekilere göre çok daha rahat ve geniş haklara sahip olarak yaşamaktaydılar. Hıristiyanlık, batıdan doğuya doğru, yavaş yavaş Prusya kültürünün bir parçası oldu. [[Piskopos]]lar, gönülsüz de olsa Prusyalı inancını Hıristiyanlığın içirisine katıştırdılar. Çünkü şövalyeler, kanunsuz ve yarı [[paganlık|pagan]] yerlileri kontrol etmenin, bu şekilde çok daha kolay olacağını düşündüler.

 

 

Tarikat, kayıpları telafi etmek üzere, yeni kazanılan topraklara -kısmen yok edilmiş- yerli halkın arasına, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu’ndan göç almak üzere politikalar belirledi. Alman ırkından oluşan bu kolonistler, Cermen, Flemen ve Hollanda’dan geldiler. Bir kısım Mosavialı (daha sonra Masurialılar) da bunlara katıldı. Kolonistler arasında soylular da vardı, kentliler ve köylüler de… Bu yeni göçle beraber zaman içinde Prusya halkı Almanlaştırıldı. Göçmenler, eski Prusyalıların yaşadığı şehir veya kasabalara kalabalık gruplar halinde yerleştiler. Tarikat, kendi imkânlarıyla birçok kale (Ordensburg) inşa etmişti. Bu kalelerin bazıları "Prusyalı Ayaklanması"’nda, bir kısmı da [[Litvanya Büyük Dükalığı]] ve [[Polonya Krallığı]]’nın saldırıları sırasında (tarikatın genel olarak savaş halinde olduğu 14. ve 15. yüzyıllarda) yıkılmıştır. Tarikat tarafından kurulan başlıca şehirler, [[Königsberg]] ([[1255]]’te [[Bohemya]] Kralı II. Otokar adına – yokedilmiş bir Prusya şehri üzeine kurulmuştur), [[Allenstein]], [[Elbing]] ve [[Memel]]’dir.

Tarikat, Polonyalı Landmeister Heinrich von Plötzke komutanlığında, Bradenburgları Danzig’ten [[1308]] yılında atmayı başardı. Von Plötzke, Tötonlara verilmek üzere Wladyslaw’a 10.000 gümüş Mark sundu. Ancak Wladyslaw bu tutardan sadece 300 gümüş Marklık bölümü Tarikata verebileceğini belirtti. Parayla ilgili bu red cevabının ardından şövalyeler Danzig Şehrini ve Danzig Kalesi’ni terk etmekten vazgeçtiler ve şehirde huzursuzluk doğmaya başladı. Bir sonraki ay, şövalyeler, kendilerine karşı başlatılan bir ayaklanmayı, paralı alman şövalyelerin büyük gayretiyle, çok kan dökerek de olsa bastırmayı başardılar.[[13 Eylül]] [[1306]] tarihli Soldin Anlaşması ile tarikat, Bradenburglardan, Danzig, Schwetz ve Dirschau şehirleri ve hinterlandlarını ayrıca 10.000 gümüş mark kazanmış oldu.

 

 

Danzig’in fethi, tarikat için yeni bir dönemin başlaması demek oluyordu. İlk kez Katolik - Hıristiyan bir güç ile bu denli büyük ve ciddi bir çatışma yaşanmıştı. Tapınak Şövalyeleri’nin, Papalık tarafından lağvedilmesi ve gördükleri zulüm, Teutonları endişeye düşürdü ve merkezlerini [[1309]] yılında, Venedik’ten Marienburg (Malborg)’a taşıdılar. Böylece, bir anlamda Papa’ya bağlılığı doğrultusunda Prussian Landmeister - Prusya Yöneticisi vasfı taşıyan Teutonların lideri Grand Master – Büyük Yönetici olarak anılmaya başlanacaktı. Papa’nın muhtemel baskısından da Venedikte olduğundan çok daha uzak kalacaktı. Zaten ardından Papa, şövalyelerin görevlerini kötüye kullanıp kullanmadığı konusunda bir soruşturma başlattı. Ancak tarikat, zamanın hukuk adamları tarafından kollandılar ve aklandılar. Fakat pagan Litvanyalılara karşı verilen mücadele boyunca, intikam isteyen Polonyalılar ve Papalığın kanuni tehditleriyle yüzleşmek durumunda kaldı.

İngilizce wikipedia'dan çevrilmiştir...

 

 

[[Kategori:Kuzey Haçlı Seferi]]

{{Link SM|sl}}

{{Link KM|eo}}