Kartal, İstanbul: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Tarihçe: Kartalın tarihçesi düzenlendi; Cumhuriyeti Öncesi ve Cumhuriyet Dönemi altında iki başlıkta toplandı. Aynı zamanda isminin etimolojisi, belediyenin sitesindeki bilgilerden yararlanarak, biraz da ayrıntılı açıklandı. |
Kültür ve eğitim başlıkları eklendi. |
||
32. satır:
}}
[[Dosya:Kartal Cemevi, die Decke des Gebetshauses.JPG|thumb|Kartal [[Cemevi]]'nin içerisi]]
'''Kartal''', [[İstanbul]]'un [[Anadolu yakası]]nda, [[Marmara Denizi]] kıyısında, [[Kocaeli Yarımadası]]'nın güney batısında yer alan, [[2008]] sayımına göre 501,209 [http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnks=&report=turkiye_ilce_koy_sehir.RDF&p_il1=34&p_kod=1&desformat=html&ENVID=adnksEnv (TÜİK)] ve mücavir alanıyla birlikle 48.000 m² yüzölçümü olan bir ilçedir. Kartal ilçesi, batıda [[Maltepe, İstanbul|Maltepe]], kuzeyde [[Sancaktepe]], kuzeydoğuda [[Sultanbeyli]] ve doğuda [[Pendik]] ilçeleriyle çevrilidir. İstanbul'un en yüksek yeri Aydos Dağı ve İstanbul'un Balkonu diye adlandırılan Yakacık Tepesi Kartal'dadır.
== Tarihçe ==
40. satır:
===== Cumhuriyet Dönemi =====
1928'e kadar, o zaman [[Üsküdar]]'a bağlı olan [[Kadıköy]]'ün Bostancı, İçerenköy, Suadiye, İnönü ve Kayışdağı mahallelerini ve bugünkü [[Adalar]] ilçesini kapsıyordu. 1947 yılında, endüstri bölgesi olarak ilan edilmesinin ardından, Kartal, İstanbul'un hızla büyüyen ilçelerinden biri haline gelmiştir. [[1951]]'de Gebze'den [[Tuzla]] beldesini alan ilçe, 1973'te, [[Haydarpaşa]]-[[Gebze]] banliyö tren hattının açılması ile birlikte bu gelişme ivme kazanmıştır. 1987'ye kadar İstanbul'un büyük ilçelerinden olan ve o dönem batıda [[Kadıköy]], kuzeybatıda [[Üsküdar]] and [[Beykoz]], kuzeyde [[Şile]] ve doğuda [[Gebze]] ilçelerine komşu olan Kartal, 1987'de [[Pendik]] (1987'de Pendik'e bağlanan Tuzla 1992'de ayrı ilçe olmuş ve 1994'te Esenyalı ve Güzelyalı semtlerini Pendik'e verip bugünkü sınırlarına ulaşmıştır), 1992'de [[Maltepe]] (1994'te Ümraniye'ye geçen ve bugün Ataşehir'e bağlı Yeni Çamlıca mahallesini kapsıyordu) ve [[Sultanbeyli]] ilçelerinin ayrılmasıyla oldukça küçülmüş, 1998'de Maltepe'den ayrılan Ferhatpaşa mahallesinin Samandıra Beldesi'ne bağlanmasıyla yeniden Kadıköy ilçesine komşu olmuş ve az da olsa büyümüşse de bugünkü sınırlarına 2009'da Ümraniye'den ayrılıp Sancaktepe adıyla ilçe olan Sarıgazi'ye Paşaköy'le Ferhatpaşa mahallesinin küçük bir bölümüyle birlikte bağlanan Samadıra'nın ve Ataşehir'e bağlanan Ferhatpaşa mahallesinin büyük bölümünün ayrılmasıyla ulaşmıştır. 2010'lu yıllarda, İstanbul'un iki ana adalet sarayından biri olan Anadolu Adliyesi'nin Kartal'a inşa edilmesi, ilçenin önemini arttırmıştır.
== Kültür ==
Kartal ilçesinin sosyo-kültürel yapısı çeşitlilik gösterir. Bunda iç göçün ve buna bağlı olarak artan nüfusun etkisi büyüktür. Cumhuriyetin erken yıllarında endüstriyel bir bölge olarak tasarlanan ve gelişen Kartal, özellikle 80'lerden sonra, İstanbul'un merkezi yaşama alanlarından birine dönüştü. Buna bağlı olarak kültürel yaşam da hızla gelişti. Hasan Ali Yücel ve Kartal Bülent Ecevit Kültür Merkezleri Kartal'ın merkezinde faaliyet sürdürürken, merkez dışındaki yerleşim yerlerinde ikamet eden vatandaşların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Hürriyet, Uğur Mumcu, Soğanlık ve Yakacık mahallelerinde de kültür merkezleri inşa edilmiştir.<ref>http://www.kartal.bel.tr/tr/Kartalrehberi/KartalHakkinda.aspx</ref> 1950 ve 1970’ li yıllarda, Kartal’da üç kapalı salon sineması ve 14 tane de yazlık sinema vardı.
== Eğitim ve Sağlık ==
2010 yılında kurulan Süleyman Şah Üniversitesi ilçe sınırları içerisinde kurulmuş ilk yüksek öğrenim kurumudur.
== Ulaşım ==
Kartal'da ulaşım denizyolu, demiryolu ve otoyol ile sağlanmaktadır. Kartal, [[Kurtköy]] 'de bulunan [[Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı]]'na on beş dakika uzaklıktadır. 1950’lerden beri Kartal ve Yalova arasında çalışan Mudanya ve Çardak isimli arabalı vapurları 1980'lerde emekliye ayrıldı. Günümüzde Kartal'dan [[Adalar, İstanbul|Adalar]] ilçesine vapur, [[Yalova (il)|Yalova]] iline de deniz otobüsü seferleri yapılmaktadır. [[Boğaziçi Köprüsü]] ve [[Fatih Sultan Mehmet Köprüsü]]'ne giden otoban ve [[D 100|E5 karayolu]] da Kartal'dan geçer. [[Kadıköy, İstanbul|Kadıköy]]-[[Kartal]] arası uzanan [[Bağdat Caddesi]] ve [[Tuzla]] ile [[Bostancı, Kadıköy|Bostancı]] arası sahil yolu Kartal'daki diğer karayolu ulaşım seçenekleridir. Kartal'a [[Haydarpaşa]]-[[Gebze]] arasında çalışan banliyö ve [[Haydarpaşa]]-[[Adapazarı]] arasında çalışan Adapazarı Ekspresi'yle de ulaşılabilir. Temmuz 2012'de açılan [[M4 hattı|Kadıköy-Kaynarca metrosu]]nun bir durağı Kartal'dadır.
== Nüfus ==
| |||