Alamut Kalesi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
COĞRAFİ BİR BÖLGE OLARAKTA TUTABİLİRSİN--İNGİLİZCE DEKİ GİBİ |
Devlet, Nizarî İsmailîlik öğretileri, inanç ve yaşam biçimi temelleri üzerine kurulmuştur. |
||
1. satır:
{{Coord|36|26|40.63|N|50|35|9.58|E|region:IR_type:landmark|display=title}}
{{diğer anlamı2|Alamut}}
{{çift madde|Alamut
{{Şiilik}}
[[Dosya:Alamut region in Iran.png|thumb|left|240px|Belde’t-ûl’İkbâl'in [[İran]]'da yer aldığı Elemût Bölgesi, [[İran]].]]▼
{{coor title dms|36|26|41|N|50|35|11|E|type:landmark|region:SY|page:http://tr.wikipedia.org/wiki/Alamut}}
[[Dosya:Alamut2.jpg|thumb|left|240px|Elemût Kalesi'nin tepesi.]]▼
[[Dosya:Alamut.png|thumb|left|240px|Elemût ve yöresi.]]
[[Dosya:Alamut.JPG|thumb|240px|Elemût Kalesi'nin tepesinde yer alan arkeolojik kazılara destek vermek için ''"İran Kültürel Mirasını Koruma Teşkilâtı"'' tarafından kurulan inşaat iskeleleri.]]
▲[[Dosya:Alamut region in Iran.png|thumb|left|240px|Elemût Bölgesi, [[İran]].]]
▲[[Dosya:Alamut2.jpg|thumb|left|240px|Elemût Kalesi'nin tepesi.]]
[[Dosya:Prise d'Alamût (1256).jpeg|sol|thumb|240px|[[Reşidüddin Hamedani]]'nin [[Cami'üt-Tevarih]] adlı eserinden alınma [[Moğol İmparatorluğu|Moğollar]]'ın 1213-1214 yıllarında [[Haşhaşin]] Karargâhı ''"Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl"'' kuşatmasını tasvir eden resim. ''( Bibliothèque Nationale de France, Département des Manuscrits, Division Orientale)''.]]
[[Dosya:Siege of Alamut (1256).jpeg|thumb|240px|[[Moğol İmparatorluğu|Moğollar]]'ın [[Haşhaşin]] Karargâhı ''"Elemût Kalesi"'' kuşatması.]]
'''Elemût Kalesi,''' ya da '''Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl''' ([[Farsça]]: '''قلعه الموت''' Kale-ye Elemût veya '''الموت'''); [[Elemûtlar]] [[Nizârî]] [[Bâtınî]]-[[İsmâ‘îl’îyye]] Devleti'nin yönetim merkezi konumunda olan ve [[Hazar Denizi]]'nin güney kıyısında yer alan bir [[kale]]dir. Kelime mânâsı olarak ''"Kartal Yuvası"'' anlamına gelmektedir.<ref name="Eagle's Nest">{{cite book |last=Willey |first=Peter |title=Eagle's Nest: Ismaili Castles in Iran and Syria |year=2005 |publisher=I.B. Tauris |location=London |isbn=978-1-85043-464-1}}</ref>{{rp|23}} [[Cüstaniler]] kralı ''Veşudan ibn-i Cüstan'' tarafından inşa ettirilmiştir.<ref name="History of Survival">{{cite book |last=Virani |first=Shafique N. |title=The Ismailis in the Middle Ages: A History of Survival, a Search for Salvation |year=2007 |publisher=Oxford University Press |location=New York |isbn=9780195311730}}</ref>{{rp|29}} Kelimenin mânâsı ''"Aluh āmū[kh]t" ("Kartalın Öğretisi" ya da "Cezalandırma Yuvası")'' anlamlarına gelmektedir. [[Ebced hesabı]]na göre ise ''"Elemût"'' ({{lang|fa|الموت}}) [[Hicrî]] 483 yılına tekâbül etmektedir, ki bu sayı kalenin [[Hasan bin Sabbah|Hassan-ı Sabbah]] tarafından zapt edildiği yıla karşılık gelmektedir.<ref name="History of Survival"/>{{rp|29}}<ref>{{cite book |last=Petrushevskiĭ |first=Ilʹi͡a Pavlovich |title=Islam in Iran |publisher=SUNY Press |year=1985 |isbn=0887060706 |url=http://books.google.com/books?id=92XWltgRzfEC&pg=PA363#v=onepage&q&f=false |page=363, Note 40 |postscript=: [[Ebced hesabı]]na göre ise ''"Elemût"'' ({{lang|fa|الموت}}) [[Hicrî]] 483 yılına tekâbül etmektedir, ki bu sayı kalenin [[Hasan bin Sabbah|Hassan-ı Sabbah]] tarafından zapt edildiği yıla karşılık gelmektedir. (483 AH = 1090/91 AD).}}</ref><ref>{{cite encyclopedia |author=Hourcade, B. |url=http://www.iranicaonline.org/articles/alamut-valley-alborz-northeast-of-qazvin- |title=ALAMŪT |encyclopedia=[[Encyclopædia Iranica]] |date=December 15, 1985 |quote=According to legend, an eagle indicated the site to a Daylamite ruler; hence the name, from ''aloh'' (eagle) and ''āmū(ḵ)t'' (taught). |accessdate=February 10, 2013}}</ref><ref>{{cite journal |last=Bosworth |first=C. E. |title=Review of Books |journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain & Ireland |date=January 1989 |volume=121|issue=1 |pages=153–154 |doi=10.1017/S0035869X00168108}}</ref> Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl, [[Hasan bin Sabbah]] tarafında feth edilene dek [[Cüstaniler]]'in denetimi altında kalmıştır.
''Heft Bab-ı Seyyidne Kelam-i Pir'' olarak ta anılan
===Tarihçesi===
▲== Elemût Kalesi ==
===İ'tikadları===
=== Elemût'un Komutanları ''(1090-1256)'' ===▼
[[Şiîlik]] [[mezheb]]inin [[İsmâilîlik]] meşrebinin [[Nizârîlik]] koluna bağlı [[Hasan Sabbah]]'ın zamanında şöhretinin doruk noktasına ulaşmıştır. Tarihe "[[Haşhaşiler]]" ve "suikastçılar" olarak geçen bu kalede ikamet eden [[İsmâilîler]]'in bu şekilde tanımlanmalarının nedenlerinden biri [[Marco Polo]]'nun anılarında aktarmış olduğu bilgilerdir. [[Şiîlik]] [[mezheb]]lerinden olan [[İsmailî]]-[[Nizârîler]] kolunun temelini teşkil eden bu [[tarikat]] günümüzde [[IV. Ağa Han]]'ın önderliğinde [[ezoterik]]-[[batınilik]] dünyasının en büyük temsilcisi olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.
* ''"Birinci Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanlığı"'' [[Hasan Sabbah]] (H. 483-518 / M. 1090-1124) ''(35 sene)''
* ''"Elemût Birinci Gizlenen
* ''"İkinci Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanlığı "'' [[Kiya Buzrug Ummid]] (H. 518-532 / M. 1124-1138) ''(14 sene)''
* ''"Elemût İkinci Gizlenen
* ''"Üçüncü Hûccet ve Elemût Kalesi Komutanı"'' [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]] ([[Hicrî]] 532-554 / M. 1138-1159) ''(22 sene)''
* ''"Elemût Üçüncü Gizlenen
* [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 539 / M. 1145)'' veya ''(Doğum: [[Hicrî]] 536 / M. 1142)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Beşinci Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 557-561 / M. 1162-1166) ''(II. Hasan - Cûveynî'nin Elemût Kütüphanesi'nin Moğollar tarafından yakılmasından evvel yaptığı tetkiklere göre ise [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]]'ın [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]]'in oğlu olduğu neticesine varılmıştır. Bu iddia [[Nizârî]] [[Bâtınî]]-[[İsmâ‘îl’îyye]] [[Mezheb]]i'nin [[İmâmet i'tikadı]]na aykırı düşeceğinden ve [[İmâmet]] silsilelerini tamamen bozacağından dolayı [[Nizârîler]] tarafından reddedilmektedir. [[Nizârîler]]'in kuramına göre ise, Elemût'taki yetmiş yıllık ''"Setir Devri"'' sona erdiğinde ve İmâm [[II. Hasan (Haşhaşi)|II. Hasan]] ''"Gözükür-İmâm"'' olarak ortaya çıktığı zamân, vezîr, [[Dâ’î]] ve Hüccet vazifelerini yüklenmiş olan bir başka ''"Hasan"'' daha vardı. Bu şahıs [[Muhammad bin Kiya Buzrug Ummid]]'in oğlu olan "el-Hasan bin Muhammed bin Kiya Buzrug" idi.<ref>Dr. Mustapha Ghaleb, ''The Ismailis of Syria,'' sahife 73-74, Beirut, 1970.</ref> )''
* [[II. Muhammed (Haşhaşi)|II. Muhammed]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 550 / M. 1155)'' veya ''(Doğum: [[Hicrî]] 553 / M. 1158 )'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Altıncı Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 561-607 / M. 1166-1210)
* [[Celal’ed-Dîn Hasan-ı Sâlis]] ''(Doğum: [[Hicrî]] 583 / M. 1187)'' ([[İmâmet|İmâmlık]] ve Yedinci Elemût Kalesi Komutanlığı süresi: [[Hicrî]] 607-618 / M. 1210-1221) ''(III. Hasan)''
Satır 34 ⟶ 38:
=== Elemûtlar imâmlarının soyağacı ===
{{Ana|İmâmet}}
{{Elemûtlar}}
=== Yıkılışı ===
[[Hasan Sabbah]]'ın ölümünden sonra yerine [[Rudbar]]lı bir [[Türk]] ve sağ kolu olan [[Kiya Buzrug Ummid]] ''([[1124]] - [[1138]]),'' Alamut Piri olur. [[Alamut Devleti]]’nin [[1256]] yılında [[Moğollar]] tarafından yıkılıncaya dek de aynı soydan [[İranlı]]lar yönetime gelirler. [[Nizari İsmaililer]] [[Hazar Denizi]]’nin güneyine [[Deylem]] ve [[Gilan]]’a da egemen olmuşlardır.
== Dış
* [http://www.alamutbase.ir "Alamut Cultural Heritage Base - Official Website"]
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
[[Kategori:Asya tarihi]]
|